Fálkinn - 04.01.1965, Blaðsíða 25

því þeir eru of stoltir til þess
að stunda venjulegt brauðstrit.
Hinir stoltu stríðsmenn verða
leiðir á lífinu, leita lénsherr-
anna og biðja um að fá að binda
endi á líf sitt með því að
fremja — harakiri — kvið-
ristu til að halda æru sinni.
Lénsherrunum lízt ekki á þetta
blóðbað og þeir taka til þess
ráðs að telja samuraiana af
þessum kviðristum en leysa þá
út með peningagjöfum í stað-
inn.
Einn dag kemur samurairi til
hins volduga lénsherra Iyi og
vill fá að' framkvæma kvið-
ristu, hann vilji ekki lengur
lifa við sult og seyru heldur
fá að deyja með sæmd. Kageyu
þjónn lénsherrans hlustar á
stríðsmennina og áður en hann
veitir bón hans segir hann hon-
um frá öðrum stríðsmanni sem
nokkru fyrr hafi komið þar
og beðið um að fá að fram-
kvæma kviðristu. Sá hét Mo-
tome Chijiiwa. Þegar til kom
hafði Motome aðeins komið
þar í von um peningagjöf en
var látinn gegn vilja sínum
framkvæma kviðristuna. Hann
hafði beðið um dagsfrest sem
ekki var veittur og síðan fram-
kvæmdi hann kviðristuna með
bitlausu bambussverði.
Hinn nýkomni Samurai sem
kallar sig Hanshiro Tsugumo
lætur þessa sögu ekki á sig fá
og fer fram á kviðristu. En
áður en hann framkvæmir
hana segir hann sögu Motame
sem var tengdasonur hans. Sú
saga og það sem á eftir kemur
verður ekki rakið hér enda
segir myndin það bezt og skil-
merkilegast.
Þessi mynd er vel uppbyggð
og spennandi þótt sögusviðið
sé nær eingöngu salur sá í húsi
lénherrans þár sem kviðristan
er .framkvæmd. Myndatakan er
góð og stundum með þeim
ajgjætum að langt þarf að leita
^ámjöfnuðar. Nægir þar að
benda á kviðristu Motome og
bal'dagasenurnar. Kviðristusen-
an er slík að mörgum mun
Veirða óglatt og um bardaga-
senurnar má segja að þar sé
íremur um ballett að ræða en
bardaga í eiginlegum skilningi.
Leikurinn er vel af hendi leyst-
ttr og í heild er myndin sterk
<|g áhrifamikil.
j Þessi mynd Harakiri er tví-
jiælalaust ein sú sbezta sem
fiér hefur verið sýnd lengi og
ætjti enginn kvikmyndaunnandi
aðj láta hana framhjá sér fara.
'JálkiHH fílýyur út
Hraðritun . . .
Framhald af bls. 15.
Heillaður af hraða
„En hvernig byrjaðir þú
sjálfur að læra?“
„Ég hef alltaf, frá því að ég
fyrst man eftir mér, haft mik-
inn áhuga á hraða í öllum form-
um — mér fannst gaman að
hlaupa, gaman að hleypa hest-
um, þjóta yfir óveg, jafnvel í
myrkri og grjóti, slá í hálf-
gerðu þýfi, brjótast gegnum
bylji, berjast við náttúruna.
Ég held, að ég hafi alltaf haft
töluvert næmt hreyfiskyn, og
ég vildi stöðugt vera á spretti
Ég hafði líka unun af hinu tal
aða orði á spretti, og straum
línur málsins heilluðu mig,
Um leið og ég frétti, að til væri
hlutur, sem kallaður væri hrað-
ritun, fannst mér ég verða að
læra slíka íþrótt.“
Hraðritaði í snjóinn
„Var þá nokkur hraðritun-
arkennari á íslandi?“
„Já, Arthur Gook, ræðismað-
ur og trúboði á Akureyri,
fékkst lítillega við að kenna
Duttonskerfið, og ég fór á nám-
skeið hjá honum. Það var vor-
ið 1923 — 9. maí byrjaði ég
og ég varð strax ástfanginn af
hraðrituninni, sem mér fannst
vera hvort tveggja í senn,
íþrótt og listgrein. Duttons-
kerfið er byggt á Pitman, en
er einfaldara og auðlærðara, og
eftir að ég var búinn að iæra
undirstöðuatriðin hjá Gook, fór
ég sjálfur að gera tilraunir með
það og breyta því á ýmsan
hátt til samræmis við kröfur
íslenzkrar tungu. Ég æfði mig
af kappi um sumarið, eftir því
sem tími gafst til, og þótt
enginn vissi þá, hvað mér
bjó í huga, var ég fastákveð-
inn að fara til Reykjavíkur um
veturinn og gerast þiiigskrifari.
