Andvari - 01.10.1967, Qupperneq 12

114
JÓHANN HAFSTEIN
ANDVARI
skrá er á rnargan hátt merkileg. Þó að margir hafi að sjálfsögðu að unnið við
samningu slíkrar stefnuskrár, mun hún öðru fremur bera svipmót formannsins
og varaformannsins.
I fyrsta og öðrum lið stefnuskrárinnar er ályktað: að sambandinu við Dani
verði slitið svo fljótt sem unnt er, og að Island taki öll sín mál í eigin hendur,
og að Island verði gert að lýðveldi þegar að sambandsslitum fengnum. Þetta
voru fyrst og fremst baráttumál varaformannsins, sem hann ætíð fylgdi eftir
með festu. Síðan eru aðrir liðir, sem fyrst og fremst voru undan rifjum Thors
runnir. Má þar á meðal nefna eftirtalda liði stefnuskrárinnar:
4. Að kjördæmaskipunin verði færð í það horf, að atkvæði allra kjósenda
geti orðið jafn-áhrifarík á landsmál, hvar sem þeir búa á landinu.
5. Að kosningaréttur til Alþingis verði bundinn við 21 árs lágmarksaldur
og að þeginn sveitarstyrkur valdi eigi missi kosningaréttar.
6. Að komið verði á víðtækri og hagkvæmri tryggingarlöggjöf, einkurn
slysatrygginga, sjúkratrygginga og ellitrygginga.
7. Að yfirráð atvinnufyrirtækja í landinu verði í höndum íslenzkra ríkis-
borgara.
8. Að unnið verði að auknum skilningi og samúð milli verkamanna og
vinnuveitenda, meðal annars með því, að verkamenn fái hlutdeild í
arði þeirra fyrirtækja, er þeir vinna við, þar sem því verður við komið.
10. Að sjávarafurðum verði aflað nýrra markaða, þær verkaðar eftir kröfum
nútímans og bætt verði úr rekstrarfjárþörf smábátaútvegsins.
12. Að ungir menn verði styrktir til náms erlendis í helztu nýjungum á sviði
atvinnuveganna, og að stofnuð verði, svo fljótt sem unnt er, deild í
íslenzkum atvinnufræðum við Háskólann.
15. Að réttarfarslöggjöfin verði endurskoðuð og æðsti dómstóll þjóðarinnar
efldur og treystur af ríkisvaldinu.
16. Að skipaður verði opinber ákærandi.
Hér hefir verið minnt á eina 10 liði þessarar pólitísku stefnuskrár, sem alls
var í 21 lið. Athygli hlýtur að vekja, hversu margt hefir náð fram að ganga, svo
sem t. d. lýðveldisstofnun, réttlátari kjördæmaskipun, lækkun kosningaaldurs,
löggjöf um almannatryggingar, bætt réttarfarslöggjöf og efling Hæstaréttar og
stofnun embættis saksóknara ríkisins og fleira. Hitt er einnig jafn athyglisvert,
sem enn hefir ekki náð fram að ganga, en hefir þokað áleiðis, er nú til íhugunar
að framkvæma og þarf að framkvæma. Vissulega hefir vaxið mjög skilningur og
samúð milli verkamanna og vinnuveitenda og að því unnið, að svo megi verða í