Morgunblaðið - 22.05.2008, Blaðsíða 23

MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 22. MAÍ 2008 23
„Fólk verður að muna það að
börn í tímabundnu fóstri eru ennþá í
forsjá foreldra sinna, eiga að hafa
við þá ríkulega umgengni, það er
alls ekki alltaf eftirlit, það fer svolít-
ið eftir hverju máli fyrir sig og það
er ekki einhver regla. En það er
reynt að hafa einhvers konar eftirlit
með því að börn fari í aðbúnað sem
ekki er hættulegur og að sjálfsögðu
er brugðist við ábendingum sem
koma. Það eru skýrir verkferlar um
það allt saman.“
Halldóra vill ekki svara því hvort
íbúð ungu konunnar, sem Ingibjörg
fjallaði um í grein sinni, hafi verið
tekin út áður en börnin komu til
hennar. „Hafi maður grun um, eða
tilkynning komið um, að ekki sé allt
með felldu, þá á – og er eðlilegt – að
kanna aðstæður á heimilinu sem
börnin eru að fara á.“
Halldóra segist ekki sjá í fljótu
bragði að eitthvað hafi farið úr-
skeiðis í vinnubrögðum Barna-
verndar hvað þetta varðar. „Eins og
[greinarhöfundur] setur þetta fram
eru þarna hlutir sem snúa að eft-
irlitinu. Það þarf ég að skoða, ég
þarf að hitta eftirlitsaðilana, spyrja
spurninga á borð við hvort farið hafi
verið heim til konunnar, var bjöll-
unni hringt, í símann og svo fram-
vegis,“ en í grein Ingibjargar kem-
ur fram, að starfsmaður
nefndarinnar hafi hringt tvisvar í
ungu konuna og í hvorugt skiptið
hafi verið svarað. Þetta hafi starfs-
maðurinn látið gott heita „Látið fólk
á auðvitað erfitt með að taka síma,“
skrifar Ingibjörg en tekið skal fram
að unga konan hafði sent börnin sín
í pössun daginn sem hún lést. Það
var svo barnsfaðir hennar og yngri
sonur hennar sem komu að henni
látinni.
Ingibjörg gagnrýnir einnig í
grein sinni að Barnavernd hafi ekki
boðið drengjunum sálgæslu að
fyrra bragði eftir að þeir höfðu
misst móður sína. „Það er skoðað í
hverju máli fyrir sig, farið eftir
þörfum sem við eiga hverju sinni og
að sjálfsögðu reynt að koma til móts
við óskir fólks í þessu sambandi,“
segir Halldóra. „Ég get ekki að svo
stöddu gert mér grein fyrir því
hvort þetta hafi brugðist með ein-
hverjum hætti [í þessu tilfelli] fyrr
en ég hef farið yfir málið.“
Feður fá forræðið
samkvæmt lögum
Ingibjörg gagnrýnir ennfremur
að feður barna ungu konunnar hafi
sjálfkrafa fengið forsjá yfir þeim við
andlát hennar. Halldóra staðfestir
að svo hafi verið en segir slíkt bund-
ið í barnalög og sé réttur hvers
barns. „Falli móðir frá, fær faðir
forræði. Við höfum engar forsendur
til að ætla annað í bili,“ segir Hall-
dóra. „Séu [feðurnir] tilkynntir van-
hæfir, verðum við að fara yfir það.
Það getur tekið tíma og það er ekki
víst að allir ættingjar verði sam-
mála þeirri niðurstöðu sem við kom-
umst að. Það er önnur saga.“
Þrátt fyrir miklar annir vegna
símtala og viðtala vegna greinarinn-
ar sem birtist í Morgunblaðinu í
gær, segir Halldóra að þegar sé haf-
in vinna við að fara lið fyrir lið í
gegnum efni greinarinnar með
starfsfólki Barnaverndar og öllum
þeim sem að málinu hafa komið.
„Við förum svo yfir það með ætt-
ingjum, fósturforeldrum og feðrum
barnanna.“ Hún segir málið hafa
forgang hjá Barnavernd.
