Andvari - 01.10.1967, Page 74
176
SVEN HAVSTEEN-MIKKELSEN
ANDVARI
skýjaþykkninu og lendi milli tindafjall-
anna á örmjóum flugbrautunum í Kúlu-
súk.
Flestir þeir, sem eiga erindi á austur-
ströndina auk mín — sennilega fara þeir
aftur meS sömu flugvél —, eru af þeirri
tegund fésýslumanna, sem festir kaup á
notuðum vélurn og verkfærum og alls
konar afgangsvöru, alþjóðlegir skrankaup-
menn, sem vilja freista gæfunnar í Kúlú-
súk og kanna, hvort þar er ekki fengs von.
Þetta eru Þjóðverjar og Hollendingar,
tasvígir náungar að sjá.
Við sniglumst af stað, kveðjum strönd-
ina með semingi og snúum inn yfir jök-
ulinn, sem er fyrir neðan okkur eins og
endalaus breiða af leskjuðu kalki og gerir
okkur ofbirtu í augun. Lítill, svartur
depill rýfur tilbreytingarleysið, og allra
athygli beinist að honum. Þetta gæti
verið tjald Ágústs Courtaulfs, hugsa ég.
En þetta er þá ratsjárstöð, þar sem hálft
hundrað manna býr við öll hugsanleg
þægindi.
Við berumst út yfir Angmagssalik eftir
margra klukkustunda flug. Og þarna er
Sermilikfjörðurinn — þetta ótæti meðal
fjarða, sem ætíð er fullt borgaríss. Þarna
hlýtur byggðin að vera, og þarna er Dan-
höfði.
Við lækkum flugið, flugvélin hallast
á annan vænginn. Ég sé hvergi lending-
arstað, einungis fjallatinda. En nú þegar
við brunum niður, finn ég fyrst, að við
erum á hraðri ferð, og svo snerta hjólin
jörðina. Við erum í Kúlúsúk. Ég kann-
ast ekki við neitt, og hvert sem ég lít,
sé ég skála og verkvélar. Við ökum að
skála, þar sem talað er háum rómi á
þýzku og amerísku — skrankaupmenn-
irnir eru auðheyrilega í essinu sínu. Ég
reika um úti. Grænlendingur stendur
uppi við húsvegginn í sólskininu. Mér
finnst ég þekkja hann, en samt hefur
hann verið ófæddur, þegar ég var hér
síðast. Hann heitir Tómas og á að sækja
póstinn. Bátur úr byggðinni bíður við
skörina.
Við hjálpumst að að bera póstpokann
og föggur mínar, og bak við lítinn tanga
við ísilagðan fjörðinn eru hundar hans
og sleði. Þetta er ekki einn hinna stuttu
og breiðu, grænlenzku sleða, sem ég
minnist, heldur rennilegur langsleði.
Hundarnir byrja að ýlfra og kveinka
sér, löngu áður en Tómas fer að sveifla
svipunni, — og svo brunum við út á
fjörðinn. Allt er hljótt og tært og fjöllin
í kringum okkur svo björt og létt, að
það er líkast því, að þau svífi í loftinu.
Og við þjótum áfram. Þetta er eitthvað
annað en þegar við sátum í flugvélinni
og komumst ekkert áfram. En svo glevm-
ist allur samanburður. Það er ekki lengur
neitt, sem var áðan eða verður bráðum.
Augnablikið eitt ríkir.
Yzt við haf mynda tíu hús óreglulegan
hring um dálitla tjörn. Þeir, sem hér
eiga heima, telja sig niðja þeirrar greinar
á þjóðstofni Eskimóa, sem hélt frá Alaska
norður fyrir Grænland og þræddi síðan
með ströndum fram suður á bóginn.
Þetta fólk hefur ávallt verið dálítið út
af fyrir sig hér úti, og aðrir hafa verið
svo hyggnir að troða því ekki um tær.
Þetta eru allt börn eða barnabörn eða
að minnsta kosti barnabarnabörn særinga-
manna og manndrápara, að sagt er, og
það er eins og eitthvað af myrkraverk-
unurn loði enn við þennan stað.
Það var skúraveður og skuggsýnt um
nóttina, þegar mér var hleypt á land.
Það lá undir eins við, að ég hrasaði um
grindhoraða hunda, sem hringuðu sig
saman í skafli. Og hvaða erindi átti ég
líka hingað -—- hví var ég að þrengja
mér inn í þetta litla samfélag af éin-
skærri forvitni? Það lá við, að ég sneri
við og léti flytja mig brott.
Fjöllin luktust til hálft um byggðina,