Sjómannablaðið Víkingur - 01.12.1998, Blaðsíða 37

Guörún í erli dagsins. Hér eru það fréttamenn sem leita svara hjá henni.
númer fimmtán bjó Eyjólfur Kristjánsson
starfsmaður sparisjóðsins ásamt konu sinni og
börnum. Þetta fólk tók mikilli tryggð við mig.
Þar sá ég heimili eins og heimili eiga að vera. í
æsku var ég þarna á tímabili miklu meira en
heima hjá mér. Ég dróst óskaplega að þessu
heimili og auðvitað var þetta uppbót fyrir það
sem við fórum á mis við á minu heimili.
Eyjólfúr átti son sem hét Einar og var mikill
vinur minn. Eg fékk þann heiður að hlýða
honum yfir siglingafræðina fyrir próf í Stýri-
mannaskólanum. Einar tók út af Haukanesi.
Vinur hans og skipsfélagi ætlaði að koma hon-
um til bjargar og kastaði sér á eftir honum.
Hvorugur þeirra fannst. Surprise var þarna
nálægt og þeir tóku þátt í að leita. Næstu nótt
sat pabbi í eldhúsinu og grét en mamma var
að reyna að hugga hann. Eg man þess ógn.
Utan í hvern á ég að gráta þegar pabbi minn
er að gráta? Ég hef grun um að við þrælabörn-
in höfum búið við ónotalegt öryggisleysi. Með
allri virðingu fyrir mæðurunum sem báru hit-
ann og þungan held ég að börn hafi gott af
því að þekkja föður sinn.“
Hálfgerður hulduher
,Að pabbi hafi einhvern tíman notið lífsins?
Nei, ég held rneira að segja að hann hafi ekki
talið sig eiga slíkt skilið. Þessir menn höfðu
ekki sterka sjálfsmynd. Hann var hreykinn ef
krökkunum gekk vel. Hann var ekki heima
þegar ég varð stúdent og að minnir ekki held-
ur þegar systkini mín úskrifuðust. Þegar farið
er að hugsa um hvað maður hugsaði lítið um
hans líf fær maður sektarkennd ofan á gamla
öryggisleysið. Hvers konar vanvitar vorum
við? Hann var ekki margmáll um túrinn þeg-
ar hann kom í land og við spurðum ekki.
Hann lifði í sínum heimi sem var annar en
okkar heimur. Móðir mín var bóndadóttir úr
Rangárvallasýslu frá fyrrverandi stórbýli og
var kannski ekki ýkja hrifin af biyggjum og
skipum. Þó man ég að við fylgdum pabba
stundum til skips. Einhverjir bræðra minna
fóru einn og einn túr með honum þegar þeir
stálpuðust en hann hvatti þá ekki til að gerast
sjómenn og var raunar á móti því. Enda fór
enginn þeirra þá leið. Einstaka atriði sitja í
minninu. Einu sinni í stríðinu var pabbi að
tala um að Þorsteinn Einarsson skipstjóri á
Surprise hefði bannað sínum mönnum að
hátta er þeir færu í koju. Þetta var varúðarráð-
stöfun ef eitthvað kæmi fyrir. Þeir sváfu í
skítagallanum og mér fannst þetta skelfilegt.
Þessir menn fengu ekki mikið klapp á herðarn-
ar og aldrei heyrði ég vikið vingjarnlega að
þeim. Ég man hvað mér sárnaði þegar krakk-
arnir í skólanum stríddu okkur sjómanns-
börnunum á því að pabbar okkar fengju
hræðsiupeninga þegar þeir sigldu á stríðsárun-
um. Þá fengu skipverjar einhverja áhættu-
þóknun og fólk taldi þetta eftir. Þessum
mönnum hefur ótrúlega lítill sómi verið
sýndur. Þetta var hálfgerður hulduher.“
-Sem þingmaður hefur þú stutt ýmis rétt-
lædsmál sjómannastéttarinnar. Er það upp-
runinn sem segir til sín?
„Já ég hef reynt að leggja málefnum sjó-
manna lið á Alþingi. Einhver verður að gera
það. Þessari stétt hefúr ekki mildll sómi verið
sýndur. Menn ræða helst um að taka af þeim
sjómannaafsláttinn. Þá koma pappírsblækur
sem aldrei hafa komið nálægt sjó í ræðustól-
inn. Þó aðbúnaður sé orðinn annar núna eru
40 dagar í Smuguunni ekkert skemmtiefni.
Sem betur fer er ekki búið að mönnum eins og
áður var. En ég hef ekki séð að þingmenn reiði
áhuga á málurn sjómanna í þverpokum.
Hins vegar er óskaplega gott að græða peninga
á aflanum. Enn er verið að selja reitina í Hafn-
arfirði fyrir milljónatugi sem við krakkarnir
breiddum saltfiskinn á og þetta útgerðarfyrir-
tæki „átti“. Einhver hefur því hagnaðurinn
verið en hann skilaði sér mjög takmarkað á Jó-
ífíðarstaðaveginn. Það heíði þó verið í lagi ef við
hefðum vitað að feður okkar voru ekki bara íúll-
ir sjóarar heldur einnig hinir raunverulegu
máttarstólpar þjóðfélagsins. Það hefði létt lid-
um fátækum krökkum lífið,“ sagði Guðrún
Helgadóttir. ■
Texti: Sœmimdur GuSvinsson.
Útgerðarmenn — vélstjórar.
Önnumst allar raflagnir og viðgerðir í bátum, skipum og verk-
smiðjum. Áratuga þjónusta við íslenskan sjávarútveg tryggir
reynslu og öryggi frá sérþjálfuðu starfsfólki.
Sjómannablaðið Víkingur
37