Morgunblaðið - 08.05.2008, Blaðsíða 12

12 FIMMTUDAGUR 8. MAÍ 2008 MORGUNBLAÐIÐ
ALÞINGI
MATÍS á Ísafirði hefur keypt bún-
að til neðansjávarmyndatöku í sam-
vinnu við Hafrannsóknastofnunina
og þorskeldisfyrirtækið Álftafell.
Tæknin gerir Matís kleift að fylgj-
ast nákvæmlega með atferli fiska og
umhverfi í fiskeldistilraunum stofn-
unarinnar í Álftafirði.
Þorleifur Ágústsson, verkefnis-
stjóri hjá Matís á Ísafirði, segir að
myndavélarnar verði meðal annars
notaðar til að fylgjast með atferli
þorsks í kvíunum í Álftafirði. Mikil-
vægt sé að átta sig sem best á hegð-
un fisksins til að hægt sé að skilja
tengsl hennar við umhverfisþætti
og meðferð. Nefnir hann sem dæmi
að þorskurinn sé lagskiptur í djúp-
um nótum og hafi mismunandi að-
gengi að fóðri. Þá falli fóður út úr
nótunum og safnist upp á sjávar-
botninum.
„Eldismenn geta svo brugðist við
þessum upplýsingum. Það eru allir
að leita leiða til að fiskinum líði vel
og gera hlutina rétt,“ segir Þorleif-
ur.
Matís er þátttakandi í þremur
stórum rannsóknum í þorskeldinu í
Álftafirði, einni evrópskri og tveim-
ur íslenskum. Þorleifur nefnir að
hér á landi, þar sem eldið er
skammt á veg komið, séu einstakir
möguleikar til að fylgjast með áhrif-
um eldisins á umhverfið. Þjóðir sem
lengra eru komnar og hafi orðið fyr-
ir barðinu á áhrifum of þétts eldis á
umhverfið, til dæmis Norðmenn og
Skotar, séu spenntar að fylgjast
með. Myndavélabúnaðurinn skapi
betri möguleika til að fylgjast með
áhrifum eldisins á umhverfið.
Börnin fylgjast með
Myndavélarnar verða settar út í
þorskeldið þar sem þær senda
myndir þráðlaust allan sólarhring-
inn til tölvu í Grunnskólanum í
Súðavík og þaðan aftur til útibús
Matís á Ísafirði þar sem úrvinnslan
fer fram. Einnig stendur til að koma
upp skjá í grunnskólanum í Súðavík
svo nemendur geti fylgst með
þorskinum og notað við verkefni
sín.
Komið hefur verið upp góðri
mælibauju við fiskeldi í Álftafirði
sem mælir nákvæmlega hitastig
sjávar, seltu, strauma og fleiri
breytingar í umhverfinu. Þær fara
inn á sama tölvukerfi og nýtast með
myndunum.
Hafrannsóknastofnunin mun nota
búnaðinn við veiðarfæratilraunir og
er einkum litið til tilrauna með
gildruveiðar í Ísafjarðardjúpi. Þá
mun Álftafell nota hann við eldi sitt
í Álftafirði.
Eftirlit allan sólarhringinn
Eftirlit Þorleifur Ágústsson, verkefnastjóri hjá Matís, með neðansjávar-
myndavélina sem notuð verður í tilraunaeldinu í Álftafirði.
Neðansjávar-
myndavélar not-
aðar við fiskeldis-
tilraunir
HAFIN er árleg vöktun eiturþör-
unga í tengslum við tínslu, veiðar
og ræktun skelfisks. Vöktunin fer
fram á vegum Fiskistofu, Haf-
rannsóknarstofnuninnar, Veiði-
málastofnun, Umhverfisstofnun,
skelfiskveiðimenn og skelfisk-
ræktendur.
Eins og undanfarin ár verður
vöktun í Breiðafirði, Eyjafirði og
Hvalfirði með hefðbundnu sniði,
þ.e.a.s. svifþörungasýni verða
tekin á 7 til 10 daga fresti til
greininga og talninga á eiturþör-
ungum. Einnig er ætlunin að
safna þörungasvifi úr Króksfirði
og við Purkey í Breiðafirði og í
Þistilfirði. Ekki verður þó um
reglubundna sýnatöku að ræða á
þessum svæðum að svo komnu
máli.
Niðurstöður greininga og taln-
inga eiturþörunga verða settar
jafnóðum inn á heimasíðu vökt-
unarinnar, sem finna má á
www.hafro.is, og þar má fylgjast
með því hvort eiturþörungar
finnist á þessum svæðum.
