Skinfaxi - 01.03.1925, Blaðsíða 36

SKINFAXI
36
Islendingum til ómetanlegs gagns og sóma. Líklegt er
að séreinkenni íslensku þjóðarinnar hefðu farist með
öllu, ef þjóðskólanna fornu hefði ekki notið við. Áhrif
skólanna hafa lifað, þó að þeir brynnu sjálfir í sundr-
ungar og neyðareldi hinnar myrku aldar. Sunnlending-
ar sjá enn i anda þessi frægu menningarsetur, og þeir
vilja kveikja aftur fornu ljósin, sem þar brunnu. peir
vilja eignast þjóðlegan, rammíslenskan sveitaskóla, sem
sé samboðinn frjálsri og starfandi þjóð. 1 þessum skóla
á ekki að fóstra prófs,jukar, víndrekkandi hengilmæn-
ur, sem hafa það eitt að markmiði, að ná í emhætti
rikisins og föst laun, en snúast að þvi húnu, eftir dutl-
ungum þeirra, sem stjórna þeim, eins og vélahjól. Suð-
urlandsskólinn á að ala upp hrausta og einhuga sveita-
menn. Menn sem vilja ryðja urðir og rækta landið,
menn sem forðast það, að láta aðra festa band um
háls sér og leiða sig, heldur hafa dirfsku til þess að
hei’jast sjálfir og sigra sjálfir. Shkir menn verða alt-
af að vinna, en ná þó aldrei úrslitasigri, því að mark-
mið þeirra er hátt og í fullkomnu samræmi við liina
eilífu framþróun lífsins. Hvar er nú komið þessum
miklu nauðsynjamálum Sunnlendinga? Skólanefndir
liafa verið kosnar bæði i Árnes- og Rangárvallasýslu.
J?ær hafa fengið loforð margra velmetinna manna um
að leggja fram fé, til þess að reisa skólann. Allmikið
fé hefir safnast með þessum liætti, einkum í Árnes-
sýslu, en mikið mun þó vanta enn lil þess, að hægt
sé að ráðast í skólabygginguna. Talið er að Sunnlend-
ingar þurfi 150 þús. kr. til ]?ess að hafa ráð á því, að
reisa sæmilegt lýðskólahús. Ætla má að ríkið legði til
helminginn af þessu fé, ef hægt væri að safna hinu í
Árnes- og Rangárvallasýslu.
Ef hver maður í sýslum þessurn gæfi 8—5) kr. til
skólans, muiidu 75 þús. kr. fást með því. Skólanefndir
og sýslunefndir Sunnlendinga hefir greint á um ýms
atriði gagnvart skólanum, t. d. það, hvort hann ætti