Stúdentablaðið - 17.06.1944, Blaðsíða 51

vinnulaunum. Með afli fossanna getum vér
framleitt hér byggingarefni, svo að þjóðin
geti húsað land sitt svo, að sjálfstæð þjóð
þurfi ekki að bera kinnroða fyrir. I landi voru
er gnægð af heitu vatni til að hita upp hí-
býli vor og til að hjálpa gróðri iandsins til að
vaxa og dafna. Og ennþá er landið svo lítt
kannað, að ekki er hægt að segja, að hve
ríkulegu nægtaborði það getur boðið, þegar
þjóðinni gefst kostur á að vinna fyrir sér.
Nú, er vér fögnum lýðveldi voru og fullu
sjálfstæði, verður það að vera fyrsta verk
lýðveldisins að hefja landnám að nýju á Is-
landi, þar sem tæknin verður tekin í þjón-
ustu þjóðarinnar til að fullnýta auðlindir
landsins. I því landnámi verður öll þjóðin að
taka þátt, ekki síður en í lýðveldiskosningun-
um, og það landnám verður að vera eign alir-
ar þjóðarinnar eins og heiðurinn af kosninga-
sigrinum.
Þótt ég hafi hér gert iðnaðarstéttina aðal-
lega að umræðuefni, krefst ég ekki neinna
réttinda henni til handa fram yfir aðrar at-
vinnustéttir þjóðarinnar. En fyrir hana krefst
ég þess, að hún fái að gera skyldu sina í því
að skapa hér nýja, heilsteypta iðnmenningu,
sem grundvallast á atvinnuiegu, efnahagslegu
og menningarlegu öryggi. Og ég veit að hún
er reiðubúin til að hefja bróðurlega—félags-
lega samkeppni við aðrar atvinnustéttir við
að klæða og byggja upp landið til andlegrar
og efnalegrar — menningarlegrar velmegun-
ar fyrir þjóðarheildina:
,,Þá verður vor móðir og fóstra frjáls,
er fjöldinn í þjóðinni nýtur sín sjálfs“.
(E. B.).
ISÍSLENZKUR LANDBÚNAÐUR
Framhald af bls. 44.
Þó má búast við því, að í ýmsum greinum
verði sú samkeppni íslenzkum staðháttum
ofurefli. Kemur þá til kasta bændanna að
skipuleggja framleiðsluna þannig, að hún nýt-
ist sem bezt fyrir þjóðina, og að skipta með
sér verkum þannig, að hver vörutegund verði
framleidd þar sem skilyrðin eru bezt.
Rafmagnið og sveitirnar.
Engra almennra umbóta er jafnknýjandi
þörf fyrir landbúnaðinn og aðgangur að
ódýrri raforku. Mundi það umskapa sveita-
störfin og sveitalífið, létta vinnuna, einkum
húsmæðranna, og gera heimilin bjartari og
vistlegri. Er nú verið að gera áætlun um raf-
magnskerfi landsins og þá einnig um sveitirn-
ar. Þetta kerfi þarf að fullkomna sem fyrst og
marka fyrir framtíðarorkulínum í hverri sveit.
Víoast er byggðin enn það strjál, að ekki er
unnt að ráðast þar i framkvæmdir þessar
sökum hins mikla kostnaðar á hvert býli. En
eftir að búið væri að marka fyrir því, hvar
línan skuli iiggja í framtíðinni, mundi víða
verða hafist handa að þétta byggðina á þeirri
línu, og væri jafnvel ekki frágangssök að
þoka til eldri býlum, þar sem ekki hafa verið
reistar varanlegar byggingar, svo að þau féllu
inn í hið fyrirhugaða kerfi. Er þannig engin
þörf að færa alla bændabyggðina í fá þétt-
býlishverfi til þess að hún verði raforku að-
njótandi. Sums staðar er byggðinni nú þegar
þannig fyrirkomið, að rafmagnsleiðslur geta
borið sig alla leið inn í innstu dali.
Landið og þjóðin.
Það hefur nú um skeið margt þótt bera
meiri fjárhagslegan arð og árangur hér á
landi en að stunda landbúnað, og fé það sem
varið er til ræktunar og landgræðslu þykir lít-
inn gróða gefa. Þrátt fyrir þetta ætti þjóðin
jafnan að minnast þess, að landið er hennar
eina trygga eign. Auðlindir sævarins, þær
er landinu fylgja, verða varla varðar fyrir á-
gangi erlendra þjóða. En allt sem hún leggur
í landið sitt til að auka gróður þess og frjó-
semi, getur borið henni ávexti um aldir.
Bjarni Ásgeirsson.
STÚDENTABLAÐ
49