Andvari - 01.01.1946, Qupperneq 76

72
Runólfur Sveinsson
ANDVAKI
Sætheysgerð byg'gist á því að láta hitna í gryfjunum um og
yfir 50° C. Við það útilokast ýmis óheppileg gerlastarfsemi
í heyinu, en við hitann tapast 20—30% af fóðurgildi grassins.
Þessi aðferð er nú að leggjast niður víða um heim.
Súrheysverkun byggist á því að pressa heyið saman í gryfj-
unum samtímis og það er sett í þær. Grasið má þó helzt elcki
innihalda yfir 70% vatn. Fargið er erfitt og krefst allmikillar
vinnu. Ef þessi aðferð er rétt og vel framkvæmd, tapast til-
tölulega lítið af fóðurgildi grassins.
Ameríkumenn nota nú mest þessa aðferð, framkvæmda á
eftirfarandi hátt: Grasið er slegið í þurru og strax flutt heim,
og við „gryfjurnar", sem eru þó ekki gryfjur, heldur sívaln-
ingar 12—18 m háir, 3—4 m í þvermál (silos), er grasið skorið
niður í ca. % tommu búta í þar til gerðri vél, um leið og þvi
er „blásið“ upp í geymana. Þar er grasið troðið nokkuð og
l»ressast sáman af eigin þunga. Síðan geymist heyið vel og
lengi og efnatap er mjög lítið. Mér var sagt af þar um fróð-
um mönnum, að hægt væri að verka allar fóðurjurtir á þenn-
an hátt í vothey með góðum árangri.
Ég hygg, að þessa aðferð ættu íslenzkir bændur að taka
upp og nota sem aðal-----ef ekld einu — heyverkunaraðferð.
Aðeins þegar rosinn er mestur og varla er þurr dagur viku
eftir viku á slættinum, þá gæti verið nauðsynlegt að blanda
geymsluefnum í grasið. Til þess hafa verið notuð ýmis efni.
svo sem melassi, sykar, mjólkursýra, brennisteinssýra, fos-
fórsýra, en bezt mun þó að nota einsúrt lcalsiumfosfai
(CaHPoi), þar sem það hefur ýmsa kosti fram yfir öll hin.
G. Vclanotkun utan húss og innan.
Sagt hefur verið um íslenzkan landbúnað, að hann væri
langt á eftir tímanum og öðrum þjóðum í tækni og véla
notkun allri. Sé miðað við Bandaríki Ameríku er þetta að
mestu leyti rétt, en miðað við sum búnaðarlönd í Evrópu eru
sum þeirra litlu betur á vegi stödd i þessu efni.
Ég vil fullyrða, að okkur sé nú mikil nauðsyn og e. t. v.