Skinfaxi - 01.11.1949, Blaðsíða 5
SKINFAXI
69
eins fengju aukið frelsi og sjálfsforræði, þá myndu
þeir fullkomlega þess umkomnir að standa á eigin
fótum atvinnulega, fjárhagslega og menningarlega.
Þá mun hafa verið ríkast í huga, að nú væri hið
mikla tækifæri komið. Æskulýðnum var það ljóst,
að þeirrar kynslóðar, sem þá var að vaxa upp, biðu
mikil verkefni og með mönnum bjó það hugboð, að
mikið mundi velta á þeim, sem þá voru að búa sig
undir lifsstarfið.
Sú skoðun var útbreidd, að æskulýður landsins
þyrfti að þjálfa sig til þess að geta innt þetta hlut-
verk af hendi, og að hann þyrfti að menntast til þess
að vera þess umkominn að leggja grunninn að nýrri
þjóðfélagsskipun á Islandi.
Þá voru ekki skólar á hverju strái, sem imnt var að
styðjast við. Æskulýðurinn varð þvi sjálfur að koma
upp sinum eigin menntastofnunum. Þetta gerði hann.
Menn stofnuðu ungmennafélög viðsvegar um land,
og tóku til starfa af áhuga og elju. Starfið var
mikið og fjölbreytt. Þvi verður ekki lýst með fáum
orðum né heldur þýðingu þess, svo stórfelld og marg-
vísleg hefur þýðing þess orðið fyrir þjóðfélagið.
Þar fór fram félagsnám og félagsstarf að merki-
legum verkefnum. I lögum fyrsta félagsins stóð, að
menn væru í félögunum til þess að starfa fyrir sjálfa
sig, land sitt og þjóð, að menn ætluðu i félögunum að
læra að beita starfskröftum sínum og ennfremur, að
félögin vildu styðja það, sem þjóðlegt væri og ramm-
íslenzkt, og leggja höfuðáherzlu á að fegra og prýða
landið og fegra móðurmálið.
Þannig kom það skemmtilega fram, bæði í stofn-
skrám ungmennafélaganna og starfi þeirra, að menn
skildu vel, að þótt menn þyrftu og ætluðu að byggja
á ný og breyta, og byggju sig undir það, þá mætti
það aldrei koma fyrir, að menn slitu tengslin við for-
tíðina. Og allt hið bezta, sem til var og þekkt í fari