Vaka - 01.11.1927, Side 62

380
ORÐABELGUR.
i vaka]
Jón Sigurðsson skrifar Sigfúsi Eymundssyni 6. júlí
1874: „Ekki er eg neitt hræddur um, að ykkur mistakist
með þjóðhátíðina. Einungis, að þið ekki skammizt
ykkar fyrir að vera eins og þið eíuð. Það er mesta
heimska að skammast sín fyrir þó maður sé fátækur og
geti ekki spilað stórþjóð. Það eru Danir, sem hafa húið
okkur í hendurnar. Ef við hefðum verið okkar eigin
menn um 600 ár, þá gæti verið, að landið hefði nú hálfa
millíón íbúa og þá gæti Danir spurt frétta. En nú verður
að búa sem á bæ er títt og tjalda því, sem til er“.
Vér þurfum ekki að fyrirverða oss fyrir efnalegar
framfarir síðustu 50 ára, enda efast eg' ekki um, að há-
tíðin 1930 verði miklu viðhafnarmeiri og margfalt dýr-
ari en þjóðhátíðin 1874. Samt er enn þá ekki til neins
að ætla að „spila stórþjóð" né leyna þvi, að vér séum
efnalega frumbýlingar. Leið gestanna liggur um Reykja-
vík. Hún verður ekki rifin niður og endurreist í nýrri
og betri mynd á þessum þrem árum.
1930 eru tæp 60 ár Iiðin frá því að vér fengum fjár-
forræði, og vér tókum þá við allslausu búi. Oss sæmir
því vel að vera skammt á veg komnir efnalega. En hitt
sæmir engu að síður þjóð, sem er að halda hátíðlegt
1000 ára afmæli löggjafarþings, að sýna, að hún sé ekki
frumbýlinguT i hugsun og stjórnarfarslegum þroska.
En það sýnum vér bezt með því að minnast orða Jóns
Sigurðssonar og sníða oss stakk eftir vexti.
Ef vér viljum gera þjc-ðina eftirminnilega hlægilega,
þá skulum vér verja 2—3 millíónum króna til hátíða-
haldanna: í dýrar veizlur, byggingar, sem hrófað er upp,
og húsgögn, sem keypt eru til fárra nátta, og annan hé-
góma, sem flesta mun reka minni til í smærra stil frá
undanförnum konungsviðtökum. Siðan skulum vér leiða
gesti vora um Reykjavík, sýna þeim húsakynni háskóla,
hæstaréttar og þjóðminjasafns, segja þeim frá hag
starfsmanna ríkisins og hvað gert er fyrir vísindi og
listir, skýra þeim frá lánskjörum bankanna og hag at-
vinnuveganna o. s. frv. Þeir munu sjálfir kunna að draga
ályktanirnar.
Hvað eigum vér þá að gera? Helzt sem allra minnst.
Að undanteknum gestum alþingis, verður hver maður,
sem hátiðina sækir, útlendur sem innlendur, að sjá sér
sjálfur fyrir tjaldskjóli og vistum. Sá hluti hátíðahald-
anna, sein nær til allra: ræður og söngur, leikar og