Fálkinn - 04.01.1965, Blaðsíða 34

HEIMILISTÆKI S.F.
HAFNARSTRÆTI 1 - SÍMI: 20455
Kópavogshæli . . .
— Þeir eru með afbrigðum
veðurglöggir, bræðurnir, segir
Ragnhildur, oft eru þeir að
tala um veðurofsann og vetrar-
hörkurnar í heimabyggð sinni.
Þeir hafa verið hér í nokkur
ár og oft eru þeir að rifja upp
ýmislegt að heiman. Þeir fylgj-
ast með ýmsu og sumt finnst
þeim undarlegt, til dæmis
hlægja þeir dátt að því nú
skuli hafizt handa um að gera
flugvöll í plássinu þegar fólkið
er allt að flytjast burt.
Einn bræðranna er læs og
skrifandi og Ragnhildur víkur
sér að honum og spyr hvort
hann hafi skrifað mömmu sinni
nýlega. Þá brosir hann við og
hristir höfuðið. Hinsvegar hef-
ur hann ekki látið undir höfuð
leggjast að skrifa ýmsum
blómarósum sem hann þekkir
heima.
Og þá verður okkur hugsað
til þess sem Björn sagði fyrr,
34 FÁLKINN
að það er ekki ýkja mikill mun-
ur á okkur og þeim.
Og það er síður en svo að
bræðurnir láti þjóðmálin í léttu
rúmi liggja, þeir eru eindregn-
ir stuðningsmenn..............
flokksins, allir fyrir einn og
einn fyrir alla.
Þeir kveðja okkur af sinni
inngrónu háttvísi, hofmannleg-
ir og vingjarnlegir og kímnin
leynir sér ekki í svipnum.
— Þetta eru aristókratar,
segir Ragnhildur þegar við er-
um komin út á ganginn aftur.
Við höldum áfram göngunni
úr einni deild í aðra. Hver
deild er algerlega út af fyrir
sig, snyrtiherbergi og matstofa
fylgir hverri deild svo enginn
samgangur er á milli. Það þyk-
ir gefa betri raun að hafa sem
fæsta saman.
Herbergin eru afar misjafn-
lega búin og þau Ragnhildur
og Björn segja mér að stefnt
sé að því að breyta þeim smám
saman úr sjúkraherbergjum í
venjulegar vistarverur. Ég veiti
því athygli hvað hjúkrunarfólk
virðist margt í samanburði við
vistfólkið, það lætur nærri að
komi tveir sjúklingar á hvern
starfsmann. Gæzlufólkið er
flest, konur og karlar, 36 tals-
ins á deildum. Síðan er fólk,
sem starfar í eldhúsum sauma-
stofum og vinnustofum.
Ég kom í stóran sal í austur-
álmunni þar sem margir sátu
að vinnu. Þar unnu karlar að
því að hnýta kúlupoka og
gæzlumaðurinn kvartaði undan
því að plastefnin væru að kippa
stoðunum undan þessari fram-
leiðslu þeirra. Ungur maður
sat við borð og dró vír gegn-
um viðarfjöl, hann sagði mér
að hann væri að búa til strá-
kústa og sýndi mér sýnishorn
af framleiðslunni, spurði hvort
mig vantaði ekki kúst. Og
þarna sat unglingsstúlka við
vefstól og óf. Vinnan á vefn-
aði hennar var einstaklega
vönduð og fallegt handbragð.
Einn vistmannanna fléttaði
strámottur með ýmis konar
munstri marglitu. Hann kunni
ekki að telja og þó skeikaði
honum hvergi þótt munstrið
væri symmetriskt, hvergi var
lykkju of eða van, þó fór hann
aðeins eftir auganu. Allmargar
konur sátu við prjóna.
Vinnan er hjálpræði flestra
þeirra sem dveljast á Kópa-
vogshælinu. Það er ómetanleg
lausn í því fólgin fyrir þetta
fólk sem ekki hefur hlotið
nægan andlegan þroska að
bjarga sér á eigin spýtur í þjóð-
félaginu.
Lögð er öll áherzla á að
kenna vistfólkinu vinnubrögð
við sitt hæfi. Á þann hátt nýt-
ist starfsorka sem að öðrum
kosti færi í súginn en þó er
hitt meira um vert og skiptir
höfuðmáli að vinnan er eitt
bezta læknisráðið. Þeir sem
mesta starfsgetu hafa hjálpa til
á deildunum og við önnur
heimilisstörf innan húss og
utan. Vinna hinna er að miklu
leyti föndur og dægradvöl af
ýmsu tagi, þó er reynt að fram-
leiða nytsama hluti, aðallega
prjónavöru til heimilisnota,
þannig að ekkert þarf að kaupa
af því tagi, og sama máli gegn-
ir um gólfteppi, dregla, kústa
og annað þess konar.
Við komum einnig á deild
þar sem ekkert var unnið og
ekkert haft fyrir stafni. Þar
dvelst fólk sem lifir í sífelldu
rökkri hugans. Fæst af því
getur talað og enginn þeirra er
fær um að leysa af hendi ein-
faldasta verkefni. Gæzlufólkið
verður jafnvel að hafa gát á
hreinlæti sumra þeirra. Sumir
sitja og stara í gaupnir sér, aðr-
ir rölta um gangana, á bekk
situr ung stúlka og grúfir and-
litið í höndum sér eins og hún
sé yfirkomin af sorg, um leið
og við göngum framhjá lítur
hún upp og hlær. Önnur stúlka
liggur á gólfinu og leikur sér
að brúðu. Á bekk meðfram
glugganum situr allmargt
manna, sumir líta ekki við okk-
ur, aðrir horfa á okkur rétt
í svip og af augnaráðinu verð-
ur ekkert ráðið, hvorki sorg né
gleði, kvíði né kæti. Aðeins
tómlæti, óendanlegt tómlæti...
í einni stofunni vindur sér
miðaldra kona að Birni for-
stöðumanni og spyr:
— Hvenær fæ ég að fara
heim? Fæ ég að fara heim í
marz? ^
Björn klappar henni vin-
gjarnlega á öxlina.
— Alveg sjálfsagt. Við skul-
um segja 19. marz.
Síðan segir Björn mér að
Framhald á næstu síðu.