Tímarit kaupfjelaga og samvinnufjelaga - 01.03.1914, Page 21

15
launaðir. Verða þeir þá nokkurskonar landshórnamenn.
Hins hafa menn ekki gætt, að hverri stofnun er styrkur
í því, að geta lengi notið sömu starfsmanna, en það
verðuc því að eins, að sæmilega sje búið að þeim.
I þessum skólum þyrfti námstíminn að
l'lámstíminri- vera tveir vetur og tvö vor; kennslan að
byrja 1. Okt. ár hvert og vara til Júníloka.
Full þörf er svo langs tíma, bæði vegna þess, hve mik-
ið þarf að kenna,' og af hinu, að til þess að slíkir skól-
ar geti notið sín, þurfa þeir að starfa nokkuð að sumri
eða vori til, þegar vinna má úti, æfa íþróttir og athuga
hina lifandi náttúru. Mönnum vex kostnaðurinn í augum.
En 9 mánaða skóli í sveit þarf ekki að vera eins dýr,
þó hann sje góður, eins og missirisdvöl í Reykjavík.
Vita þó allir, að unga fólkið getur látið það eptir sjer.
Og eins Ijett mundi mörgum hitt finnast, er þeir vend-
ust því, og skildu hve þýðingarmikið það atriði er.
Ómögulegt er að svara þeirri spurningu.
Hve margir Fyrst um sinn er ekki að tala um nema
ættu skólar fáa. Það vantar allt, sem til þeirra þarf:
þessir að Skilning fólksins á nauðsyn þeirra, jarðir
vera? undir þá, fje í byggingar, og ekki sízt vel
hæfa kennara. Fyrst um sinn nægja einn
eða tveir fyrir landið allt, en hæfilegt mætti telja að hafa
einn skóla fyrir hverja sýslu, síðar meir. En þar sem
auðvitað væri ekki um neina skólaskyldu að ræða, kæm-
ust skólar þessir fyrst á fótíþeim sýslum, þar sem mest
væri menning og framsýni. Betra er að hver skóli sje
ekki mjög stór. Hæfilegur nemendafjöldi er 40. Rar sem
mjög eru margir í skólum verður verksmiðubragur á öllu.
Vitanlega ættu karlar og konur að eiga jafnt aðgang að
borgaraskólunum. í nútíina þjóðfjelagi falla rjettindi og
skyldur jafnt á bæði kynin, og þurfa þau því svipaðan
undirbúning, enda er reynsfan hjer á landi og í öðrum
norðlægum löndum mjög í vil samskólum.