Andvari

Ukioqatigiit
Ataaseq assigiiaat ilaat

Andvari - 01.01.1991, Qupperneq 38

Andvari - 01.01.1991, Qupperneq 38
36 HALLDÓR ÞORMAR ANDVARI úr ferskum sjúkum vef reyndist vel, einkum ef notuð var æðaflækja innan úr heilaholi, en þar finnast oft miklar bólgubreytingar í visnu- sjúkum kindum. Björn dældi síðan síuðum sýktum frumuræktarvökva í lömb og fengu þau visnueinkenni. Þar með hafði verið sýnt fram á með nokkurri vissu að hér var sjálf visnuveiran á ferð. Ég hafði í fyrstu áformað að dveljast í eitt ár við Stanford háskóla í Bandaríkjunum á rannsóknastofu dr. van Niel, sem var „guðfaðir“ margra yngri örverufræðinga þar í landi. Björn hvatti mig hins vegar til frekara náms í veirufræði og kom mér fyrir á veirurannsóknastofnun Kaliforníuháskóla í Berkeley en þar var forstöðumaður Wendell M. Stanley sem Björn þekkti frá dvöl sinni við Rockefellerstofnunina. Kom okkur saman um að ég legði einkum stund á rannsóknir á veirum með rafeindasmásjá. Vorið 1958 skrifaði Björn mér til Bandaríkjanna og lagði til að ég sækti um styrk úr nýstofnuðum Vísindasjóði til árs- starfs á Keldum. Var mér veittur styrkurinn fyrir atbeina Björns og um haustið hófst mjög spennandi leit að visnuveirunni í sýktum frumu- gróðri. Hafði Björn nú einangrað allmarga stofna af visnuveiru í rækt og skoðaði ég þá hvern af öðrum í rafeindasmásjánni. Ekki leið á löngu áður en hrúgur af kúlulaga ögnum sem líktust veirum sáust við yfirborð sýktra frumna. Einnig sást hvernig þessar agnir urðu til við einskonar knappskot út úr frumuhimnunni. Frekari athuganir bentu eindregið til þess að agnirnar væru visnuveirur. Hver ögn var um einn tíuþúsundasti úr millimetra í þvermál og með þéttum kjarna. Útlit þeirra og myndun með knappskoti minntu á æxlisveirur úr músum og hænsnum sem þá var nýlega farið að rannsaka. Haustið 1958 varð vart við mæði í sauðfé á Vesturlandi og voru lungu úr sjúkum kindum flutt að Keldum til rannsókna. Setti Björn nú bita úr mæðisjúkum lungnavef í tilraunaglös eins og áður hafði verið gert með æðaflækju úr visnuheilum. Frumugróðurinn sem óx út frá bitunum sýndi brátt sjúklegar breytingar sem voru svipaðar visnu- breytingum í frumurækt. Brátt þótti sýnt að hér væri komin sú veira sem orsakaði mæði. Var nú veiran einangruð úr nokkrum lungum og olli alltaf sams konar frumubreytingum sem þó virtust fara sér hægar en breytingar af völdum visnuveiru. Skoðun á mæðisýktum frumum í rafeindasmásjá leiddi í ljós agnir sem voru áþekkar visnuveiruögnun- um og mynduðust á sama hátt með knappskoti. Þessar rannsóknir vöktu fjölmargar spurningar um eðli og eiginleika visnu- og mæðiveira, hvort þær væru skyldar og hvernig þær valda
Qupperneq 1
Qupperneq 2
Qupperneq 3
Qupperneq 4
Qupperneq 5
Qupperneq 6
Qupperneq 7
Qupperneq 8
Qupperneq 9
Qupperneq 10
Qupperneq 11
Qupperneq 12
Qupperneq 13
Qupperneq 14
Qupperneq 15
Qupperneq 16
Qupperneq 17
Qupperneq 18
Qupperneq 19
Qupperneq 20
Qupperneq 21
Qupperneq 22
Qupperneq 23
Qupperneq 24
Qupperneq 25
Qupperneq 26
Qupperneq 27
Qupperneq 28
Qupperneq 29
Qupperneq 30
Qupperneq 31
Qupperneq 32
Qupperneq 33
Qupperneq 34
Qupperneq 35
Qupperneq 36
Qupperneq 37
Qupperneq 38
Qupperneq 39
Qupperneq 40
Qupperneq 41
Qupperneq 42
Qupperneq 43
Qupperneq 44
Qupperneq 45
Qupperneq 46
Qupperneq 47
Qupperneq 48
Qupperneq 49
Qupperneq 50
Qupperneq 51
Qupperneq 52
Qupperneq 53
Qupperneq 54
Qupperneq 55
Qupperneq 56
Qupperneq 57
Qupperneq 58
Qupperneq 59
Qupperneq 60
Qupperneq 61
Qupperneq 62
Qupperneq 63
Qupperneq 64
Qupperneq 65
Qupperneq 66
Qupperneq 67
Qupperneq 68
Qupperneq 69
Qupperneq 70
Qupperneq 71
Qupperneq 72
Qupperneq 73
Qupperneq 74
Qupperneq 75
Qupperneq 76
Qupperneq 77
Qupperneq 78
Qupperneq 79
Qupperneq 80
Qupperneq 81
Qupperneq 82
Qupperneq 83
Qupperneq 84
Qupperneq 85
Qupperneq 86
Qupperneq 87
Qupperneq 88
Qupperneq 89
Qupperneq 90
Qupperneq 91
Qupperneq 92
Qupperneq 93
Qupperneq 94
Qupperneq 95
Qupperneq 96
Qupperneq 97
Qupperneq 98
Qupperneq 99
Qupperneq 100
Qupperneq 101
Qupperneq 102
Qupperneq 103
Qupperneq 104
Qupperneq 105
Qupperneq 106
Qupperneq 107
Qupperneq 108
Qupperneq 109
Qupperneq 110
Qupperneq 111
Qupperneq 112
Qupperneq 113
Qupperneq 114
Qupperneq 115
Qupperneq 116
Qupperneq 117
Qupperneq 118
Qupperneq 119
Qupperneq 120
Qupperneq 121
Qupperneq 122
Qupperneq 123
Qupperneq 124
Qupperneq 125
Qupperneq 126
Qupperneq 127
Qupperneq 128
Qupperneq 129
Qupperneq 130
Qupperneq 131
Qupperneq 132
Qupperneq 133
Qupperneq 134
Qupperneq 135
Qupperneq 136
Qupperneq 137
Qupperneq 138
Qupperneq 139
Qupperneq 140
Qupperneq 141
Qupperneq 142
Qupperneq 143
Qupperneq 144
Qupperneq 145
Qupperneq 146
Qupperneq 147
Qupperneq 148
Qupperneq 149
Qupperneq 150
Qupperneq 151
Qupperneq 152
Qupperneq 153
Qupperneq 154
Qupperneq 155
Qupperneq 156
Qupperneq 157
Qupperneq 158
Qupperneq 159
Qupperneq 160
Qupperneq 161
Qupperneq 162
Qupperneq 163
Qupperneq 164
Qupperneq 165
Qupperneq 166
Qupperneq 167
Qupperneq 168
Qupperneq 169
Qupperneq 170

x

Andvari

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Andvari
https://timarit.is/publication/346

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.