Morgunblaðið/ÞÖK
r, sem lést vegna ofneyslu fíkniefna, fengu samkvæmt barnalögum forræði þeirra en afi og amma barnanna höfðu haft þau í tímabundnu fóstri.
rnaverndar að taka út heimilið
Í HNOTSKURN
»Ingibjörg S. Benedikts-dóttir skrifaði í Morg-
unblaðið í gær áhrifamikla
grein um sögu systurdóttur
sinnar sem lést af völdum of-
neyslu fíkniefna fyrir
skömmu.
»Unga konan átti tvo synisem hafði verið komið í
tímabundið fóstur hjá afa sín-
um og ömmu, sem búa norður
í landi.
»Konan sótti það mjög stíftað fá drengina til sín og
vöktu afinn og amman at-
hygli Barnaverndar á því að
hún væri ekki í jafnvægi og
því ekki fær um að sinna
börnum sínum.
» Ingibjörg segir Barna-vernd ekki hafa unað því
og krafist þess að drengirnir
færu suður.
O
ft hef ég öfundað nemendur Björns,
svo vel hafa þeir látið af kennslu
hans í siðfræði við guðfræðideild
Háskóla Íslands. Ég nam guðfræði
við annan háskóla en örlögin hög-
uðu því svo að ég kynntist honum samt mjög vel
og lærði mikið af honum. Það má með sanni
segja að mér hafi verið bætt það upp sem ég fór á
mis því ég varð náinn samstarfsmaður hans. Nú
get ég horft til baka, glaðst og minnst vináttu
sem varði í aldarfjórðung – og þakkað, því Björn
var mér oft sem eldri bróðir.
Við kynntust fyrst á guðfræðiráðstefnu í Finn-
landi þar sem við vorum settir saman í herbergi
að okkur forspurðum. Ráðstefnustjórninni hefur
sjálfsagt fundist það heillaráð að spyrða okkur
saman og talið að við værum vinnufélagar og
fulltrúar frá sama landi. En svo var ekki því ég
þekkti Björn þá bara af afspurn, en í lok ráð-
stefnunnar hafði ég eignast nýjan vin og félaga
sem átti sömu áhugamál og ég. Þarna lögðum við
drög að rannsóknarverkefni sem við unnum
saman að nokkrum árum síðar. Eitt leiddi af
öðru og við urðum samkennarar við guð-
fræðideild Háskóla Íslands og þá kynntist ég
enn nýrri hlið á Birni og hélt áfram að læra af
honum sem varamaður í deildarforsetatíð hans.
Og við áttum eftir að eiga margar góðar stundir
utan vinnutíma því fáir gátu orðið jafn glettnir
og skemmtilegir og hann og hann gat sleppt
fram af sér beislinu því góðmennskan og vel-
vildin var alltaf undirtónninn hjá honum, hvaða
skapi sem hann var í.
Ógleymanlegar eru stundirnar með þeim fé-
lögunum og nágrönnunum Birni og Þóri Kr.
Þórðarsyni. Þá fóru þeir báðir á kostum og bættu
hvor annan upp. Já, það voru forréttindi að vera
sem heimagangur á Aragötu 4 á þeim árum. Ég
man vart eftir að hafa unnið með samviskusam-
ari manni en Birni og hann sætti sig ekki við neitt
nema vönduðustu vinnubrögð og kröfuharðastur
var hann gagnvart sjálfum og sínum nánustu.
