Sjómannablaðið Víkingur - 01.12.1942, Page 38

fram. Ög allan þenna tíma sigldi togarinn Jón
Ólafsson á hættusvæðinu samhliða öðrum ís-
lenzkum skipum smáum og stórum og fór því
fleiri ferðir sem hann var hraðskreiðari, þurfti
minni viðgerða við og var skjótari að fá aflann.
En þar kom, að ekki mátti sköpum renna.
Jón Ólafsson var eign H.f. Alliance, sem er
eitt af aðal-atvinnufyrirtækjum landsins. Fyr-
irtæki, er alltaf hefir goldið öllum sitt í blíðu
og stríðu, og ávallt hefir verið trútt þeirri
hugsjón, sem var bundin við það í upphafi, að
efla og auka fiskveiðar landsmanna. Þó hefir
þetta félag orðið fyrir meira og átakanlegra
skipatjóni en nokkurt annað félag íslenzkt.
Gamla Skúla fógeta missti það á tundurdufli í
fyrri heimsstyrjöld. Jón forseti og Skúli fógeti
annar brotnuðu báðir sinn hvorum megin við
Reykjanes við átakanlegt manntjón. Togarinn
Ólafur fórst með allri áhöfn í ofviðri á Halan-
um. Hannes ráðherra strandaði, en menn björg-
uðust, og nú hefir Jón Ólafsson týnzt með 13
manna áhöfn, af hernaðarvöldum. Þannig hefir
félagið orðið að horfa á eftir sex beztu skipum
sínum á tiltölulega fáum árum, og miklum hópi
sinna vöskustu manna.
Þegar vér vörpum skini endurminningarinn-
arinnar yfir hinar fríðu fylkingar manna, sem
eru horfnir, sjáum vér í hópnum marga sem vér
þekktum svo vel; menn, sem vér höfðum lært
að meta og þykja vænt um. Meðal skipanna
könnumst vér við mörg er hafa fært þjóðinni
brautargengi, og sem afkoma svo margra var
bundin við.
Slík töp sem þessi eru meiri en orð fá túlkað,
og væri betur ef vér gætum eitthvað af þeim
lært. þannig að upp af þeim sprytti eitthvað, er
gerði þjóðina samstilltari og færari að mæta
framtíðinni.
Þegar maður íhugar þessar miklu fórnii-
hljótum vér að finna sárt til þess, hve lítið vér
höfum látið koma á móti. Með dýrtíðinni í land-
inu bregðum vér jafnvel fótum fyrir ekkjurnar
og munaðarleysingjana. Líftrygging sjómann-
anna, sem í byrjun ófriðarins nægði til að fram-
fleyta meðalstórri fjölskyldu í fimm ár, dugar
nú tæpast tvö’ár þótt hún hafi verið tvöfölduð
að upphæð frá því sem var í upphafi.
Þótt vér getum lítil áhrif haft á endalok þess-
arar hræðilegu styrjaldar, langar oss þó að sjá
skíma fyrir þeirri dagrenning, sem allir óska
heitt að komi eftir blóðbaðið. Og það er verst,
að enn sér engan vott þess að mennirnir ætli
að sjá að sér, að þeir séu ákveðnir að styðja
og umbera hvern annan.
En það yrði hræðilegt, ef allar þessar fórnir
hefðu verið færðar í algjöru tilgangsleysi.
Henry Hálfdansson.
Guöm. H. Odclsson:
Öldurót
Öldurnar eru nú aðeins farnar að lægja eftir
kosningahríðina, það er farið að skíma fyrir
dægurmálunum og menn eru farnir að gefa
því gaum að mörg þjóðþrifamáln hafa gengið
undir í storminum, en hefir þó skotið upp aftur.
Það er í sjálfu sér mjög sjerkennilegt og ein-
kennandi fyrir skapferli og hugsun okkar Is-
lendinga nú á þessum þrengingar og örlagatím-
um, er heimurinn logar í heift og hatri, að við
skulum ekki hafa komist hjá því að heyja inn-
anlandsstyrjöld, þó óumf lýj anlegar ástæður
liggi til þess að við höfum ekki getað umflúið
að verða þátttakendur í styrjöldinni út á við.
Menn hafa ekki haft manndóm til þess að
taka málin réttum tökum til heilla fyrir al-
þjóð, vegna hi'æðslunnar við kjósendafylgið.
— Meinsemdin getur eflaust að sumu leyti
fundist í orðum ýmsra manna er ábyrgðarstöð-
um gegna innan þjóðfélagsins. Þeir segja bein-
línis að hið virðulega Alþingi Islendinga sé ekki
til annars en að ganga frá málunum, annars
sé afstaða til allra þjóðmála, er einhverju
skifta, tekin á flokksfundum.
Það þýðir það að atkvæðisréttur þingmanns-
ins á þingi er bundinn því atkvæði, sem ofan á
verður við atkvæðagreiðsluna á flokksfundum,
samanber Sigurð Kristjánsson þegar hann
greiddi atkvæði eftir sannfæringu sinni móti
gerðardóminum. Seinna kom það fram að þessi
fífldirfska Sigurðar átti að kosta hann þing-
mennsku!
Einstakir þingmenn hafa tekið sér það fyrir
að ala á úlfúð milli sjávar og sveita og skapað
þannig misklíð, sem alls ekki á að vera til.
Það má víða taka plástrana af kaununum,
en til þess er ekki rúm hér að sinní.
En skipstjórnarmenn, eins og málum er
komið í okkar þjóðfélagi, er fyllsta ástæða til
að við opnum dagdókina og athugum hvert
stefnir. Við vitum að á vissum tímum er ekki
erfitt að leggja fram loforð um eitt og annað,
sem til farnaðar er okkar hugðarmálum, en
því miður eru efndirnar ekki eftir því. — Sjó-
maðurinn er í eðli sínu raunveruleikans maður,
hann mótast af raunhæfni í baráttu sinni við
ægir, því þar þýðir ekkert að ætla sér að fara
í feluleik við staðreyndir og reynslu þá, er hann
hefir skapað sér í lífsbaráttunni.
Sjómenn eru yfirleitt ópólitískir menn, enda
V 1 K T N G II1!