Fálkinn - 17.12.1932, Síða 7

60 siðnr 1 kr
J ó 1 a lh ii g 1 @ i ð í m
Eftir FRIÐRIK J. RAFNAR
Lákas 11, 1—H.
Enginn tími ársins er annar
eins prófsteinn á mannssálina,
hugarfar og innræti nútíma-
mannsins, eins og jólanóttin.
Fi-á fyrstu tið og fram til þessa
dags, liefir mannssálin og liið
insta eðli vort, verið ráðgáta og
umhugsunarefni sjálfra vor.
„Hvað erum vjer mennirnir?"
líefir verið sú spurning, sem or-
sakað liefir spekingum alh-a alda
andlegt erfiði og heilabrot. Og
svörin liafa verið á marga lund
og sum lítt til þess fallin að
auka veg mannsins og eigin á-
lit. Mörg af svörum speking-
anna liafa verið lítt til þess fall-
in að auka mönnum ljós í
myrkrum lifsins, siðferðisþrek
og nægjusemi í fátækt þess og
raunum, eða von og þolgæði í
böli og dauða, þegar aðeins og
eingöngu hefir verið starblínt á
það, sem bundið er jarðneskum,
tímanlegum veikleika, og trúað
er á getuleysi mannsins til alls
þess, sem gott er. Vjer minn-
umst orðanna fornu: „Hugsanir
mannshjartans eru vondar frá
harnæsku“. Vjer höfum heyrt
spekingin gamla kveða: Sjá, i
misgjörð er jeg fæddur, og í
synd gat móðir mín mig“. Vjer
höfum heyrt og heyrum ennþá
staðhæfinguna, að alt hið góða
og guðdómlega sem manninum
er eignað, sje blekldng ein, liann
lifi sitt markaða skeið, og svo
sje sögu hans lokið.
En vjer lieyrum lika annað,
aðrar skoðanir. Vjer heyrum
orð postulans: „Þjer eruð Guðs
musteri, og Guðs andi býr í
yður“ og vjer heyrum orð lians,
sem vjer í kvöld fögnum fædd-
um á jörðu: „Guðsriki er hið
innra með yður“ og á þessu
heilaga kvöldi heyrum vjer í
anda engilkveðjuna frá Betle-
hemsvöllunum liljóma syndugu
og vonsnauðu mannkyni:
„Dýrð sje Guði i upphæðum og
triður á jörðu, með þeim mönn-
um, sem hann hefir velþókn-
un á“.
Jólanóttin er prófsteinninn á
sálir vorar og hugsanalíf. Sú
stund ársins talar sinu sjerslaka
máli i hjörtum vorum, ungra
og gamalla, jafnvel vantrúaðra
eins og trúaðra. Börnin fagna
jólanóttinni vegna gjafanna og
heimilisfagnaðarins, ljósanna og
frásagnanna um jólabarnið,
„Jesú hróðurinn hesta og harna-
vininn mesta“. Eldra fólkið
gleðst við hugklökkar minning-
ar löngu liðinna tíða, sem á
þessu kvöldi svífa aftur fyrir
liugaraugum þess. Enginn stund
ársins er eins minningunum
tengd. Aldrei munum vjer eins
og á jólanóttina hverfa í liuga
aftur til glaðra hernskustunda
og lifa upp aftur æsku-jólin við
móðurknjen. Og aldrei mun eins
og þá vera sannmæli að „sorg,
sem er gleymd og grafin, græt-
ur i annað sinn“, þegar stýfla
hins daglega skynsemisaf tur-
halds er tekið frá tilfinninga-
lífi voru. Á jólunum gleðst hin
trúaða sál í auðmjúkri þökk
fyrir tilefni jólahátíðarinnar, —
og liinn vantrúaði þekkir ekki
sjálfan sig. Því eru kirkjur nú
fullar þeirra gesta, sem aldrei
koma þangað annars, þvi hljóma
jólasálmar hús úr húsi, þar sem
annars er aldrei opnuð sálma-
bók, því takast menn í hendur
og óska hver öðrmn gleðilegra
jóla, menn, sem þykjast vera
trúlausir, eða að minsta kosti
fyrirverða sig fyrir að láta
nokkra trúarkend í ljósi.
Það er af því að jólanóttin er
andstæðanna stund. Þá brýtur
eðli vort af sjer hina daglegu
hlekki jarðnesks hyggjuvits og
horfir ekki á tímanlegan veik-
leika og dauða, heldur tala til-
finningarnar og vor sanni innri
niaður hrýtst í gegnum daglegu
skeliua eins og sól í gegn um
ský. Vjer finnum þá til þess, að
eini sannleikurinn um oss eru
orð postulans: „Þjer eruð Guðs
musteri og Guðs andi býr í yð-
ur“ og orð Jesú: „Guðsríki er
hið innra með yður“ og friðar
og velþóknunarkveðjan frá
Betlehemsvöllunum er meira en
gömul munnmæli, hún er eini
veruleikinn í tilverunni, tilkynn-
ing um frelsandi kærleika Guðs
til allra manna. í tilfinningum
vorum á jólanóttina finnum
vjer livað maðurinn í insta eðli
sinu er, að hann er Guðs barn,
skapaður til að ganga hans vegi.
Barnið, sem vjer fögnum á
heilögu jólakvöldi, segir oss
þetta. í fæðingu þess sjáum vjer
það, sem vjer eigum að vera að
keppa að, fullkomleikann, í-
mynd Guðs. Vjer 'fögnum hon-
um, sem birtist oss sem sak-
laust barnið úr himnadýrð, en
sem vor vegna á eftir að krýn-
ast þyrnikórónu píslarvættisins
og á eftir að ganga þann veg,
sem einn liggur til lífsins, veg
kærleikans, lireinleikans og sann
leikans. Vjer fögnum honum,
sem er vegurinn sannleikurinn
og lifið, og þau hughrif, sem
jólin vekja í sálum vorum, eru
ósjálfráð tilfinning skyldleika
vors við hann, bergmál vors
eigin insta eðlis við kalli hans.
Jesúbarnið, jólin, kalla á það
besta í oss, Guð í sjálfum oss.
Þau opna sálu vora fvrir geisla
frá Guði sjálfum.
Hvernig fáum vjer þá fagnað
barninu rjettilega, livernig lát-
ið geislann l'rá Guði ylja, lýsa
og verma, ekki aðeins um oss
sjáll', heldur út frá oss til þeirra,
sem ef til vill sitja í skugganum
og áveðurs í næðingum lifsins?
Það getum vjer aðeins og með
því einu, að leitast við að láta
þau hughrif sem jólin vekja oss,
brjótast út í veruleikann, láta
það gott, sem hreyfir sjer i
hjörtum vorum í kveld, ekki að-
eins vera bundið við þá einu
stund, heldur láta jólin ná til
að liafa áhrif á líf vort alt og
f ram t íðarbrey tni.
Jólin eigum vjer kærleika
Guðs að þakka. Hann elskaði
heiminn svo, að hann gal' oss
sinn eingetinn son. Jólabarnið
er ímynd veru hans og ljómi
dýrðar hans, holdi klæddur liinn
fórnandi, fullkomni kærleikur.
Það er tilfinningin fyrir þeim
kærleika, sem veldur hughrif-
um vorum; vjer finnum að boð-
skapur jólanna snertir skylda
strengi í sálum voruni, finnum
hræringar Guðs anda innra með
oss. Barnið í jötunni er kærleiks-
pantur Guðs föðurelsku til vor
Framhald á bls. 46.