Náttúrufræðingurinn

Árgangur

Náttúrufræðingurinn - 1955, Síða 78

Náttúrufræðingurinn - 1955, Síða 78
184 NÁTTÚRUFRÆÐINGURINN sunnar dró. Telur Finnur nokkurn veginn öruggt, að nákuðungur hafi ekki verið kominn suður að Bæ 1940. Árið 1952 fann Finnur lifandi nákuðung við Skagaströnd. Nákuðungur er því aftur kominn á þær stöðvar, sem hann þreifst svo vel á í steinaldarlokin og á bronsöld, en yfirgaf að líkindum í hyrj- un járnaldar, og óvíst, að hann hafi komið þangað nokkurn tíma síðar, fyrr en nú. Þótt talið sé, að nákuðungurinn dreifist ekki sem svif á lirfustigi, virðist mér augljóst, að þessi afturkoma hans sé afleiðing þeirrar loftslagsbreytingar siðustu áratuga, sem gerir nú æ meira vart við sig í fugla- og sædýralífi fslands. Hefur Finnur Guðmundsson í ágætri ritgerð skýr’t frá breytingum á fuglalífi landsins, en breytingar á sæ- dýralífi eru aðeins að litlu leyti rannsakaðar, og er það þó merkilegt rannsóknarefni. SUMMARY The Nucella sliore line at Húnaflói in tlie light of tepliro- chronological and radiocarbon datings, by Sigurdur Thorarinsson. In papers published in 1906 and 1910 (cf. the List of References) G. G. Bárdarson proved a subsidence, the so-called Purpura subsidence, ot have taken place at Húna- flói in Northern Iceland after the sea level had sunk at least 2 m below the present level. During the maximum of this subsidence the shore line was about 4 m higher and the sea temperature somewhat higher than now as shown i. a. by the ample occurrence of the mollusc Nucella (Purpura) lapillus (L.) which at Bárdar- son’s time did not live on the coasts of Húnaflói, but was found on the S and W coasts of Iceland. Fig. 1 shows Bárdarson’s diagram of late- postglacical shore line development at Húnaflói. It has no time scale, as Bárdarson had no means of establishing such a scale. He, however, suggested that his Purpura subsidence was probably of the same age as the upper layer of birch trunks in the peat bogs of the Húnaflói region. In 1952 the present writer measured a section through the Nucella bar at Bæjará in Hrútafjördur, the locality most thoroughly investigated by Bárdarson, in order to establish the age of the subsidence by the tephrochronological method. Fig. 2 shows the section (cf. also Fig. 3) from which the writer concludes that the Nucella bar reached its maximum height hardly less than 100—200 years before the deposition of the Hekla tephra layer H4, and hardly more than 500 years before its deposition. Since then the Hekla tephra layers H3, H4 and H5 — the age of which had previously been estimated as respectively 2500—3000, c. 4000 and 7000—8000 years — have been radiocarbon dated by tho Geochronometric Laboratory of Yale University (H3) and the Carbon-14 Dating I aboratory, Copen- hagen (cf. Fig. 5). According to these datings the age of the maximum of the Purpura subsidence should be 4000—4400 years, probably nearer the higher
Síða 1
Síða 2
Síða 3
Síða 4
Síða 5
Síða 6
Síða 7
Síða 8
Síða 9
Síða 10
Síða 11
Síða 12
Síða 13
Síða 14
Síða 15
Síða 16
Síða 17
Síða 18
Síða 19
Síða 20
Síða 21
Síða 22
Síða 23
Síða 24
Síða 25
Síða 26
Síða 27
Síða 28
Síða 29
Síða 30
Síða 31
Síða 32
Síða 33
Síða 34
Síða 35
Síða 36
Síða 37
Síða 38
Síða 39
Síða 40
Síða 41
Síða 42
Síða 43
Síða 44
Síða 45
Síða 46
Síða 47
Síða 48
Síða 49
Síða 50
Síða 51
Síða 52
Síða 53
Síða 54
Síða 55
Síða 56
Síða 57
Síða 58
Síða 59
Síða 60
Síða 61
Síða 62
Síða 63
Síða 64
Síða 65
Síða 66
Síða 67
Síða 68
Síða 69
Síða 70
Síða 71
Síða 72
Síða 73
Síða 74
Síða 75
Síða 76
Síða 77
Síða 78
Síða 79
Síða 80
Síða 81
Síða 82
Síða 83
Síða 84
Síða 85
Síða 86
Síða 87
Síða 88
Síða 89
Síða 90
Síða 91
Síða 92
Síða 93
Síða 94
Síða 95
Síða 96
Síða 97
Síða 98
Síða 99
Síða 100
Síða 101
Síða 102
Síða 103
Síða 104
Síða 105
Síða 106
Síða 107
Síða 108
Síða 109
Síða 110
Síða 111
Síða 112
Síða 113
Síða 114
Síða 115
Síða 116
Síða 117
Síða 118
Síða 119
Síða 120
Síða 121
Síða 122
Síða 123
Síða 124
Síða 125
Síða 126
Síða 127
Síða 128

x

Náttúrufræðingurinn

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Náttúrufræðingurinn
https://timarit.is/publication/337

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.