Fari fjöldi eiturþörunga yfir
hættumörk verður varað við
neyslu skelfisks á svæðinu.
Hafin vöktun
eiturþörunga
í skelfiski
ÚR VERINU
ÞETTA HELST ...
Samkomulag svikið
Samkomulag ríkisstjórnar Sjálfstæð-
isflokks og Framsóknarflokks við
aldraða og öryrkja frá árinu 2006
hefur verið svikið,
sagði Guðni
Ágústsson, Fram-
sókn, í utan-
dagskrár-
umræðum um
almannatrygg-
ingabætur á Al-
þingi í gær. Guðni
sagði að um n.k.
kjarasamning
hefði verið að ræða og að miðað
hefði verið við dagvinnutryggingu
launafólks, fremur en lægstu taxta.
Stjórnvöld hefðu hins vegar nú breytt
því og miðuðu fremur við lægsta
taxta.
Guðni misskilur
Geir H. Haarde, forsætisráðherra,
sagði Guðna hins vegar misskilja
málið. Þá hefði, líkt og nú, verið
stuðst við sömu aðferð og hefði ver-
ið notuð árum saman að hækka al-
mannatryggingabætur með sama
hætti og almenn laun hækka að
meðaltali. Árið 2006 hefði einnig
verið samið um að steypa saman
nokkrum bótaflokkum þannig að úr
varð 15 þúsund króna hækkun eins
og í kjarasamningum. „En það átti
bara við í þetta eina sinn og hafði
ekkert fordæmisgildi,“ sagði Geir.
Geti valið
Það er óásætt-
anlegt að enn hafi
ekki verið sett
reglugerð um
erfðabreytt mat-
væli, sagði Kol-
brún Halldórs-
dóttir, VG, á
Alþingi í gær.
„Hversu langt er í
það að íslenskir
neytendur geti,
líkt og neytendur annars staðar í
Evrópulöndum, valið á milli þess að
kaupa erfðabreytt fæði ofan í börnin
sín og sjálfa sig eða að gera það
ekki?“ spurði Kolbrún. Einar K. Guð-
finnsson, landbúnaðarráðherra, við-
urkenndi að málið hefði ekki verið
sett í forgang en hét því að hraða
vinnu við það enda mikilvægt að
svona upplýsingar lægju fyrir.
Dagskrá þingsins
Þingfundur hefst kl. 10:30 í dag
með óundirbúnum fyrirspurnartíma.
Guðni Ágústsson
Kolbrún
Halldórsdóttir
Eftir Höllu Gunnarsdóttur
halla@mbl.is
„ÞAÐ þýðir ekki að ætla að moka
þessu máli í gegn á örfáum dögum,“
sagði Siv Friðleifsdóttir, þingmaður
Framsóknarflokks, á Alþingi í gær
en stjórnarandstæðingar voru mjög
ósáttir við hversu skammur tími er
ætlaður til að afgreiða nýtt sjúkra-
tryggingafrumvarp heilbrigðisráð-
herra. Frumvarpið var lagt fram í
gær og tilgangurinn með því er að
styrkja hlutverk ríkisins sem kaup-
anda heilbrigðisþjónustu. Komið
verður á fót sérstakri Sjúkratrygg-
ingarstofnun en embætti forstjóra
hennar hefur þegar verið auglýst og
gert er ráð fyrir að lögin taki gildi 1.
september nk.
Einkavæðing eða ekki?
Stjórnarandstæðingar vilja meiri
tíma fyrir þetta viðamikla mál og
hafa áhyggjur af að um einkavæð-
ingu sé að ræða en stjórnarliðar
blása á það. Frestur til að skila inn
frumvörpum rann út 1. apríl sl. og
Siv gagnrýndi í gær að til stæði að
beita afbrigðum til að koma málinu
á dagskrá en ef of skammur tími er
liðinn frá því að frumvarpi er dreift
þurfa 2/3 hlutar þingmanna að sam-
þykkja að það sé tekið fyrir. Þar
sem meirihluti Sjálfstæðisflokks og
Samfylkingar er stór duga atkvæði
þingmanna þeirra flokka til þess.
Ásta Möller, formaður heilbrigð-
isnefndar þingsins, sagði hins vegar
lengi hafa verið vitað að þetta frum-
varp kæmi fram og að nefndin væri
jafnframt búin undir að taka málið
til umfjöllunar á nefndardögum sem
hefjast í lok næstu viku. „Það er
ekki eins og þetta mál sé fólki
ókunnugt,“ sagði Ásta og bætti við
að grundvallaratriðin hefðu verið
rædd í haust þegar frumvarp um
verkaskiptingu milli ráðuneyta var
lagt fram.
