Náttúrufræðingurinn

Árgangur

Náttúrufræðingurinn - 1983, Síða 213

Náttúrufræðingurinn - 1983, Síða 213
lítið er vitað um seli, og allar stofnstærðar- áætlanir eru enn byggðar á fáum athugun- um, og með stórum öryggismörkum. Mað- ur er því steinhissa á því að sami maður skuli taka þátt í, og verja þær galdraof- sóknir, sem nú eru hafnar gegn selum, og virðast ekki studdar neinum líffræðilegum rökum. Páll Hersteinsson fjallar um refi, þar sem hann segir frá lifnaðarháttum þeirra. Refir virðast vera í nokkurri hættu af veið- um, þar sem refaveiðar eru hluti af tekju- öflunarleið fámennrar bændastéttar, sem virðist hafa ítök í stjórn landsins. Við breytta búskaparhætti hefur skaði af völd- um refa stórminnkað, ef ekki horfið alveg, en samt er sóað stórum fjárhæðum í refa- eyðingu. Á sama tíma er ekki veitt krónu til rannsókna á refum, sem mundu skila sér fljótt aftur í betra skipulagi á veiðunum. Það er margt líkt með rannsóknum á minkum og refum, því þar er heldur ekki lögð nein áhersla á að kynnast líffræði minksins, en þess í stað er haldið úti dýrri útgerð á svonefnda eyðingu. Karl Skírnis- son og Ævar Petersen rita um landnám minksins á íslandi, hvernig hann breiddist út um landið frá minkabúum á 4. ára- tugnum. Líffræði minksins er einnig gerð góð skil, og gæti ég trúað að margir verði hissa, þegar þeir komast að því að minkur- inn lifir mest á fiski um allt land, en fuglar eru aðeins um fjórðungur af fæðu hans. Skarphéðinn Þórisson skrifar um hreindýr á íslandi. Þar skýrir hann frá innflutningi þeirra og landnámi, og rök- styður vel hvers vegna hreindýr eru á Norðausturlandi, en ekki annarsstaðar á landinu. Ætti það að vera holl lesning þeim mönnum, sem vilja flytja hreindýr til snjóþungra svæða, eins og til Hornstranda. Af þeim rannsóknum sem hafa verið gerð- ar á fæðu hreindýra, ætti að vera ljóst, að sauðkindinni er ekki hætta búin af sam- keppni við hreindýrin. Seinasta ritgerðin í bókinni Villt spendýr er eftir Árna Einarsson og fjallar um mýs og rottur. Má segja að nær engar rann- sóknir hafa verið gerðar á þessum dýrum á íslandi, og verður höfundur að styðjast mikið við erlend rit um þau. Þessi dýr búa í sambýli við manninn, valda skaða á matvöru, og er það furðulegt að ekki skuldi hafa verið gerðar rannsóknir á þess- um dýrum. Ritstjórn verksins hefur tekist með ágæt- um, uppröðun efnis og samræming texta hefur tekist í alla staði vel. Fáar prentvillur eru í bókinni, og flestallar ljósmyndirnar hafa prentast vel. Ritstjóri, greinahöfund- ar og Landvernd eiga þakkir skilið fyrir útkomu bókarinnar, og um leið vil ég hvetja alla til að Iesa hana. Bókin á erindi til allra sem hafa áhuga á náttúru íslands. Gísli Már Gíslason NÁTTÚRA ÍSLANDS Margir höfundar Almenna bókafélagið, Reykjavík, 1981, 475 bls. Skömniu fyrir jólin 1981 kom á markað- inn 2. útgáfa Náttúru íslands, sent Al- menna bókafélagið gaf fyrst út árið 1961. Á þeim tveimur áratugum, sem liðnir eru frá fyrstu útgáfu, hefur heimsmynd okkar gerbreyst og mikil þekking aflast um ís- lenska náttúru. ísland er