Andvari

Ukioqatigiit
Ataaseq assigiiaat ilaat

Andvari - 01.01.1991, Qupperneq 26

Andvari - 01.01.1991, Qupperneq 26
24 HALLDÓR ÞORMAR ANDVARI væri hagstæðastur, þ.e. gæfi mestu ónæmissvörun án þess að saka kindurnar að marki. Bólguhnútur myndaðist í undirhúð á bólusetning- arstað en virtist ekki valda skepnunni teljandi óþægindum. Eftir að ljóst var að bólusetningin orsakaði öfluga ónæmissvörun lá næst fyrir að ganga úr skugga um hvort hún veitti vörn gegn náttúrulegri garna- veikisýkingu. Til þess að rannsaka þetta voru gerðar bólusetningartil- raunir á sex bæjum í Árnessýslu á árunum 1947 til 1949 þar sem garna- veiki hafði verið landlæg um árabil. Ásetningslömbum var skipt í tvo álíka stóra hópa og var annar bólusettur en hinn ekki. Ónæmissvörun var mæld með blóðprófi skömmu eftir bólusetningu og síðan var fylgst með afdrifum beggja hópa næstu fjögur árin, en báðir hópar höfðu jafnar líkur á að sýkjast af garnaveiki vegna umgangs við annað fé. Niðurstaða tilraunarinnar var sú að 16 af 266 óbólusettum kindum drápust af garnaveiki á þessu tímabili, eða 6 af hundraði, en engin bólusett kind. Bólusetningin veitti því greinilega vernd gegn sjúkdómnum sem einnig staðfestist við krufningu þegar báðum hópunum var slátrað í lok tilraunarinnar haustið 1951. Stærri bólusetningartilraunir hófust haustin 1950 og 1951 en þá voru alls yfir 3000 lömb á 141 bæ í fjórum sveitum á Austurlandi bólusett gegn garnaveiki og álíka stór óbólu- settur hópur notaður til samanburðar. Garnasýnishorn úr kindum sem drápust eða var slátrað á þessum bæjum næstu árin voru send að Keld- um til rannsóknar. Tilraunir þessar tóku mörg ár, en niðurstöður sem höfðu fengist árið 1956 sýndu að af þeim lömbum sem voru bólusett haustið 1950 drápust að meðaltali 0.8% úr garnaveiki árlega, borið saman við 11.9% í óbólusetta hópnum. Hliðstæðar tölur í tilrauninni sem hófst 1951 voru 0.5% í bólusetta hópnum og 8.2% í þeim óbólu- setta. Dánartalan af völdum veikinnar í bólusetta hópnum var því að- eins 6% af dánartölunni í óbólusetta viðmiðunarhópnum. Fækkaði dauðsföllum þannig um 94%. Bólusetningin gaf því mjög góða vörn gegn sjúkdómnum. Björn birti þrjár greinar um rannsóknir sínar á garnaveikibóluefni á árunum 1949 til 1952. Árið 1954 sendi hann Kaupmannahafnarháskóla stutta samantekt á rannsóknum sínum á garnaveiki og var hún, ásamt þeim átta greinum sem áður höfðu birst í vísindatímaritum, tekin gild til doktorsprófs við læknadeild háskólans. Varð Björn dr.med. við Kaupmannahafnarháskóla þann 15. mars 1955 að aflokinni doktors- vörn. Seinna birtust nokkrar greinar eftir Björn um endanlegar niður-
Qupperneq 1
Qupperneq 2
Qupperneq 3
Qupperneq 4
Qupperneq 5
Qupperneq 6
Qupperneq 7
Qupperneq 8
Qupperneq 9
Qupperneq 10
Qupperneq 11
Qupperneq 12
Qupperneq 13
Qupperneq 14
Qupperneq 15
Qupperneq 16
Qupperneq 17
Qupperneq 18
Qupperneq 19
Qupperneq 20
Qupperneq 21
Qupperneq 22
Qupperneq 23
Qupperneq 24
Qupperneq 25
Qupperneq 26
Qupperneq 27
Qupperneq 28
Qupperneq 29
Qupperneq 30
Qupperneq 31
Qupperneq 32
Qupperneq 33
Qupperneq 34
Qupperneq 35
Qupperneq 36
Qupperneq 37
Qupperneq 38
Qupperneq 39
Qupperneq 40
Qupperneq 41
Qupperneq 42
Qupperneq 43
Qupperneq 44
Qupperneq 45
Qupperneq 46
Qupperneq 47
Qupperneq 48
Qupperneq 49
Qupperneq 50
Qupperneq 51
Qupperneq 52
Qupperneq 53
Qupperneq 54
Qupperneq 55
Qupperneq 56
Qupperneq 57
Qupperneq 58
Qupperneq 59
Qupperneq 60
Qupperneq 61
Qupperneq 62
Qupperneq 63
Qupperneq 64
Qupperneq 65
Qupperneq 66
Qupperneq 67
Qupperneq 68
Qupperneq 69
Qupperneq 70
Qupperneq 71
Qupperneq 72
Qupperneq 73
Qupperneq 74
Qupperneq 75
Qupperneq 76
Qupperneq 77
Qupperneq 78
Qupperneq 79
Qupperneq 80
Qupperneq 81
Qupperneq 82
Qupperneq 83
Qupperneq 84
Qupperneq 85
Qupperneq 86
Qupperneq 87
Qupperneq 88
Qupperneq 89
Qupperneq 90
Qupperneq 91
Qupperneq 92
Qupperneq 93
Qupperneq 94
Qupperneq 95
Qupperneq 96
Qupperneq 97
Qupperneq 98
Qupperneq 99
Qupperneq 100
Qupperneq 101
Qupperneq 102
Qupperneq 103
Qupperneq 104
Qupperneq 105
Qupperneq 106
Qupperneq 107
Qupperneq 108
Qupperneq 109
Qupperneq 110
Qupperneq 111
Qupperneq 112
Qupperneq 113
Qupperneq 114
Qupperneq 115
Qupperneq 116
Qupperneq 117
Qupperneq 118
Qupperneq 119
Qupperneq 120
Qupperneq 121
Qupperneq 122
Qupperneq 123
Qupperneq 124
Qupperneq 125
Qupperneq 126
Qupperneq 127
Qupperneq 128
Qupperneq 129
Qupperneq 130
Qupperneq 131
Qupperneq 132
Qupperneq 133
Qupperneq 134
Qupperneq 135
Qupperneq 136
Qupperneq 137
Qupperneq 138
Qupperneq 139
Qupperneq 140
Qupperneq 141
Qupperneq 142
Qupperneq 143
Qupperneq 144
Qupperneq 145
Qupperneq 146
Qupperneq 147
Qupperneq 148
Qupperneq 149
Qupperneq 150
Qupperneq 151
Qupperneq 152
Qupperneq 153
Qupperneq 154
Qupperneq 155
Qupperneq 156
Qupperneq 157
Qupperneq 158
Qupperneq 159
Qupperneq 160
Qupperneq 161
Qupperneq 162
Qupperneq 163
Qupperneq 164
Qupperneq 165
Qupperneq 166
Qupperneq 167
Qupperneq 168
Qupperneq 169
Qupperneq 170

x

Andvari

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Andvari
https://timarit.is/publication/346

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.