Vikan - 15.07.1965, Blaðsíða 24

[
■
1. Gullstöng frá Annam, 4500 ára gömul.
2. Stater (grisk mynt) frá dögum Krösusar.
3. Egypskar guðamyndir úr gulli.
4. Gríma Agamemnons.
5. Mannamyndir úr gulli frá Canaríeyjum. (?).
6. Þýzkur bankastjóri frá 16. öld.
7. Jason og gullreifið.
8. Gullnáma í Perú.
9. Dansinn um gullkálfinn.
10. Pizarro tekur við lausnargjaldi fyrir Atahualpa.
Gulldusti er sópað saman, og nægir það til að launa námumennina.
Að vinnudegi loknum eru námumennirnir rannsakaðir gaumgæfilega.
Þess er gætt, að þeir komist ekki í burt með ögn af gulli.
Sigurvegarinn, Alexander mikli, stiklar um rústirnar milli
brunninna líka. Hann er glaður og reifur. Þá kemur þar einn
af hermönnum hans og gengur lotinn undir þungri byrði af
gulli, sem hann hefur rænt úr fjárhirzlu konungs Persa. Alex-
ander ávarpar hann: ,,Þetta gull máttu eiga, það er ég sem
gef þér það". Hermennirnir hrósa þessu hástöfum.
Þegar sigurverarinn yfirgefur borgina eftir að hafa gert
það til að þóknast Tais hinni fögru, að brenna höll Daríusar,
sem hann ætlaði sér að þyrma, er ránsfengur hans svo ríf-
legur, að hann er borinn á 20.000 múlösnum og 5.000 úlf-
öldum. Alls er þetta ein milljón kílógrömm af gulli og ómót-
uðu silfri og gimsteinum, 250.000 gullpeningar slegnir Dar-
íusi, og enginn veit hve margir siklar silfurs, en þetta er
talinn vera stærsti ránsfengur allra tíma. Krösusar er nú
hefnt, gull hans, hið illa fengna, er nú aftur komið í hendur
Grikkja. En dagar Alexanders eru brátt taldir. Sjálfur fellur
hann fyrir valdi álaga, og gefst ekki ráðrúm til að ráðstafa
fjársjóði sínum né njóta hans.
Auðæfin flæða yfir Makedoníu, Grikkland, Egyptaland,
Litlu-Asíu, og nokkrum öldum síðar liggur leið þeirra flestra
í eina og sömu átt, til hinnar drambsömustu af borgum:
sjálfrar Rómaborgar keisaratímans. En Rómverjar voru ekki
jafnsnjallir að gæta fengins fjár sem að afla þess. Þeir guldu
það skarti og óhófi sem þeir vöndust og þóttust ekki mega án
vera.
„Vér drekkum", segir Plíníus hinn gamli, ,,úr bikurum,
24 VIKAN 28. tbl.