Á þeim tíma byrjaði þingið
ekki fyrr en i febrúar, og ég
æfði mig allt sumarið, haust-
ið og fram á vetur, þó að ég
hefði ekki mikinn tíma afgangs
frá störfum á bænum. Ég er
fæddur og uppalinn í Kot-
hvammi, Húnavatnssýslu, og
þar vann ég auðvitað öll venju-
leg sveitastörf. Ég man að hug-
urinn var fullur af þessu á
kosningadaginn að nú væri ver-
ið að kjósa þingmennina, svo að
ég yrði að standa mig, ef ég
ætti að geta verið tilbúinn, áður
en þingið byrjaði. Eftir slátur-
tíðina fór ég fyrst fyrir alvöru
að æfa mig, og Auðbjörg, syst-
ir mín, las mér fyrir, meðan
ég hamaðist við að skrifa og
KRYDDRASPIÐ
HANCHESTER 22
jOHN CRflMPTj'N & ^
FÆST I NÆSTU MATVORUVERZLUN
skrifa. Hún smitaðist af ákaf-
anum í mér, seinna kenndi ég
henni hraðritun, og hún varð
líka þingskrifari. Svo ólmur
var ég, að meira að segja hrað-
ritaði ég í snjóinn, meðan ég
var við fjárhirðingu, og þegar
ég meiddi mig á vinstri hendi
við að skaflajárna hest, ieit ég
á það sem hálfgerða heppni,
því að fyrir bragðið gat ég æft
mig í hraðritun allan liðlangan
daginn, þangað til höndin var
aftur orðin nothæf. Pabbi sá
hvað mér var mikið niðri fyr-
ir, og gerði ráðstafanir til, að
ég gæti farið til Reykjavíkur,
þegar ég vildi, og Þórarinn á
Hjaltabakka vinur föður míns,
sem þá var þingmaður Hún-
vetninga hvatti mig og örvaði
á allan hátt.“
Vitlausir menn
á íerðinni
„Og þú hefur fengið stöð-
una?“
„Já, en á þeim árum komst
maður nú ekki fyrirhafnarlaust
til Reykjavíkur. Þá voru ekki
bílferðirnar, aðeins . strjálar
skipaferðir, og til að ná í skip-
ið, sem fór til Reykjavíkur,
þurfti ég að ganga til Blöndu-
óss yfir Vatnsfjall — tveggja
daga ferð, ef ég man rétt. Þetta
var í janúar og veðrið engan
veginn árennilegt, en ég vissi,
að ég yrði of seinn á þingið,
ef ég næði ekki þessu skipi,
svo að ég lét ekkert aftra mér.
Bróðir minn fylgdi mér á leið,
ég festi létt koffort á bakið —
ferðatöskur voru ekki til á
heimilinu — og flýtti mér að
kveðja fólkið, áður en nokkur
veitti því eftirtekt, að veður-
horfurnar voru allískyggilegar.
Það var enginn leikur að kom-
ast upp fjallið í hálku og lausa-
snjó, við duttum hvað eftir
annað, en hugurinn bar okkur
hálfa leið, jafnvel upp svell-
bungurnar. Þegar pabbi áttaði
sig á veðurútlitinu, elti hann
okkur til að stöðva förina, en
þá vorum við komnir austur
- á háfjall, svo að hann varð of
seinn. Við gistum um nóttina
á Breiðabólstað og komum
þangað í myrkri um kvöldið —
ég rrian, að húsfreyjan, frú
. Framhald á næstu síðu.
FALKINN
25