Vikan - 15.07.1965, Blaðsíða 10

MYNDIR:
KRISTJÁN MAGNÚSSON.
Sú kynslóð, sem er að alast upp í dag, hugs-
ar ekki oft til löngu liðinna daga. Og komi
það fyrir, er það oftast með hálfgerðum
hrolli. — Óttalegt hefrn- verið að lifa þá.
Engar sjoppur, engin bíó, ekkert kók. Engar
Þórsmekur- eða Laugarvatnsferðir um hátíð-
ar. Engin partý ekkert djamm. Þetta er lífs-
standardinn í dag. Alt gengur út á það að
hafa lífið sem þægilegast og þurfa sem minnst
fyrir hlutunum að hafa. Helzt þurfa menn
að eiga tveggja hæða hús og tvo eða þrjá
bíla til að viðunandi sé. Öll ánægja miðast
við hinar veraldlegu skemmtanir, trúða og
fíflalæti. Og því meira sem er af apakatt r-
látunum þeim mun meiri skemmtun. Mest
er gaman, þegar búið er að umsnúa öllu.
Áður fyrr voru kirkjuferðir helzta skemmtun
manna. Þær voru bezta tækifæri, sem fólki
í dreifbýlinu bauðst til að hittast og rabba
saman og spyrja tíðinda. Með tilkomu þétt-
býlisins hefur þetta sjónarmið breytzt. Nú
þarf enginn að fara til kirkju til að hitta
kunningjana. Þess í stað labba menn á rúnt-
inn eða fara inn á einhvern skemmtistað-
inn. Þá bregzt vanalega ekki, að einhver af
félögunum er þar staddur. Aðalmarkmið
manna í dag er að hafa sem mest af pening-
um út úr öllu, sem þeir taka sér fyrir hend-
ur, sama þótt það sé ekki alltaf á heiðarleg-
an hátt. Þá fyrst gleðjast menn, þegar þeir
hafa nælt sér í nokkra þúsundkrónu bleðla
eða stolið helmingnum af kaupinu sínu undan
skatti. Svona er lífsgleðin í dag. Og er þá
ekki von, að menn segi: — Óttalegt eymdar-
líf hefur þetta verið í gamla daga að fara
á mis við allt þetta.
En hvað ætli aldamótakynslóðin segi um
JQ VIKAN 28. tbl.
þetta? Ætli sé ekki eintómur grátur og gnístr-
an tanna að hafa ekki haft tækifæri til að
kynnast þessu fyrr á ævinni? Ætli hún dauð-
öfundi okkur ekki af öllum þeim gæðum,
sem við verðum aðnjótandi? Þetta fólk, sem
ólst upp með kirkjuferðir sem aðalskemmt-
un, hefur það ekki farið á mis við alla þá
ánægju, sem lífið getur veitt?
Hvarvetna í bænum hittum við fólk, sem
komið er til ára sinna.
Vestur við Hringbraut er Elliheimilið
Grund. Inni í Laugarási er annað heim-
ili, ætlað sjómönnum og sjómannskonum,
sem tekin eru að eldast. Þarna fær fólkið
að hvílast eftir langan og erfiðan starfsdag.
Marga af þessari kynslóð hittum við einn-
ig í heimahúsum. Sumir hverjir vinna jafn-
vel ennþá af kappi, þótt aldurinn sæki á
og tekið sé að halla undan fæti.
Að sjáfsögðu skipta skemmtanir nauða
litlu máli, þegar litið er yfir farinn veg og
jafnvel þótt gnótt hefði verið fjölbreyttra
skemmtana hér áður fyrr, þá mundi það varla
hafa haft veruleg áhrif á það, hvert þetta
fólk kysi að skrúfa aldursskrúfuna, væri það
mögulegt. Einhvernveginn er það svo, að ný
verðmæti bætast hverjum manni fyrir það
sem hann missir af æskuþokka og líkams-
hreysti með árunum. Og enginn vill þegar
til kemur, skipta á þroska og lífsreynslu og
gjörvuleik æskunnar hinsvegar. Flestir telja
sig hafa höndlað einhver æðri verðmæti með
aldrinum, sem séu meira virði. Samt geta
tímabil ævinnar verið misjafnlega atburða-
rík og skemmtileg og þetta fólk, sem nú er
komið á efri ár, þarf ekki að kvarta yfir því,
að þjóðin hafi ekki tekið stakkaskiptum á
æviferli þess. Þetta fólk hefur lifað kyrr-
stætt bændaþjóðfélag síðustu alda, þar sem
hver áratugurinn af öðrum var nákvæmlega
eins og á okkar mælikvarða gerðist ekki
neitt. Þetta fólk hefur séð alla breytinguna
fram á þennan dag, en því er það sameigin-
legt, að það stóð í blóma lífsins á fyrstu
tveim áratugum aldarinnar.
VIKAN FÖR TIL NOKKURRA
MANNA OG KVENNA AF
ELDRI KYNSLÖÐINNI OG
LAGÐI FYRIR ÞAU EFTIR-
FARANDI SPURNINGU:
„HVAÐA TÍMABIL ÆVINNAR
MYNDUÐ ÞÉR HELZT KJÖSA
AÐ LIFA AFTUR?“
OG HÉR KOMA SVÖRIN:
ÞORSTEINN JÖNSSON,
79 ÁRA
Beztu ár mín voru bernsku og ungl-
ingsárin fram yfir tvítugt. 3ja ára
gamall flutti ég að Mælifelli í Skaga-
firði, en þar gerðist faðir minn prest-
ur. Á Mælifelli var gott og skemmti-
legt heimili. Faðir minn hafðí þar stór-
bú, hafði hátt á fjórða hundrað fjár,
6 eða 7 kýr og 30 hross. Við áttum al-
veg afbragðs reiðhestakyn, þar af átti
ég einn, sem gat sér mikla frægð. Hann
hét Köttur.
Aðalskemmtanir okkar unga fólks-
ins í þá daga voru útreiðartúrar á sumr-
in og skautar á vetrum. Einnig spiluð-
um við mikið á vetuma, þegar færi
gafst frá náminu. Ekki má gleyma sil-
ungsveiðunum, sem við stunduðum
mikið eftir að við fluttum að Ríp í
Hegranesi. En svokallað félagslíf þekkt-
ist ekki að heita mátti. Að vísu kom
það fyrir, að ungt fólk kom saman, þar
sem góð voru húsakynni og dansaði
og spilaði. En ekkert var það félags-
bundið. Aldrei var heldur áfengi haft
um hönd á þessum skemmtunum, og
aldrei hafði ég séð jafnaldra mína ölv-
aða, fyrr en ég kom hingað til Reykja-
víkur 21 árs gamall. Auðvitað var
drukkið heima í Skagafirðinum eins
og annars staðar, en það voru eingöngu
fullorðnir.
Þessi uppvaxtarár mín voru ákaflega
skemmtileg, þótt við höfum kannske
ekki haft skemmtanir á nútímamæli-
kvarða. En heimilið mitt var gott, mér
var ekki þrælað út og ég þurfti engan
skort að líða. Þessi ár voru sannarlega
þau beztu á ævinni.
L_______________■ __________/