Náttúrufræðingurinn

Volume

Náttúrufræðingurinn - 1979, Page 80

Náttúrufræðingurinn - 1979, Page 80
kvenfugl með unga á Sogi 15.8. 1884 og 25.7. 1908. Millais (1913) sá kven- fugl (sem hann áleit vera hvinönd) með unga á Soginu í júlí 1889. Finnur Guðmundsson hefur sagt mér að Kristján bóndi í Mjóanesi hafi vitað til þess að húsönd yrpi einu sinni á eyju í Þingvallavatni. Sigurður Samú- elsson hefur sagt mér eftir Guðmundi Kolbeinssyni frá Úlfljótsvatni, að hús- endur hafi orpið í Dráttarhlíð við upptök Sogsins. Fáeinar húsendur hafa sést að sumri til á Sogi og Brúará hin síðari ár og er alls ekki útilokað að örfáar kunni að verpa þar ennþá. Á Soginu eru fáeinar húsendur flest sumur, einkum á rafstöðvalóninu. Þar sást fullorð- inn húsandarsteggur 23.6. 1963 og fjórir steggir ásamt hvinandarpari í felli 2.9. 1978, og fáeinar húsendur munu hafa verið á þessum slóðum sumurin 1976 og 1977. f Vatnsvík við Þingvallavatn sást húsandarkolla 27.7. 1963 (Jón Baldur Sigurðsson), 2 full- orðin pör 27.5. 1976 og 1 fullorðið par, ásamt 3 ungum steggjum, 1 kven- fugli og hvinandarpari 14.5. 1977 (Magnús Magnússon prófessor). Á Brúará við Spóastaði sást húsandar- par 4.6. 1966 (Árni Waag), og 11.5. 1976 fundust 7 húsendur, 3 fullorðn- ir steggir, 1 ársgamall steggur og 3 kvenfuglar, á Brúará austur af Haga. Húsönd er reglulegur vetrargestur á vatnasviði Ölfusár. Aðalvetrar- stöðvarnar eru á Úlfljótsvatni, en einnig er yfirleitt nokkuð af húsönd- um niður um Sog allt niður að Al- viðru, svo og hér og þar á Brúará og þverám hennar og á Laugarvatni. í miklum hörkum leggur Úlfljótsvatn að langmestu leyti og dreifast þá hús- endurnar urn svæðið. Laugarvatn er mest notað á vorin, þegar endurnar eru að yfirgefa svæðið. Örfáar húsend- ur sjást á Apavatni, en þar er hins vegar mikið um hvinönd síðari hluta vetrar og á vorin. Húsendur hafa ver- ið taldar á Soginu seinast í desember 13 sinnum á sl. 17 árum og liefur fjöldinn sem sást verið allbreytilegur, eða frá 4 upp í um 160 fugla. Líklegt er að þessi breytileiki stafi aðallega af mismunandi dreifingu andanna á vatnasviði Sogs og Brúarár. Veturinn 1948—49 fylgdist Hálfdán Björnsson (1950) nrcð húsöndum á Laugarvatni. Segir hann að þær hafi verið þar all- an veturinn, en mismargar, oftast um 10—20, fæstar 5 (22.3.) en flestar 60— 70 (15.4.). Síðari hluta vetrar og vorið 1976 og veturinn 1976—77 var reynt að fylgjast með fjölda húsanda á öllu þessu vatna- sviði. Erfitt reyndist að fylgjast jafn- nákvæmlega og æskilegt hefði verið með fjölda og hreyfingum húsand- anna á þessu stóra svæði, einkum vegna þess að mest af Brúará liggur fjarri vegum, en athuganir úr lolti bentu ekki til þess að verulegur fjöldi húsanda væri að jafnaði á Brúará utan þeirra svæða sem tókst að ná til af landi. Um 90% húsanda á svæðinu sáust að jafnaði á Soginu, einkum Úlf- Ijótsvatni. Vetrarfuglarnir byrjuðu að koma á svæðið fyrir miðjan október. Full- orðnir steggir komu fyrst, en kven- fuglum og ungfuglum hélt áfram að fjölga fram eftir vetri. Haustið og veturinn 1976—77 voru heildartölur húsanda og hlutföll fullorðinna steggja sem hér segir: 16.10. alls 69 (80% steggir), 11.11. 91 (53%), 26.12.
Page 1
Page 2
Page 3
Page 4
Page 5
Page 6
Page 7
Page 8
Page 9
Page 10
Page 11
Page 12
Page 13
Page 14
Page 15
Page 16
Page 17
Page 18
Page 19
Page 20
Page 21
Page 22
Page 23
Page 24
Page 25
Page 26
Page 27
Page 28
Page 29
Page 30
Page 31
Page 32
Page 33
Page 34
Page 35
Page 36
Page 37
Page 38
Page 39
Page 40
Page 41
Page 42
Page 43
Page 44
Page 45
Page 46
Page 47
Page 48
Page 49
Page 50
Page 51
Page 52
Page 53
Page 54
Page 55
Page 56
Page 57
Page 58
Page 59
Page 60
Page 61
Page 62
Page 63
Page 64
Page 65
Page 66
Page 67
Page 68
Page 69
Page 70
Page 71
Page 72
Page 73
Page 74
Page 75
Page 76
Page 77
Page 78
Page 79
Page 80
Page 81
Page 82
Page 83
Page 84
Page 85
Page 86
Page 87
Page 88
Page 89
Page 90
Page 91
Page 92
Page 93
Page 94
Page 95
Page 96
Page 97
Page 98
Page 99
Page 100
Page 101
Page 102
Page 103
Page 104
Page 105
Page 106
Page 107
Page 108
Page 109
Page 110
Page 111
Page 112
Page 113
Page 114
Page 115
Page 116
Page 117
Page 118
Page 119
Page 120
Page 121
Page 122
Page 123
Page 124
Page 125
Page 126
Page 127
Page 128
Page 129
Page 130
Page 131
Page 132
Page 133
Page 134
Page 135
Page 136
Page 137
Page 138
Page 139
Page 140
Page 141
Page 142

x

Náttúrufræðingurinn

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Náttúrufræðingurinn
https://timarit.is/publication/337

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.