Andvari - 01.01.1916, Blaðsíða 114
106
Um landsréttindin.
[Andvari.
árangurinn orðið sá, að eg verð að telja kenningu
hans um eðli Stöðulaganna ranga og halda því fram,
að eg á hans eigin grundvelli liafi fundið aðra rélt-
ari skýringu á sambandi stjórnarskrárinnar og Stöðu-
laganna en hann hefir kent.
Mér þykir nefnilega sýnt, að enda þótt miðað
sé við það sem Danir lialda fram, að danska lög-
gjafarvaldið hafi haft sama rétt til þess að gefa út
Stöðulögin sem hver önnur lög, er það fjallar um,
þá geti þau þó alt að einu á þeim grundvelli ekki
orðið skoðuð öðruvísi en sem lieimildarlög fyrir
dönsku stjórnina til þess að afhenda oss fjármálin
og landsréttindin. Að þessi skýring sé rétt virðist liggja
í ldutarins eðli, þegar þess er gælt, livernig Stöðu-
lögin eru til komin.
Eins og kunnugt er, höfðu áður staðið samn-
ingar milli vor og dönsku stjórnarinnar um það,
livaða samband skyldi vera milli landanna. En svo
þegar loks hafði náðst samkomulag milli vor og
konungsfulltrúans á þinginu 1867 og það svo aftur
strandaði á hinni nýju stjórn, er komið hafði til
valda í Danmörku þá í millibilinu, þá er það að
Danir grípa til þeirra ráða, að setja með sér lögin
frá 2. jan. 1871, vitanlega í þeim einum tilgangi að
gera það skýrt frá þeirra hálfu, hvaða réttincfi þeir
vildu viðurkenna oss til handa. Fyrir þessa sök er
það því að í mótsetningu við samvinnufrumvarpið
frá 1867, er telur upp sameiginleg mál, þáeríStöðu-
lögunum talið upp, hver þau helztu málefni eða mála-
flokkar það séu, er vér skyldum hafa umráð yfir
sérstaklega.
Fyrir þessar sakir verð eg því að halda því
fram, að frá dönsku sjónarmiði skoðað verði ekki