Sjómannablaðið Víkingur - 01.01.1981, Blaðsíða 25

Einar Jónsson, fiskifræöingur:
Plöntusvifid
I tveimur fyrri greinum hefur
verið fjallað um dýrasvifið, þ.e.
átu alls konar. Að þessu sinni
verður plöntusvifið tekið til með-
ferðar. Eðlilegt hefði mátt teljast
að það hefði verið tekið fyrir á
undan dýrasvifinu. Eins og í upp-
hafi var á minnst er þó meiningin
að hver þáttur fyrir sig standi sem
sjálfstæð heild. Því er gripið niður
nokkuð af handahófi, og lesand-
anum látið það eftir að tengja
hvem þátt öðrum.
Úr ríki hafsins
3. grein
Þari og þörungar
Plöntusvifið nefnist öðru nafni
svifþörungar. Þegar menn heyra
nafnið þörungar dettur þeim fyrst
í hug þari. Þetta er eðlilegt þar
sem þarar eru botnfasti rþörungar
og þeir eru hinar einu sjáanlegu
og áþreifanlegu jurtir hafsins
undir venjulegum kringumstæð-
um. Hér er þó ekki ætlunin að
gera hinum botnföstu þörungum
skil, sem flestir kannast við í sjón.
Þáttur hinna botnföstu þörunga í
samfélagi þörunganna er og næsta
hverfandi. Ríki hinna botnföstu
þörunga er fjaran og botninn á
grunnsævi, allt niður undir 50—60
m (hér í Norðurhöfum). Rúmlega
70% jarðar eru þakin sjó. Af þeim
fleti hefur botngróðurinn aðeins
um 2% til umráða. Það sem eftir er
af sjávarfletinum eða 98%, þ.e.
nær 69% af yfirborði jarðar, er
hins vegar ekki tóm auðn í
gróðurfarslegu tilliti. Þvert á móti
er í höfunum að finna mörg
gróðurríkustu svæði jarðarinnar.
Hvernig má þetta vera og hver er
allur þessi gróður sem við fáum
vart skynjað með berum augum?
Svifþörungar
Svarið við þessari spurningu
fæst ef dreginn er fíngerður háfur
um sjóinn, segjum t.d. að vorlagi.
Auk einhvers dýrasvifs, hvers lög-
un má vel greina með berum
augum, kemur í háfinn grautur
eða salli sem getur haft margs-
konar lit, tíðast gulbrúnan eða
rauðbrúnan. Sé salla þessum
brugðið undir smásjá birtist þar
nýr lífheimur. Þar getur að líta
mergð örsmárra lífvera í hinum
25
Nokkrar tegundir kísilþörunga; náttúruleg stærð á einstökum frumum (hlekkjum) í
keðjunum frá 1/20 — 1/30 úr mm.
VÍKINGUR