Um leið var hann umburðarlyndur og átti auðvelt
með að setja sig í spor annarra og gera sér grein
fyrir þörfum þeirra sem stóðu höllum fæti. Hann
hafði einstakt lag á að sjá hlutina í samhengi og
greina aðalatriði frá aukaatriðum og þar sem
hann var undir niðri mikill skapmaður þá átti
hann erfitt með að sætta sig við úrtölur og hálf-
kák. Í fræðunum valdi hann sér kristna siðfræði
sem sérefni og í glímu fræðimannsins við stóru
spurningarnar má greina áhrif frá gildismat hans
og persónueiginleika. Það fór saman, kröfur
fræðanna og kröfur og ábyrð kærleikans. Ég átti
þess oft kost að hlusta á greiningar hans á fé-
lagslegum vandamálum og siðferðilegri ábyrgð
og gerði mér grein fyrir að hér var afburðamaður
á ferðinni. Það var einfaldlega ekki hægt að setja
hin flóknu viðfangsefni betur fram en hann gerði
og í mjög stuttu máli. Aðeins hluti af því sem
hann hafði þar til málanna að leggja hefur ratað
inn í þau skrifuðu gögn sem eftir hann liggja.
Persónueiginleikar Björns birtast svo glöggt í
ýmsu af því besta sem eftir hann liggur skrifað
að maður sér hann ljóslifandi fyrir sér þó um
fræðilegan texta sé að ræða. Hvað væri kristin
siðfræði án kröfunnar um samábyrgð í ljósi hinn-
ar góðu sköpunar guðs? Aldrei var slegið af
fræðilegum kröfum og forsendur, samhengi og
ábyrgð kærleiksboðskapar Krists skoðaður í ljósi
vitrænnar hugsunar og sögulegra aðstæðna. Ég
held að sú alvara sem oft lá þungt á honum hafi
átt sér rætur í fræðilegri hugsun sem var honum
alltaf að einhverju leyti persónuleg. Fræðastörf
voru honum því aldrei auðveld þótt fáir hafi átt
jafn góðar námsgáfur og hann og verið jafn vel til
þess fallnir að fást við flókin og vandsöm við-
fangsefni nútíma siðfræði. Björn kom mjög ung-
ur til starfa við háskólann og hann nýtti sér rétt
sinn að hætta þar á besta aldri. Hann vildi leggja
ábyrgðina og frumkvæðið yfir á yngra fólk og gaf
frá sér fræðibækur og dró sig í hlé. Þrálátur
sjúkdómur sem dró úr lífsþrótti hans var farinn
að gera vart við sig. Gleðistundirnar urðu færri
og glettni og smitandi bros hans varð sjaldgæf-
ara – en var þó alltaf til staðar undir niðri.
Samúðarkveðjur og þakklæti flyt ég Svaný frá
foreldrum mínum sem minnast ánægjustunda
með þeim hjónum á kirkjulegum vettvangi. Guð
blessi minningarnar um þennan góða mann og
góða vin og styrki Svaný og Ingu og aðra að-
standendur.
Pétur Pétursson.
Björn Björnsson
MORGUNBLAÐINU hefur borist
eftirfarandi leiðrétting vegna að-
sendrar greinar sem birtist á mið-
opnu blaðsins í gær, 21. maí:
„Mér er ljúft að leiðrétta þann
misskilning hjá mér að Barna-
verndarnefnd Reykjavíkur fari með
málefni barnaverndar í Reykjavík.
Það er Barnavernd Reykjavíkur
sem fer með þessi mál. Er beðist
velvirðingar á þessum misskilningi
hjá mér.
Virðingarfyllst
Ingibjörg S. Benediktsdóttir.“
Barnavernd
Reykjavíkur
ð lífríki
úin. Hann
og krafist
f-
gagerð-
ginn
ur telur
aukast til
muna og að vatnið verði af þeim
sökum grænleitt, en ekki krist-
altært og blátt. Þá hefur hann einn-
ig bent á að staða Þingvalla á heims-
minjaskrá UNESCO sé stefnt í
hættu.
Stefna Péturs M. Jónassonar
mun samkvæmt upplýsingum Vega-
gerðarinnar ekki tefja vegafram-
kvæmdirnar.
Tíu tilboð bárust vegna lagningar
vegarins. Kostnaðaráætlun Vega-
gerðarinnar hljóðaði upp á 574
milljónir. Eitt tilboðanna reyndist
undir kostnaðaráætlun og var það
tilboð Klæðningar ehf. í Hafnarfirði.
Næsta tilboð hljóðaði upp á
646.445.200 kr, það áttu Heflun ehf.
og Nettur ehf.
