Skinfaxi - 01.03.1925, Blaðsíða 6
6
SKINFAXI
Bók ein heitir „Hávamál Indíalands“. Er þar sagt frá
samræðum afburða vitrings í Austurlöndum, er Krishna
hét og lærisveins iians. Lærisveinninn átti að leggja
til orrustu. Vitringurinn er að fræða hann og meðal
annars um það, hvernig hann eigi að ná valdi á hug-
anum. Lærísveinninn, er Arjúna heitir, segir: „Hug-
urinn, Krishna, er visjsulega eirðarlaus. Hann er bald-
inn, ólmur og óstýrilátur, og eg held, að liann verði
naumast taminn fremur en vindurinn.“
Vitringurinn svarar:
„Víst er um það, að torvelt er að temja hugann, sak-
ir þess, hve eirðarlaus hann er. pó er vinnandi vegur
að temja hann með sífeldum iðkunum og stillingu.“
petta liafa og margir reynt. peir hafa tamið sér það,
er eg nefni fasthygli. ]?ér skiljið orðið, vænti eg. Mun-
ur á fasthygli og athygli er sá, að með athygli, er hug-
anum beint að einhverjum hlut, en með fasthygli, er
honum lialdið föstum við þann hlut eða hugmynd, sem
höfð er lil iðkana. Slíkar iðkanir eru huganum eins
konar heræfingar.
Til er tvenns konar fasthygli. Önnur þeirra er mönn-
um ósjálfráð, en hin er þeim sjálfráð. Ósjálfráð fasl-
hygli getur stundum orðið til meins. Menn, sem gcta
eigi haft hugann fastan við nokkurn hlut, stundinni
lengur, eru í raun og veru aumkvunarverðir. En hinír
eru og illa farnir, sem eru á valdi hugsana sinna. Haf-
ið þér eigi þekt karla og konur, er sitja stundum sokk-
in ofan í einhverja hugsun. Slíkir menn er.u' oft í hálf-
gerðri leiðslu. Stundum geta þeir farið langar leiðir,
án þess að þeir hafi hugmynd um, hvert þeir eru að
ráfa. Segja má, að slíkir menn séu fasthugulir, en fast-
hygli þeirra er þó eigi eftirsóknarverð. peir hafa eigi
vald á hugsunum sinum, heldur eru það luigsanir
þeirra, sem hafa vald á þeim, og leiða þá hvert sem
þeim þóknast. Segjum vér þá, að mennirnir séu utan
við sig. Fasthygli þcirra er þeim ósjálfráð.