Fréttablaðið - 14.11.2009, Blaðsíða 19

LAUGARDAGUR 14. nóvember 2009 19
UMRÆÐAN
Grímur Atlason skrifar
um skattamál
Þorbjörg Helga Vigfús-dóttir borgarful l-
trúi skrifaði um skatta í
Fréttablaðið í vikunni. Þar
kemur nú lítið nýtt fram
þegar kemur að skattaum-
ræðu. Klisjurnar eru þarna allar:
vinnuletjandi, meiri skattsvik og
„minnka umsvif“ hagkerfisins
(hvað sem það nú þýðir). Hægri-
menn hafa löngum talið skatta
af hinu illa. Frjálshyggjufélag-
ið kallar þannig skattatillögur
ríkisstjórnarinnar „tilræði“ við
landsmenn.
Þessar þrepaskiptu til-
lögur ríkisstjórnarinn-
ar kallar Þorbjörg skatt-
píningu sem muni dýpka
kreppuna. Hvergi er nefnt
hvað þetta raunverulega
þýðir fyrir skattborgara
þessa lands enda virðist
það ekki vera áhugamál
hægrimanna að upplýsa
fólk. Þjóðarbúið fór nærri
því á hausinn og því þarf að stoppa
upp í 170 milljarða gat. Rétt um
32 þúsund króna viðbótarskattur
á þann sem hefur milljón í mán-
aðarlaun og 17 þúsund krónur á
þann sem hefur 600 þúsund eru
banatilræðin sem hrópað er yfir.
Það er líka vert að halda því til
haga að þeir sem hafa minna en
300 þúsund krónur greiða minna
en áður ef breytingarnar ná fram
að ganga.
Þorbjörg lýkur greiningu sinni
svona: „Líklega er skattpíning-
in ekki búin enn. Ríkisstjórnin
íhugar að heimila sveitarstjórn-
um að hækka útsvarið til að
nýta „ónýtta tekjustofna“. Ónýtt-
ir tekjustofnar er annað nota-
legt nafn sem vinstri menn nota
um aukna skattheimtu af íbúum
sveitarfélaga. Í dag er hámarks-
prósenta útsvars, sem er 13,03%,
nýtt af mörgum sveitarfélögum
en hækkun hennar ef af verður
bætist við þær hækkanir sem
nú standa til hjá ríkisstjórninni.
Mikilvægt er að allir skilji hvaða
stefna er tekin og þá skiptir máli
að kalla hlutina sínum réttu
nöfnum.“
Já, það er svo sannarlega
mikil vægt að allir skilji málin.
Það væri t.d. ekki óásættanleg
krafa að borgarfulltrúar vissu
að hámarksprósenta útsvars er
13,28% en ekki 13,03%. Skattar
eru ekki klám og þeir eru ekki af
hinu illa. Það má þannig benda á
að vinnuþreyttir Íslendingar skila
minni framlegð en skattpíndir
Danir. Velferðarsamfélög verða
ekki til með græðgisvæðingu og
hinu svokallaða frelsi. Við erum
búin að ganga þá leið og hún skil-
aði okkur efnahagshruni á heims-
mælikvarða.
Þorbjörg Helga og vinir hennar í
frjálshyggjufélaginu trúa á mark-
aðinn og lausnir hans. Þau trúa líka
á einkavinavæðingu og að þeirra
vinir séu best til þess fallnir að
fara með fjöregg þjóðarinnar. Við
sjáum hvert það leiddi okkur, nú er
kominn tími fyrir aðrar leiðir, leið-
ir félagshyggju og velferðar.
Höfundur er sveitarstjóri í
Dalabyggð.
Af meintu brjálæði og píningu
Skattar eru ekki klám og þeir
eru ekki af hinu illa. Það má
þannig benda á að vinnu-
þreyttir Íslendingar skila minni
framlegð en skattpíndir Danir.
GRÍMUR ATLASON
UMRÆÐAN
Kristinn H. Gunnarsson skrifar
um skatta
Óhjákvæmilegt er að hækka skatta og draga úr útgjöld-
um. Eðlilega skiptir miklu máli
hvernig sköttunum er jafnað
niður. Þá er nauðsynlegt að hafa
í huga að byrði
beinna skatta
hefur síðustu
15 ár þyngst
meira á lágar
tekjur en háar.
Ójöfnuður
í þjóðfélag-
inu hefur auk-
ist. Hjá þeim
sem hafa 20%
lægstu tekj-
urnar hefur
skattbyrðin hækkað þrisvar
sinnum meira en meðaltalinu
nemur. Hið gagnstæða gild-
ir um 15% tekjuhæsta hópinn,
þar hefur skattbyrðin lækkað.
Hækkunin hjá tekjulága hópn-
um er um 14-15% af tekjum, frá
engum sköttum upp í umtals-
verða. Lækkunin hjá tekjuháa
hópnum er mikil, mest hjá 1%
tekjuhæsta hópnum. Skattbyrði
hans var 35% af tekjum árið
1993 en aðeins 13% árið 2007.
Þessar upplýsingar er að finna
í gögnum sem Þjóðmálastofnun
Háskóla Íslands hefur birt.
Þetta hefur gerst vegna
þriggja ástæðna. Persónuaf-
sláttur hefur lækkað að raun-
gildi með árunum og sífellt
lægri tekjur bera skatt.
Hátekjuskattur var lagður af
og almenn skattprósenta hefur
lækkað. Hátekjufólk fær þess
vegna fleiri krónur í skatta-
lækkun en þeir sem lágar tekjur
hafa. Í þriðja lagi er tekjuskatt-
ur á fjármagn mun lægri en á
laun og á síðustu árum hefur
vaxandi hlutur tekna einstakl-
inga verið af fjármagni. Fjár-
magnstekjurnar dreifast eink-
um á tekjuháa fólkið og eru stór
hluti heildartekna þess hóps.
Nú þarf að snúa þróuninni
við og auka jöfnuðinn í þjóðfé-
laginu. Hækkun skatta þarf að
færast upp eftir tekjustigan-
um og hlífa þeim sem eru með
lágar tekjur. Það verður helst
gert með almennri hækkun
skattprósentu, því að endur-
vekja hátekjuþrepið og því að
hækka skatt á fjármagn. Taka
á upp sérstakan persónuafslátt
til lágtekjufólks, sem lækkar
skattbyrðina svo að hún verði
ekki meiri en meðaltalshækkun
skattbyrðarinnar frá 1993. Vísa
ég til frumvarps um sérstak-
an persónuafslátt sem ég flutti
ásamt fleirum á Alþingi fyrir
tveimur árum. Það á ekki að
leggja þyngri byrðar á lágtekju-
fólk en aðra.
Höfundur er fyrrverandi
alþingismaður.
Sérstakur
persónu-
afsláttur
KRISTINN H.
GUNNARSSON