Andvari - 01.01.1916, Blaðsíða 67
Andvari.]
á íslandi i fornöld o. fl.
59
hit bezla öl, ok drakk hann sjálfr með fagnaði, ok
allir þeir er þetta öl var lil handa horit, með guðs
loíi ok hins lieilaga Jóns hiskupsa1). Kveikjurnar sein
Iátnar voru í ölið til þess að gerð kæmi voru mis-
góðar og hefir svo jafnan verið síðar þrátt fyrir alla
varúð, að ölhitun hefir stundum mishepnast unz dr.
E. Chr. Hansen kendi mönnum að rækta hreina gerð-
arsveppa í kveikjurnar. Eins brást stundum ölgerð-
in í Noregi til forna, þess er t. d. getið um veizlu
þeirra bræðra Sigurðar Jórsalafara og Eysteins að
»munngát var ekki gott ok voru nienn hljóðircc2).
Það er eigi ólíklegt, að íslendingar hafi að mildu
leyti sjálfir gert malt af íslenzku byggi, en þeir fluttu
það Hka inn frá öðrum löndum, þess er t. d. getið í
Vígaglúmssögu, að Arnór rauðkinnr átti malt úti á Gás-
um og fór með húskarli að sækja það og ætlaði að
hafa það til ölgerðar í brúðkaupsveizlu, en þeir Þor-
grímur Þórisson náðu því frá honum3). Ekki hefir
öllum látið jafnvel að brugga öl, en til hafa verið
sérfræðingar í þeir.ri grein, þannig er t. d. í Sturl-
ungu getið um Þórólf múnk ölgerðarmann4). Ölhitun
mun oltast hafa farið fram í eldhúsi og sérstök öl-
hituhús munu hafa verið sjaldgæf á bæjum að minsta
kosti á söguöldinni. Stundum var ölliitun framkvæmd
úti eins og í Stafholti 1252 þegar Þorgils skarði var
handtekinn. »Þat höfðusk menn al í Stafholti um
nótlina, at húsfreyja var at ölgerð ok með henni
Björn Sigurðarson ræðismaðr, ok höfðu úti hitueld-
inn, því at þau vildu eigi gera reyk at mönnum, ok
1) Biskupasögur I, bls. 108, 197.
2) Fms. VII, bls. 119.
3) Vígaglúmssaga (1897) bls. 32.
4) Sturlunga Rvik. III. bls. 281.