Sjómannablaðið Víkingur

Árgangur

Sjómannablaðið Víkingur - 01.01.1981, Blaðsíða 27

Sjómannablaðið Víkingur - 01.01.1981, Blaðsíða 27
Nokkrar tegundir skoruþörunga; náttúruleg stærð frá 1/14 úr nim. í tæplega 1/2 mm (d). eru mjög lítill hluti plöntusvifs sjávar nema þá helst blágrænþör- ungar í heitum höfum. Ríki þess- ara síðastnefndu svifþörunga eru ferskvötnin. Fjölgun og vöxtur Fjölgun fer aðallega fram með einfaldri skiptingu, þ.e. hver fruma skiptir sér í tvennt. Kyn- æxlun mun þó koma fyrir, en verður ekki lýst hér. Hin kynlausa æxlun þegar einn einstaklingur verður að tveimur með skiptingu er um leið tæki til nær óþrjótandi vaxtar. Þótt hver einstaklingur geti stækkað nokkuð, fer hinn eiginlegi vöxtur fram með fjölgun einstaklinga. Við góð vaxtarskil- yrði getur hver þörungur skipt sér tvisvar á sólarhring. Skipti 10 frumur sér þannig óhindrað er fjöldi þeirra orðin 1 milljón eftir átta og hálfan dag. Því er það ekki óalgengt á vorin, þegar skilyrði eru góð, að tala einstaklinga í hverjum lítra sjávar skipti mill- jónum. Árstíðahámörk plöntusvifsins Þegar menn fóru að athuga og fylgjast með plöntusvifinu í sjón- um varð ljóst, að það fylgdi nokk- uð árstíðum í vexti sínum eins og gróður jarðar. Á vetrum er nær ekkert af plöntusvifi í sjónum á norðlægum hafsvæðum. Þegar vorar verða hér á mikil og snögg umskipti. Á hálfum mánuði getur sjórinn orðið morandi af svifþör- ungum. Þessi gróska stendur þó ekki nema í fáeinar vikur (jafnvel aðeins tvær) og urn mitt suntar er jafnan lítið um plöntusvif. Þegar tekur að hausta nær plöntusvifið sér oftast að einhverju leyti upp aftur um tíma. Þessir tveir blómg- unartímar hafa verið nefndir vor- og hausthámark. Lengi framan af spurðu haffræðivísindamenn sjálfa sig, hvað ylli því, að hinn VÍKINGUR svífandi gróður hafsins dafnaði ekki sumarlangt eins og gróður jarðar. Svarið fannst um síðir, og sennilega hafa nútíma búvísindi að einhverju leyti orðið til þess að gáta þessi leystist. Rýr gróðurjörð getur orðið kostajörð, sé á hana borinn áburður. Allar plöntur þurfa viss efni svo þær dafni, mis- jafnlega mikið af hverju. Vanti eitt þeirra þroskast gróður jarðar ekki, hversu mikið sem í boði er af öðr- um efnum. Þegar bóndi vill auka uppskeru sína notar hann áburð sem fyrst og fremst inniheldur kalk, fosfórogköfnunarefni. Þetta þekkja allir sem nálgæt búskap hafa komið. Þessi efni eru lífs- nauðsynleg gróðrinum, en eru af fremur skornum skammti í jarð- veginum. Sömu efni eru jafn nauðsynleg gróðri hafsins, og þar getur orðið nokkur skortur á köfnunarefnis- og fosfórssam- böndum. Slíkur skortur er nær eingöngu bundinn við yfirborðs- lögin og er skýrður þannig að plöntusvifið þurrkar einfaldlega upp það sem fyrir hendi er af þessum efnum. í hinum mikla ntassa djúphafanna er þó gnægð þessara efna. Slíkt kernur ekki 27
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68

x

Sjómannablaðið Víkingur

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Sjómannablaðið Víkingur
https://timarit.is/publication/335

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.