Náttúrufræðingurinn - 1998, Blaðsíða 41

2. mynd. Landslag og helstu örnefni sem við sögu koma ásamt meginleiðum loftsins við
yfirborð jarðar. - The topography of SW-Iceland and a schematic overview ofthe surface
airflow.
bærilegir reikningar verið gerðir á
staðbundnu veðri á íslandi fyrr. Reiknað er í
40 hæðarflötum, sem ná frá yfirborði jarðar
upp í 20 km hæð. Af flötunum 40 eru 18 undir
lOOOmetrum.
Upphafsgildi hita, vinds og raka eru
sniðin eftir gildum úr háloftaathugun yfir
Keflavíkurfiugvelli á hádegi 14. júlí 1990. Eru
þau gildi óbreytt á jaðri reiknisvæðisins, en
að öðru leyti lagar loftstraumurinn sig að
landslaginu. Reiknað er með svigkrafti
jarðar, sem stundum er nefndur Coriolis-
kraftur, og raunhæfu viðnámi við jörð.
3. mynd sýnir vind við yfirborð jarðar sem
blásið hefur í 1 klst. Á þeim tíma ferðast
loftögn við yfirborð yfir hálft reiknisvæðið
og straumurinn er stöðugur að því marki
sem vindar við fjöll geta orðið stöðugir.
Örvarnar sýna í senn stefnu og styrk
vindsins; því lengri sem örvarnar eru, því
hvassara er. Margt vekur athygli á mynd-
inni. Greinilegt er að vindur er meiri yfir
Reykjanesfjallgarðinum, Esju og fjöllunum
norðaustur af henni en víðast hvar á
láglendi. Á það fyrst og fremst rætur að rekja
til þess að vindur jókst töluvert með hæð
þennan dag, og er því ekki nema að litlu leyti
um áhrif landslags og samspil þess við
39