Sjómannablaðið Víkingur - 01.12.1942, Blaðsíða 7

Hvað gerir
íslenska (Djóðin?
Þessi spurning hefir oft komið fram í huga
mínum, við hin tíðu skipatöp, sem orðið hafa
hjá okkur Islendingum frá því að stríðið skall á.
Ýmist af hernaðarástæðum eða ókunnum orsök-
um, sem í mörgum tilfellum, eða jafnvel flest-
um, hefir mátt leiða líkur að því, að vítisvélar
hernaðarþjóðanna hafi einnig verið að verki,
þó enginn væri til frásagnar um það.
Það mun vera í lögum hjá hernaðarþjóðun-
um, að aðstandendum þeirra, sem falla á víg-
völlunum, sé séð fyrir lífeyri, þannig að lífsaf-
komumöguleikar þeirra efnalega séu sem næst
því sem var áður en fyrirvinna þeirra féll frá,
og má segja að þetta sé mjög mannlegt og sjálf-
sagt.
báru til hans, enda kom það í ljós seinna, að
fjölhæfni og atorka ásamt einlægri samvizku-
semi lyfti honum til ábyrgðarmeiri starfa.
Haustið 1938 byrjaði hann að sigla hjá h.f.
Alliance og sigldi á ýmsum skipum þess félags,
en vorið 1941 varð hann yfirvélstjóri á b.v.
Kára þar til um haustið, að hann tók við yfir-
vélstjórastarfi á b.v. Jóni Ólafssyni.
Mér er óhætt að fullyrða það, að þeir, sem
sigldu með Ásgeiri, fundu sig örugga hvað vél
og vélaútbúnað viðvék, enda þekktust ekki tafir
í neinni mynd, hvorki á fiskveiðum né siglingu,
og kappkostaði hann ætíð að láta ekki neitt
standa upp á sig.
Ásgeir heitinn var giftur Ingibjörgu Guð-
mundsdóttur, mestu myndarkonu, og át.tu þau
tvö börn, 3 og 1 árs, og kjördóttur 7 ára, og
tekst konan nú þann vanda á hendur, að sjá
ein börnum sínum farborða gegnum erfiðleika
uppvaxtaráranna.
Ásgeir var heimiliselskur og unni mjög börn-
um sínum, og aldrei sá ég hann ánægðari heldur
en þegar hann sat með börnin sín í fanginu,
þá hann kom heim úr lokinni ferð.
Ásgeir heitinn var dagfarsgóður og hvers
manns hugljúfi, enda sakna vinir hans vinar í
stað, er hann er horfinn úr hópi okkar, í fullu
fjöri, yfir hafið mikla, þangað sem ég trúi að
hittumst við aftur glaðir og ánægðir, eins og
við vorum svo oft í þessu lífi, ár þau, sem við
unnum saman.
Vertu sæll, vinur; minning þín lifir.
0. G. Oddsson.
í sambandi við þetta dettur mér í hug fyrir-
sögn þessara fáu lína: Hvað gerir íslenzka
þjóðin fyrir eftirlifandi ættingja þeirra sem
fallið hafa fyrir stríðsvélum hernaðarþjóðanna,
íslenzku sjómannskonuna og börnin, sem misst
hafa aleigu sína á svo sviplegan hátt? Fer hún
að eins og að framan greinir, sér hún ekkjunni
með barnahópinn og íarlama foreidrum peirra
sem íarist haía fyrir fjárhagsiegri afkomu, sem
næst því sem þau höföu áður en slysið vndi til?
Eg held að mér sé óhætt að íuiiyrða, aó' svo
sé ekki og vil ég þvi gera pað hér aö umtalseíni.
Eg hefi alltaf veriö aö vonast eftir aö heyra
frá emhver.ium af fulltrúum þjóðarinnar orð í
þá átt, að utbua þyríti iöggjöf, sem sérstaklega
tæki yfir það sem getiö er hér að framan, að
sjá þeim, sem misst nafa fyrirvinnu sína, fyrir
lifsafkomu, svo ekki þyrftu þeir, að nokkrum
tíma liönum, að leita til opmbers framfæris.
Þjóóinni ber skylda til þess að sjá um að þeim,
sem misst hafa íyrirvmnu sína af hernaðar-
völdum, og sem kunna að eiga eftir að missa
hana, áður en styrjöldinni lýkur, verði tryggð
laun svo sem tiðkast hjá hernaðarþjóðunum
um aðstandendur þeirra er falla á vígvelli.
Þeir, sem vinna að því að afla tekna í þjóð-
arbúið, með því að sigla til útlanda með afurðir
okkar og til þess að sækja björg handa þeim
sem í landi bua, eiga heimtingu á því að hver
og einn rétti fram hjálparhönd til þess að miss-
irinn verði sem sársaukaminnstur þeim sem
fyrir honum verða. Það er ekki hægt að bæta
missirinn til fulls, en það er hægt að létta raun-
ir þeirra sem sorgirnar bera á margan hátt.
Það, sem fyrst ber að gera, er aö stofna líf-
eyrissjóð fyrir alla þá sem að framan getur, og
hefi ég hugsað að hann yrði stofnaóur sem
hér segir: Ríkissjóður legði fram stofnféð, sem
væri veruleg upphæð og greiddi þar að auki
árlega ákveðna fjárupphæð til sjóðsins. Aðrar
tekjur sjóðsins væru fengnar með nefskatti,
sem lagður yrði jafnt á konur sem karla og
yrði miðaður við þarfir sjóðsins á hverjum
tíma, þannig að allir, sem kröfu ættu til sjóðs-
ins, fengju sem næst því sem fyrirvinna heim-
ilisins var áður en slysið vildi til, að minnsta
kosti þar til börn væru komin af ómaga aldri.
Ég held að á þennan hátt veittist mjög auðvelt
að sjá fyrir þeim, sem kunna að verða einstæð-
ingar af styrjaldar ástæðum að stríðinu loknu.
Ég vænti þess að einhverjir af þeim fulltrúum
þjóðarinnar, sem nú sitja Alþingi, reynist þeir
drengir að koma þessari hugmynd, sem hér er
sett fram, inn á Alþingi í frumvarpsformi. Og
að óreyndu treysti ég því, að það fengi þær
undirtektir meðal þingmanna að það næði sam-
þykki. Guðbjartur Ólafsson.
VIKTNGUR