Náttúrufræðingurinn

Volume

Náttúrufræðingurinn - 1959, Page 27

Náttúrufræðingurinn - 1959, Page 27
NÁTTÚRUFRÆÐINGURINN 21 ætu eru taldar á þann hátt, að þynningar eru gerðar a£ vökvanum, sem þær eru í, og ákveðnu rúmmáli af liverri þynningu þvínæst hellt á næringaragar ásamt allmiklu magni af bakteríum. Bakterí- urnar vaxa og mynda samfellda gróðurbreiðu á agarplötunni, en sérlrver bakteríuæta veldur því, að kringlótt eyða eða blettur kem- ur í gróðurinn. í lægstu þynningunum eru þeir venjulega of marg- ir til þess að hægt sé að telja þá, en í einni eða tveimur af hæstu þynningunum má auðveldlega aðgreina einstaka bletti. Fjöldi þeirra er margfaldaður með þeirri tölu, sem gefur þynninguna til kynna, og fæst þá út fjöldi bakteríuætanna í óþynntum vökva. Þær spurningar varðandi samskipti veira og baktería, sem menn vilja fá svar við, eru fernskonar: 1) Hvernig berst bakteríuætan á yfirborð bakteríunnar og hvernig festist hún þar? 2) Hvernig fer hún inn í bakteríuna? 3) Hvernig hagar hún sér inni í bakteríunni og þá einkum, hvernig fjölgar henni? 4) Hvernig komast hinar nýju bakteríuætur út úr bakteríunni? Þessar spurningar verða nú ræddar hver um sig. Rannsóknir þær, sem gerðar hafa verið, hafa nær eingöngu snúizt um kólíætur, eins og áður var sagt. Þegar mönnum hafði tekizt að sjá kólíætur í rafeindasjá og þeir höfðu uppgötvað hina sérkennilegu lögun þeirra, kom fram sú hug- mynd, að þær hefðu eigin hreyfingu. Voru ýmsir á þeirri skoðun, að þær syntu með halanum að bakteríunum, á svipaðan hátt og frjó synda að eggi, og smygju síðan inn í þær. Rannsóknir með raf- eindasjá virtust í fyrstu styðja þessa hugmynd. Þegar kólíbakterí- um og kólíætum var úðað á kollódíum-himnu, strax eftir að þeim var blandað saman, og droparnir síðan loftþurrkaðir, sneru allar kólíæturnar bolnurn í áttina að þeirri bakteríu, sem lá næst þeim á himnunni. Leit út eins og þær hefðu verið á sjálfstæðri lireyfingu að bakteríunni. Þegar frostþurrkunar-aðferðin var tekin í notk- un, kom í ljós, að þetta var í rauninni blekking, sem stafaði af því, að dropinn þornaði í áttina að bakteríunni, og vatnið dró bakteríu- æturnar með sér og sneri þeim þannig, að þyngri endinn vissi í straumstefnuna. Myndir af frostþurrkuðum dropum sýndu, að bakt- eríuæturnar lágu alla vega á himnunni umhverfis bakteríuna, og er lega þeirra sennilega ákveðin af Brownskum hreyfingum í vökv- anum. Á slíkum myndum sáust líka bakteríuætur, sem höfðu festst á bakteríuveggnum. Kom fljótlega í ljós, að endinn á halanum fest- ist á veggnum, en ekki bolurinn eins og áður var álitið.

x

Náttúrufræðingurinn

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Náttúrufræðingurinn
https://timarit.is/publication/337

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.