Stúdentablaðið - 17.06.1944, Blaðsíða 20

stæðis og þá verður máske þróun atvinnulífs
vors kæfð í helgreipum slíks hringavalds fyrr
en varir.
Vér Islendingar höfum aldrei haft slika
möguleika sem nú til þess að vera raunveru-
lega sjálfstæðir, þar sem vér í senn fáum full-
komið stjórnarfarslegt sjálfstæði og eignumst
það mikið fjármagn eriendis að hægt væri
að byggja upp voldugt atvinnukerfi innan-
lands skuldlaust, ef vér notum féð rétt.
Það hefur hinsvegar verið stefna auðhring-
anna í heiminum að reyna að koma í veg fyr-
ir að smáþjóðirnar skapi sér mikinn og óháð-
an þjóðlegan iðnað, — en fiskveiðar og fisk-
iðnaður hér yrði raunveruleg stóriðja á al-
þjóðlegan mælikvarða, ef hún fengi að njóta
fulls þroska. Það er ekki minnsta hlutverkið
í íslenzkri utanríkispólitík að heyja barátt-
una gegn hverskonar kyrkingarpólitik slíkra
afturhaldsafla.
Rúmið leyfir ekki að ræða hér önnur höf-
uðatriði í óhjákvæmilegri utanríkispólitík ís-
lenzka lýðveldisins: samstarf þess við aðrar
þjóðir og þátttöku í alþjóðlegri samvinnu, —
nauðsyn þess að halda jafnvægi á milli stór-
þjóðanna og gæta þess vandlega að ljá engri
þeirra sérstök ítök í landi voru, — menning-
arlega og aðra samvinnu þess við aðrar þjóð-
ir og einkum hinar norrænu frændþjóðir vor-
ar, o. s. frv.
En eitt er nauðsynlegt: Eins og sjálfstæðis-
baráttan í sinni gömlu hefðbundnu mynd
varð að vera barátta allrar þjóðarinnar til
þess að sigur ynnist, — eins verður utanríkis-
pólitíkin, — sjálfstæðis- og lífsbarátta vor út
á við, — að verða pólitík f jöldans, pólitík, sem
öll þjóðin mótar og skilur að minnsta kosti
eins vel og innanlandsstjórnmálin. Það er
vafalaust erfitt verk að koma því í fram-
kvæmd, en það er verk, sem verður að vinn-
ast. Það hefur verið og er enn höfuðógæfa
þjóðanna, að utanríkispólitík þeirra hefur ver-
ið einskonar einkamál örfárra einstaklinga,
sem þjóðin hefur ekkert vitað um, fyrr en
hún fékk að blæða fyrir afglöp þeirra. Is-
lenzka þjóðin þarf að vera samtaka um að
Landsmót stúdenta 18. og I9.júní
2. Landsmót íslenzkra stúdenta verður
haldið í Rvík dagana 17. og 18. júní næstk.
Forseti undirbúningsnefndarinnar setur mót-
ið i Tjarnarbió 18. júní kl. 10 árdegis. Síðan
flytur Ólafur Lárusson prófessor erindi um
þátttöku íslenzkra menntamanna í frelsisbar-
áttu íslendinga. Þá hefur Páll S. Pálsson, for-
maður Stúdentaráðs Háskólans, umr. um
stofnun bandalags ísl. stúdenta. Þá verður
rætt um sjálfstæði íslands og afstöðu þess til
annarra landa. Málshefjandi verður Ásgeir
Ásgeirsson alþm. Síðan verður fundarhlé til
þátttöku í skrúðgöngunni, sem fram fer i
Reykjavík þennan dag í sambandi við þjóð-
hátíðina.
Kl. 16 heldur mótið áfram í hátíðasal Há-
skólans. Hefur þar Gylfi Þ. Gislason dósent
umræður um viðnám við erlendum áhrifum.
Síðan verða umræður um skólamál og mennt-
un stúdenta. Málshefjandi verður dr. Ágúst
H. Bjarnason prófessor.
19. júní, kl. 4 síðdegis, verða framhalds-
umræður, ef þörf gerist. Um kvöldið verður
svo samsæti að Hótel Borg.
Jarðeign og niðurníðsla
Hversu margur landsdrottinn hefur ekki
kúgað leiguliða sinn með þungum leigumála
og öðrum álögum og með því ekki einungis
gert hann sjálfan að öreiga, heldur og svipt
hann efnum til að ala upp börn sin sæmilega,
um leið og hann hefur orðið ófær til að rækta
jörð sína lánardrottni sínum i hag, svo lands-
drottinn hefur eigi aðeins gert hann og hans
ónýta og kannski öðrum út í frá að vand-
ræðamönnum, heldur og skemmt jörðina fyr-
ir sjálfum sér og erfingjum sínum. En ef dæmi
hans hefði fylgt verið, þá hefði hann ollað
því, að allir landsetar á landinu hefðu smám
saman orðið kúgaðir þrælar og allt afkvæmi
þeirra, en megnið af jörðum niðurnítt.
Jón Sigurðsson, Ný félr. II, 1842.
stýra sínu unga lýðveldi fram hjá þeirri ó-
gæfu.
18
STÚDENTABLAÐ