Tímarit kaupfjelaga og samvinnufjelaga - 01.03.1914, Side 19

13
atriði verzlunarsamvinnu. Talsverð von er um að þessi
hugmynd verði bráðlega framkvæmd. Hún er svo sjálf-
sögð, eigi síður af því, að þetta kostar ,svo lítið. Lands-
menn þyrftu ekki að kosta meiru til slíks námsskeiðs,
en þeir nú gjalda blindandi í vasa eins smákaupmanns.
Okkur vantar meinlega starfsmenn handa kaupfjelögun-
um, eins og sjá má af því, að víða verða bændur að
nota gamla kaupmenn til að stýra verzlunarfjelögunum.
Stundum eru kaupmenn jafnvel látnir hafa búð fyrir eig-
in reikning, samhliða kaupfjelagsforstöðu. þarf sízt að
undra, þó slík samvinna endi stundum svipað og þegar
refurinn tók að sjer að gæta gæsanna.
En þó að þessi skóli kæmist á, yrði hann nær því ein-
göngu fyrir verzlunarmenn kaupfjelaganna og aðalstarfs-
menn annara samvinnufjelaga, og því þarf enn meira með
til þess að efla samvinnumentun í landinu.
Enginn, sem hefur sómasamlega vit á þjóð-
Borgara- fjelagsskipum okkar í almennum kosningar-
skólar. rjetti, þingstjórn og þingræði, getur neitað,
að hver kjósandi hefur ábyrgð á landsstjórn-
inni, og líkur hafa verið leiddar að því, hve undirbún-
ingnum væri áfátt. Barnaskólarnir eru, samkvæmt eðli'sínu
alls ónógir; blöðin hlutdræg og villandi, alþýðuskólarnir
afskiptalausir. En veruleg bót fæst ekki, nema með skól-
um; þeir eru einu sinni vegurinn að allri almennri sjer-
mentun, andlegri og verklegri. Hjer þarf að bæta nýjum
lið inn í menntakerfi okkar: alþýðuskólum, sem taka við
unga fólkinu meðan það er á vegamótum, gefa því lífs-
stefnu, auka því kjark og þor, og búa það undir lífsbar-
áttuna, eins og nú verður að heyja hana. Pessar stofnan-
ir ættu að kenna sumt, sem gagnfræða, kvenna og bún-
aðarskólar hafa nú, en þar að auki fjelagsfræði í ýmsum
myndum og stefndi allt starfið að því að gera nemendur
bæði nýta menn og nýta borgara. Stofnanir þessar mætti