Mikill munur var á hæsta og
lægsta tilboði eða rúmar 360 millj-
ónir. Hvorki fékkst staðfest í gær í
hverju sá munur lægi eða hvort til-
boði lægstbjóðanda yrði tekið.
Verkinu skal að fullu lokið fyrir
15. október 2010 og er stefnt á að
hefja framkvæmdir sem fyrst.
jan Gjá-
an tíðar
 

 

tarfsálagið á þetta
kerfi hefur lengi ver-
ið okkur áhyggjuefni.
Aðeins hefur verið
mannahald hjá sumum
félögum og það er
ga fagnaðarefni, en við
verið að beina því til
stjórna að fara yfir
ál,“ segir Bragi Guð-
son, forstjóri Barna-
rstofu, spurður hvort
dir hafi aukist á um-
a með að staðfesta að
lgað, „en ég tel engu
ið höfum í höndunum
t. Þegar tilkynningum
umfangsmiklu mál-
n hins vegar sýnist
i málum fjölgi að tölu.“
jórnsýslustofnun sem
m.a. hefur eftirlit með störfum barnavernd-
arnefnda. Hún hefur hins vegar engar heimildir
eða úrræði til að skylda sveitarfélög til að leggja
meira fé í barnaverndarnefndir sínar. „Við höfum
engin úrræði önnur en beina tilmælum til þeirra
og reyna með umræðu að vekja fólk til vitundar
um mikilvægi þess að viðunandi ástand sé í þess-
um efnum. Mannahald hjá íslenskum barna-
verndarnefndum í samanburði við til dæmis okk-
ar nágrannalönd er okkur í óhag. Við erum með
miklu færri barnaverndarstarfsmenn á hvern
íbúa,“ segir Bragi og telur að það sé eitthvað sem
bæta þurfi úr.
Hann tekur þó fram að með orðum sínum sé
hann ekki að draga upp svarta mynd af íslenskri
barnavernd. „Barnaverndarstarfsmenn vinna
góða vinnu og gera sitt besta. Menn leggja sig
fram, en það er mjög erfitt að gera það með við-
unandi hætti þegar starfsálag er mikið. Eitt mál
getur hreinlega tekið einn starfsmann í fulla
vinnu í marga daga.“ Á meðan sitja önnur mál á
hakanum. Bragi segir þó ástandið mjög mismun-
andi eftir sveitarfélögum.
Starf barnaverndarnefnda er oft á tíðum afar
snúið og starfsmannavelta töluverð. Ofan á
starfsálag er tilfinningalegt álag einnig mikið.
„Þetta eru erfið og lýjandi störf og eðli málsins
samkvæmt er verið að glíma við mjög vandasöm
verkefni, og oft þarf að taka sársaukafullar
ákvarðanir,“ segir Bragi. „Vegna þess liggja
barnaverndarnefndir oft undir ámæli. Stundum
undir þeirri gagnrýni að fara offari í störfum sín-
um og kippa lífsgrundvellinum undan tilveru
fólks með að taka af því börnin, en svo eru aðrir
sem gagnrýna nefndirnar fyrir framtaksleysi.
Meginreglan er sú að barnaverndarstarfs-
mönnum ber að styðja við fjölskyldurnar og for-
eldrana í sínu uppeldisstarfi. Svo er það mats-
atriði hversu langt á að ganga.“
Barnaverndarstofu hefur borist kvörtun vegna
starfa Barnaverndar Reykjavíkur í máli því sem
er umfjöllunar hér á þessari síðu. Bragi segir að
farið verði yfir málið á grundvelli kvörtunarinnar,
óskað eftir upplýsingum hjá Barnavernd Reykja-
víkur og frekari fyrirspurnum beint til nefnd-
arinnar ef ástæða þykir til. Hann segir mikilvægt
að farið verði yfir alla verkferla og að læra af því
ef eitthvað hefur farið úrskeiðis.
asöm verkefni og erfiðar
ðanir sem þarf að taka