Náttúrufræðingurinn

Årgang

Náttúrufræðingurinn - 1979, Side 93

Náttúrufræðingurinn - 1979, Side 93
ar Sigfinnssynir A Grímsstöðum við Mývatn rnerktu obbann af þessum fuglum, en þeir bræður Þorgeir og Jón Jakobssynir, Haga í Aðaldal, merktu auk þess allmargar húsendur, aðallega unga. Af fullorðnum fuglum hafa 13 end- urheimtst dauðir, en auk þess hafa allmargir merktir kvenfuglar náðst aftur lifandi á hreiðrum sínum. Eng- ir unganna hafa endurlieimtst. Miðað við merkingarár dóu þessir 13 kven- fuglar sem hér segir: á sama ári 2, eftir 1 ár 4, eftir 2 ár 3, eftir 3 ár 1, eftir 4 ár 1, eftir 6 ár 1 og eftir 8 ár i. Allir þessir fuglar voru merktir við Mývatn og endurheimtust 12 þeirra á sama stað (9 í silunganet, dánaror- sök þriggja ótilgreind), en einn var skotinn á Lóni í Kelduhverfi sem fyrr greinir. Endurheimtur þessar benda til árlegrar dánartölu á bilinu 0.3— 0.4, en þess ber að gæta að þetta er byggt á örfáum endurheimtum og fuglarnir voru allir merktir með ál- merkjum, þannig að merkjaslit gæti verið mikið og haft áhrif til hækkun- ar áætlaðri dánartölu. Á síðustu tveimur árum hafa svo húsandamerkingar liafist á ný og voru alls merktar 94 húsendur (5 fullorðn- ir fuglar, 89 ungar) árin 1977 og 1978, allar á Syðstukvísl í Laxá. Endur- heimtur hafa enn engar orðið á þess- um fuglum. Niðurlag Hér að framan hafa verið raktar allítarlega þær upplýsingar sem nú liggja fyrir um útbreiðslu og stofn- stærð húsandar. Stærð og samsetning stofnsins má nú heita vel j>ekkt, og ])essi atriði eru betur þekkt en fyrir aðra íslenska fuglastofna. Gera má líkan af stofnbreytingum húsandar byggt á talningum, en til jress að slíkt líkan verði notliæft þarf að afla ó- yggjandi upplýsinga um eftirfarandi atriði: 1. Raunverulegan fjölda unga sem upp kemst á hverju ári. 2. Heild- artölu kvenfugla á ýmsum tímum árs, einkum vor og sumar. 3. Fjölda varp- fugla. 4. Hvort talningar á íslandi ná til alls stofnsins, eða hvort hluti hans, og þá hversu mikill, er „huldustofn“ geldfugla sem dveljast á Grænlandi eða í austanverðri Norður-Ameríku. Til þess að afla ofangreindra upp- lýsinga verður nauðsynlegt að halda áfrarn talningum enn um sinn og auk jjess að stórauka merkingar. Niður- stöðurnar, ásamt ítarlegum rannsókn- um á félagsatferli húsandar og fæðu- skilyrðum, ættu að leiða í ljós þá ]>ætti sem ákvarða stærð stofnsins. Stofninn er auk þess það lítill og ein- angraður, að sennilega verður mögu- legt að pröfa niðurstöður beinna at- liugana með tilraunum. T.d. væri hugsanlegt að kanna áhrif þess að fjölga verulega ungum sem upp kom- ast, eða á hinn bóginn að fækka t.d. lullvöxnum steggjum. Slíkar tilraun- ir væru þó því aðeins réttlætanlegar, að mun fullkomnari upplýsingar en nú er völ á lægju fyrir um raunveru- lega stofnstærð og samsetningu, svo og viðkomu og afföll. Líklegt er að yfirfæra rnegi raun- hæft líkan af húsandarstofninum á ýmsar aðrar kafendur sem sýna lilið- stæða stofnþætti, svo senr langlífi, litla ungaframleiðslu, seinan kyn- þroska og hátt hlutfall geldfugla. Flestar aðrar kafandategundir eru mun erfiðari i rannsókn en húsönd- 187
Side 1
Side 2
Side 3
Side 4
Side 5
Side 6
Side 7
Side 8
Side 9
Side 10
Side 11
Side 12
Side 13
Side 14
Side 15
Side 16
Side 17
Side 18
Side 19
Side 20
Side 21
Side 22
Side 23
Side 24
Side 25
Side 26
Side 27
Side 28
Side 29
Side 30
Side 31
Side 32
Side 33
Side 34
Side 35
Side 36
Side 37
Side 38
Side 39
Side 40
Side 41
Side 42
Side 43
Side 44
Side 45
Side 46
Side 47
Side 48
Side 49
Side 50
Side 51
Side 52
Side 53
Side 54
Side 55
Side 56
Side 57
Side 58
Side 59
Side 60
Side 61
Side 62
Side 63
Side 64
Side 65
Side 66
Side 67
Side 68
Side 69
Side 70
Side 71
Side 72
Side 73
Side 74
Side 75
Side 76
Side 77
Side 78
Side 79
Side 80
Side 81
Side 82
Side 83
Side 84
Side 85
Side 86
Side 87
Side 88
Side 89
Side 90
Side 91
Side 92
Side 93
Side 94
Side 95
Side 96
Side 97
Side 98
Side 99
Side 100
Side 101
Side 102
Side 103
Side 104
Side 105
Side 106
Side 107
Side 108
Side 109
Side 110
Side 111
Side 112
Side 113
Side 114
Side 115
Side 116
Side 117
Side 118
Side 119
Side 120
Side 121
Side 122
Side 123
Side 124
Side 125
Side 126
Side 127
Side 128
Side 129
Side 130
Side 131
Side 132
Side 133
Side 134
Side 135
Side 136
Side 137
Side 138
Side 139
Side 140
Side 141
Side 142

x

Náttúrufræðingurinn

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Náttúrufræðingurinn
https://timarit.is/publication/337

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.