ekki lengur óstýrilát kynjaeyja þar sem fjöll spúa eldi, og vatn sýður af sjálfsdáðum, heldur fer það með aðalhlutverk í jarðfræðilegum al- heimssjónleik. íslenskri vistfræði hefur fleygt fram og mikið kapp verið lagt á að kanna útbreiðslu, stærð og ferðir dýra- stofna. Þetta merkir, að fyrri útgáfa Nátt- úru íslands hlýtur að vera meira eða minna úrelt. Ný og endurbætt útgáfa bókarinnar ætti því að vera mikið fagnaðarefni og hlýt- ur að vekja óskiptan áhuga meðal lesenda Náttúrufræðingsins. Svo virðist sem útgefendur hafi haft ein- hvern pata af framförum í íslenskum nátt- úrufræðum. En þeir hafa gert sér litla grein fyrir eðli framfaranna. Þeir hafa bersýni- lega gert sér í hugarlund, að allur galdur- inn við endurskoðun bókarinnar væri sá að lagfæra setningar hér og þar og breyta tölum þar sem þörf væri á. Árangurinn er stórfurðulegt samsafn af viðaukum, gæsa- 193 13
Síða 1
Síða 2
Síða 3
Síða 4
Síða 5
Síða 6
Síða 7
Síða 8
Síða 9
Síða 10
Síða 11
Síða 12
Síða 13
Síða 14
Síða 15
Síða 16
Síða 17
Síða 18
Síða 19
Síða 20
Síða 21
Síða 22
Síða 23
Síða 24
Síða 25
Síða 26
Síða 27
Síða 28
Síða 29
Síða 30
Síða 31
Síða 32
Síða 33
Síða 34
Síða 35
Síða 36
Síða 37
Síða 38
Síða 39
Síða 40
Síða 41
Síða 42
Síða 43
Síða 44
Síða 45
Síða 46
Síða 47
Síða 48
Síða 49
Síða 50
Síða 51
Síða 52
Síða 53
Síða 54
Síða 55
Síða 56
Síða 57
Síða 58
Síða 59
Síða 60
Síða 61
Síða 62
Síða 63
Síða 64
Síða 65
Síða 66
Síða 67
Síða 68
Síða 69
Síða 70
Síða 71
Síða 72
Síða 73
Síða 74
Síða 75
Síða 76
Síða 77
Síða 78
Síða 79
Síða 80
Síða 81
Síða 82
Síða 83
Síða 84
Síða 85
Síða 86
Síða 87
Síða 88
Síða 89
Síða 90
Síða 91
Síða 92
Síða 93
Síða 94
Síða 95
Síða 96
Síða 97
Síða 98
Síða 99
Síða 100
Síða 101
Síða 102
Síða 103
Síða 104
Síða 105
Síða 106
Síða 107
Síða 108
Síða 109
Síða 110
Síða 111
Síða 112
Síða 113
Síða 114
Síða 115
Síða 116
Síða 117
Síða 118
Síða 119
Síða 120
Síða 121
Síða 122
Síða 123
Síða 124
Síða 125
Síða 126
Síða 127
Síða 128
Síða 129
Síða 130
Síða 131
Síða 132
Síða 133
Síða 134
Síða 135
Síða 136
Síða 137
Síða 138
Síða 139
Síða 140
Síða 141
Síða 142
Síða 143
Síða 144
Síða 145
Síða 146
Síða 147
Síða 148
Síða 149
Síða 150
Síða 151
Síða 152
Síða 153
Síða 154
Síða 155
Síða 156
Síða 157
Síða 158
Síða 159
Síða 160
Síða 161
Síða 162
Síða 163
Síða 164
Síða 165
Síða 166
Síða 167
Síða 168
Síða 169
Síða 170
Síða 171
Síða 172
Síða 173
Síða 174
Síða 175
Síða 176
Síða 177
Síða 178
Síða 179
Síða 180
Síða 181
Síða 182
Síða 183
Síða 184
Síða 185
Síða 186
Síða 187
Síða 188
Síða 189
Síða 190
Síða 191
Síða 192
Síða 193
Síða 194
Síða 195
Síða 196
Síða 197
Síða 198
Síða 199
Síða 200
Síða 201
Síða 202
Síða 203
Síða 204
Síða 205
Síða 206
Síða 207
Síða 208
Síða 209
Síða 210
Síða 211
Síða 212
Síða 213
Síða 214
Síða 215
Síða 216
Síða 217
Síða 218
Síða 219
Síða 220
Síða 221
Síða 222
Síða 223
Síða 224
Síða 225
Síða 226
Síða 227
Síða 228
Síða 229
Síða 230

x

Náttúrufræðingurinn

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Náttúrufræðingurinn
https://timarit.is/publication/337

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.