Fálkinn - 02.05.1966, Page 13
SKÓLASKOÐUN Á
7 ÁRA BÖRNUM
Eftir
Ófeig J. Ófeigsson lœkni
TENNUR. Nú tala allir og
skrifa um tannlæknaskort. Úr
þessu er hægt að bæta stór-
Iega á sania hátt og gert er i
Bandarikjunum og Canada.
I>ar er viss stétt kvenna, sem
kallaðar eru „dental liygien-
ists“. Þessar stúlkur, sem ég
ætla að nefna tannsérfræð-
inga, stunda, að ég held, 4
ára nám. Þær læra eiginlega
allt það sama um tennur og
venjulegir tannlæknar að
undanskildum tannúrdrætti,
tannviðgerðum og tannsmíði.
Starf þeirra er í því fólgið
að starfa sem aðstoðarstúlk-
ur tannlækna í skólum, á
sjúkrahúsiun eða í „prívat
praxis“.
Þær skoða tannhold og
tennur, hreinsa burt tann-
stein og merkja á sérstök
eyðublöð allt, sem tannlækn-
irinn þarf að gera við. Hann
lítur ekki á sjúklinginn fyrr
en jætta er búið og gerir þá
við þær tennur, sem merkt
hefur verið við. Þegar þess er
gætt að sum börn og ungling-
ar liafa allar tennur lieilar
og önnur ekki meira en 1—2
skemmdar þá liggur í aug-
um uppi live mikill tími spar-
ast hjá tannlæknunum og lika
hversu miklum tíma er sóað
liér í starf, sem tannlæknar
ættu helst aldrei að koma
nærri. Ég býst við að einn
tannsérfræðingur ætti að
konia á móti hverjum tann-
lækni. Þetta myndi stórlækka
koStnað við tannlæknaþjón-
ustu í skólum og annars stað-
ar og gera tannlæknunum
starfið ánægjulegra og létt-
ara.
KOKEITLAR OG NEF-
KOKSEITLAR geta verið of
stórir, skemmdir eða hvort-
tveggja, sem mun aigengast.
Of stórir nefkokseitlar geta
lokað fyrir neföndun og ef
kokeitlarnir eru líka of stór-
ir geta þeir þrengt svo munn-
kokið að ekki sé neina smá
rifa á milli þeirra fyrir neðan
úfinn. Barnið verður þá að
anda i gegnum iminninn og
oft með talsverðiim erfiðis-
munum. Það verður því opin-
móður sinnar hafi náð yfir-
ráðum yfir sér.
Þegar faðir hennar er far-
inn út aftur kemur Hoff-
mann aðvífandi og tryggða-
tröllið Nikulás auðvitað með
honum. Elskendurnir fallast
í faðma og syngja saman ást-
arsöng sem þau hafa lengi
haft dálæti á. En þau fá ekki
að vera í friði nema stutta
stund. Antonia heyrir föður
sinn koma og hleypur út úr
herberginu, en Hoffmann fer
í felur.
Þjónninn á heimilinu,
hinn heyrnardaufi Franz, til-
kynnir komu dr. Miracles.
Crespel vill varna honum
inngöngu, en verður of seinn.
Og dr. Miracle, Lindorf í
epn einu gervinu, kemur
inn hlakkandi og spyr um
Antoniu sem hann þykist
ætla að lækna með galdra-
lyfjum sínum. Crespel harð-
neitar að leyfa honum að sjá
ungu stúlkuna, en dr. Mira-
cle kveðst þá muni skoða
hana og gefa henni lækningu
úr fjarlægð. Hann lyftir
höndunum og bendir á hurð-
ir.a að herbergi hennar, hún
opnast tafarlaust, og þótt
Antonia komi ekki fram læt-
ur hann sem hann leiði hana
að stólnum og býður henni
sæti. Hann spyr hana nokk-
urra spurninga og þykist
taka púls hennar. Að síðustu
skipar hann henni að syngja,
Svala Nielsen syngur hlutverk
hinnar tæringarveiku Antoniu.
og rödd hennar heyrist úr
næsta herbergi. Crespel and-
mælir kröftuglega og skip-
ar honum að fara burt undir
eins, en dr. Miracle yfirgef-
ur ekki húsið fyrr en hon-
um sjálfum sýnist.
Nú er Hoffmann farinn
að skilja hvers vegna Anto-
nia má ekki syngja, og
hann ieggst á eitt með föð-
ur hennar að sárbæna hana
að hætta við sönglistina.
Hún lofar með hálfgerðri
Framh. á bls. 50.
Þeim virðist koma ágætlega
saman á æfingum, þótt þeir
séu verstu fjandmenn í óper-
unni. Guðmundur og Magnús
glugga í partítúrinn og ræða
eitthvert vafaatriði.
LÍF OG HEILSA
mynnt og andlitssvipurinn
sljór og þreytulegur. Ef kok-
eitlar eru sýktir má venju-
lega finna bólgna eitla á hálsi
undir kjálkabörðum. Bólgu
í kokeitlum má skipta i
tvennt: 1. bráða (,,akut“)
bólgu sem í venjulegu tali er
nefnd „liálsbólga“ og 2. lang-
varandi („króniska") bólgu,
sem oftast er nefnd „skenund-
ir liálskirtlar". Bráðri kok-
eitlabólgu (hálsbólgu) fylgir
liár hiti, „beinverkir" og önn-
ur vanlíðan. Hún stendur
venjulega ekki nema í nokkra
daga. Helstu fylgikvillar lienn-
ar geta verið miðeyi-nabólga
(„hlustarverkur"), aðallega
hjá börnum, nýrnabólga, bólg-
ur í lijarta og liðuni (bráð
liðaglgt). Ef eitlarnir verða
skemmdir (sjúkir að stað-
aldri) eru þeir eins og litlar
eiturverksmiðjur, seni spýta
eitrinu stöðugt út í blóðið og
geta orsakað marga langvar-
andi sjúkdóma eða sjúkleg
einkenni svo sem blóðleysi,
gigt í vöðvurn, bandvef og
liðum kvefgirni, lystarleysi,
magnleysi, taugaveiklun auk
þess sem víst er að sýktir
kokeitlar geta dregið inikið
úr andlegum og líkamlegimi
vexti og þroska barna og
unglinga. Ég álít að miklu
oftar ætti að nema burt sýkta
hálseitla úr börnum og ungl-
ingum en gert er hér. Besti
tíminn til þess væri fyrri liirAi
sumars, eftir að skólasctur og
verkefni eru um garð gengin.
Nokkuð er það algengt að
annað eða bæði ei; /in hafi
ekki gengið niður úr kviðar-
holi á 7 ára drengjum, en
ganga svo niður á næstu 3—4
árum. Ef þau eru ekki geng-
in niður á 11—12 ára drengj-
um er talið sjálfsagt að úr
þessu sé bætt Og þá oftast
með uppskurði, því bæði geta
mein sest í kirtlana og pilt-
arnir nái ekki fullum þroska.
Eftirprentun bönnuð.
Næsta grein: Skóiaskoðun á
7 ára börnum. Þriðji liluti.
FÁLKINN 13