Sjúkratryggingum
mokað gegnum þingið
Morgunblaðið/Golli
Engan asa Siv Friðleifsdóttir er ósátt við að til standi að afgreiða sjúkra-
tryggingarfrumvarp hratt en fáir þingfundadagar eru eftir.
Málið engum
ókunnugt, segir
Ásta Möller
FRAMKVÆMDIR við að koma upp
færanlegri sjúkrastöð í Palestínu,
kostaðri af íslenskum stjórnvöldum,
ættu að hefjast í haust. Þetta kom
fram í svari Ingibjargar Sólrúnar
Gísladóttur utan-
ríkisráðherra við
fyrirspurn Þuríð-
ar Backman,
þingmanns
Vinstri grænna, á
Alþingi í gær.
Þuríður vakti
athygli á þings-
ályktunartillögu
sem var sam-
þykkt í fyrra um
að ríkisstjórnin hefði milligöngu um
að íslensk stjórnvöld réðust í kaup á
slíkri sjúkrastöð og sinntu jafnframt
rekstri hennar og vildi vita hvað
áformunum liði.
Ingibjörg sagði utanríkisráðu-
neytið, í samstarfi við frjálsu félaga-
samtökin Union of Palestinian Medi-
cal Relief Committees, hafa unnið að
ýtarlegri framkvæmda- og fjárhags-
áætlun um þetta verkefni. „Samtök-
in hafa lagt mat á hvar sjúkrastöðin
verður út frá mannúðarsjónarmiðum
og því hvar þörfin er mest,“ sagði
Ingibjörg og bætti við að þegar hefði
verið gert ráð fyrir fjárveitingu til
verkefnisins.
Færanleg
sjúkrastöð
í Palestínu
Ingibjörg Sólrún
Gísladóttir
SAMSKIPTI Seðlabankans og ríkis-
stjórnarinnar eru, og hafa undanfarið
verið, með eðlileg-
um og hefðbundn-
um hætti, að því
er fram kom í
svari Geirs H.
Haarde forsætis-
ráðherra við fyrir-
spurn Steingríms
J. Sigfússonar,
þingmanns
Vinstri grænna, á
Alþingi í gær. Steingrímur vildi vita
hvernig samskiptum ráðherra við
Seðlabankann hefði verið háttað og
hvort það væri rétt að ríkisstjórnin
hefði fyrir nokkrum mánuðum hafn-
að beiðni frá Seðlabankanum um að
auka gjaldeyrisvaraforðann.
Geir þótti fyrirspurn Steingríms
byggjast á kjaftasögum. Samskiptin
væru í föstum skorðum með reglu-
bundnum fundum. „En vegna þeirra
aðstæðna sem hafa verið hér að und-
anförnu, eins og allir þekkja, í hinum
alþjóðlega fjármálaheimi, með þeim
áhrifum sem það ástand hefur haft
hér á landi þá hefur þetta samstarf
verið enn meira og enn þéttara en oft
áður,“ sagði Geir og bætti við að því
fylgdu líka fleiri óformlegir fundir.
Fín samskipti við
Seðlabankann
Geir H. Haarde
SAMEININGU heilbrigðisstofnana
er ætlað efla og styrkja heilbrigð-
isþjónustu, sagði Guðlaugur Þ.
Þórðarson, heilbrigðisráðherra, á
Alþingi í gær en Kristinn H. Gunn-
arsson, þingmaður Frjálslynda
flokksins, spurði hann út í samein-
ingaráform í Norðvesturkjör-
dæmi. Í svari Guðlaugs kom fram
að til stæði að sameina heilsu-
gæslustöðvar á Ólafsvík, Borgar-
nesi, Búðardal, Reykhólum og
Heilbrigðisstofnunina í Stykkis-
hólmi. Einnig er gert ráð fyrir að
sameina heilbrigðisstofnanir á Ísa-
firði og í Bolungarvík sem og á
Blönduósi og Sauðárkróki. Þá
verða heilsugæslustöðvarnar á
Dalvík og Ólafsfirði og Heil-
brigðisstofnunin á Siglufirði sam-
einaðar í eina.
Kristinn hafði áhyggjur af því
að skortur væri á samráði, bæði
við starfsfólk og við Alþingi en
Guðlaugur sagði ljóst að svona mál
væri ekki hægt að vinna öðruvísi
en í samstarfi við alla sem að þeim
koma. „Reynslan er hins vegar sú
að stærri stofnanir hafa meira bol-
magn til ýmissa verka, svo sem að
fá til sín sérhæfða heilbrigðisþjón-
ustu,“ sagði Guðlaugur.
Heilbrigðisstofnanir
sameinaðar um landið