Stúdentablaðið - 17.06.1944, Blaðsíða 31

Séra Sveinn Víkingur:
LÝÐVELDIÐ
OG KIRKJAN
íslenzka kirkjan er ekki pólitísk stofnun.
Hún biandar sér ekki, sem slík, í stundar-
deilur stjórnmálaflokkanna. Prestar hennar
eru algjörlega frjálsir og sjálfráðir um það,
hvaða stjórnmálastefnur þeir aðhyllast.
íslenzka kirkjan er fyrst og fremst og að
sjálfsögðu trúarleg stofnun. En hún er jafn-
framt þjóðleg stofnun, sem ann því, sem ís-
lenzkt er. Prestar hennar hafa jafnan látið
sér annt um hin þjóðlegu verðmæti. Þeir hafa
átt merkilegan þátt í því, að vernda íslenzka
tungu og menningu um aldir. Þeir hafa safn-
að margháttuðum sögu- og menningarlegum
fróðleik og varðveitt hann frá glötun. Þeir
hafa verið kennimenn og fræðarar þjóðar-
innar bæði í andlegum og veraldlegum efnum.
Þeir hafa stutt að því,að ung og gáfuð manns-
efni hafi fengið að njóta þráðrar menntunar.
Marga ágætustu menn þjóðarinnar bæði að
fornu og nýju hafa prestarnir hvatt til náms
og stuðlað að því með ráðum og dáð að þeir
gætu gengið menntaveginn.
Á þennan hátt, bæði með fræðiiðkunum
sínum, fræðslu, uppörvun og hvatningum hafa
prestarnir og kirkjan lagt fram giftudrjúgan
skerf í sjálfstæðisbaráttu þjóðarinnar, þótt
kirkjan sem slík, hafi ekki tekið beinan þátt í
hinni stjórnmálalegu hlið hennar.
Margir prestar hafa átt sæti á Alþingi síð-
an það var endurreist, reynzt þar hinir þjóð-
hollustu og nýtustu menn og barizt ótrauðir
við hlið þeirra foringja er mest og bezt hafa
stuðlað að endurheimt þjóðfrelsisins og efna-
STÚDENTABLAÐ
legu og menningarlegu sjálfstæði þjóðarinn-
ar.
Vegna þess að kirkjan er þjóðleg stofnun
hlýtur hún að bera ekki aðeins andlega vel-
ferð þjóðarinnar fyrir brjósti, heldur og allt
það, er þjóðinni má til sóma verða, gagns og
farsældar. Þessvegna gleðst kirkjan nú, og
fagnar því, að þjóðin er nú að bera gæfu til
þess að stíga til fulls hið langþráða spor til
fullkomins sjálfstæðis með stofnun lýðveldis-
ins þann 17. júní.
I tilefni lýðveldisstofnunarinnar hefur bisk-
upinn yfir íslandi birt eftirfarandi ávarp, er
prentað var í Kirkjublaðinu 22. maí siðast-
liðinn:
ÁVARP BISKUPS.
Þjóðkirkja íslands fagnar þeim einhug,
sem ríkir meðal ríkisstjórnar Islands og allra
stjórnmálaflokka landsins um lausn sjálfstæð-
ismálsins og stofnun lýðveldis á Islandi eigi
síðar en 17. júní næstkomandi og væntir, að
þjóðin einnig sýni fagurlega einhug sinn við
atkvæðagreiðsluna hinn 20.—23. maí n.k.
1 því sambandi vil ég minna á það, að marg-
ir hinna íslenzku presta hafa jafnan tekið
virkan þátt í sjálfstæðisbaráttu þjóðarinnar
frá upphafi. Jafnframt hafa prestarnir um
aldir með starfi sínu, þar á meðal starfinu í
þágu þjóðlegrar fræðslu og með söfnun og
varðveizlu þjóðlegra fræða, átt sinn mikil-
væga þátt í því, að varðveita tungu, sögu og
menning þjóðarinnar, en það verða jafnan að
29