Vikan - 19.08.1965, Qupperneq 24

Einhleyp kona í nutíma þjoðfclagri 1.
Ekki er hægt að segja það, að ógiftar
konur verði fyrir beinni vanvirðu, en það
er staðreynd, að einhvers konar leynileg
bönd tengja giftar konur saman, bönd, sem
okkur ógiftum konum er ekki hleypt inn
fyrir. Við hittum þær í samkvæmum og á
skemmtunum og þær eru ósköp elskulegar,
en siðan ekki söguna meir.
Fjölskyldufólk reynir oftast að vera sam-
an um helgar, en einmitt þá leitum við ó-
giftu konurnar út á við. Það er líka svo
sjaldan, sem við getum látið það eftir okkur
að koma seint heim á kvöldin og lúra fram
eftir á morgnana. Það er ekki nema von,
að við viljum fara eitthvað út, hitta fjörugt
fólk og skemmta okkur.
Þær eru ófáar, sem þjást af einmanakennd
um helgar. Við vitum ekki, hversu margar
þær eru, sem engan hafa til þess að stytta
sér stundir með og ræða við um sín hjart-
ans mál og hafa engin persónuleg viðskipti
við nokkra sál nema á vinnustað.
— Að vísu er okkur endrum og eins boðið
í mat til giftra vinkvenna okkar, en við
eigum oft svo fátt sameiginlegt með þeim,
að sambandið verður þvingað. Og þá gerir
maður sér ljóst að réttara væri að umgang-
ast aðrar ógiftar konur, þvi að þær skilja
mann betur. Og einnig er slæmt að öðru leyti
að umgangast giftu konurnar mikið. Þær
hittast og ræða saman á daginn, þegar við
erum að vinna, en á kvöldin, þegar við höf-
um ekkert sérstakt að gera, vilja þær vera
heima, hjá mönnunum sinum sem eðlilegt
er.
LAUGARDAGSKVOLD
OG EHQIM IIVÐÍ ll
RER LT
KONUR ERU OFT DAUÐHRÆDDAR
UM MENN SÍNA
Hún er miðaldra kona og gengst upp í
starfi sinu og ýmsum hugðarefnum: Hafi
hún nokkurn tíma verið við karlmann kennd
fer liún mjög dult með það. Hún veitir kyn-
systrum sínum mjög nákvæmar gætur og
stundum er hún allhörð í dómum sínum um
þær, það er jafnvel ekki laust við, að hún
sé ívið bitur.
Hún heldur því fram að giftar konur séu
smámunasamar og dauðliræddar um eigin-
menn sína: Einnig séu þær kurteisar og
vingjarnlegar í viðskiptum sínum hver við
aðra, vegna þess að þær þori ekki að taka
afleiðingunum af þvi að segja sannleikann:
afleiðingar þess yrðu þær, að þær gengju
hver af annarri dauðri.
Og þegar maður er veikur og rúmfast-
ur og þarfnast hjálpar, eru það oftast þær
giftu, sem koma manni til aðstoðar: þær
eru vingjarniegar og hugsunarsamar, kaupa
í matinn og vökva blómin fyrir mann....
Kannski er skýringin sú, að kona, sem
er ósjálfstæð og hikandi er oft miklu vin-
sælli, en önnur ákveðin og sjálfstæð. Marg-
ar konur gangast upp í því að rétta öðrum
hjálparhönd, ef með þarf. Kona, sem talar
fil tilfinninga fólks getur eignazt vini, hvar
sem er.
Hún hlær dálitið:
— Er ég kannski of hörð í dómum mínum
um giftar konur? Sannleikurinn er sá, að
ég vildi óska, að þær gætu verið örlítið
heiðarlegri í viðskiptum hver við aðra,
reynt að skilja hver aðra betur og væru
ekki svona smjaðurslegar. . . .
— Það er alltaf mikilvægt fyrir konu
að gifta sig og það er eins og hver annar
barnslegur draumur að halda að hún sé
jafn mikils virði, livort hún er ógift eða
gift.
HÚN ER STÖÐUGT Á HNOTSKÓG EFTIR
EIGINMANNI
— Þegar kona er komi á fertugsaldur og
er enn ógift, er hún oft gripin skelfingu
vegna þessarar þjóðfélagskvaðar; hún verð-
ur eirðariaus og slæm á taugum og oft og
einatt hegðar hún sér eins og unglingsstelpa
í viðleitni sinni við að verða sér úti um
eiginmann, sem oftast er nokkurn veginn
vonlaus. Um þessar mundir er hún stór-
hættuleg giftum konum, því nú gerir hún
sér far um að lenda í vafasömum ævintýrum
en afleiðingar þeirra eru væntanlega þær
sömu: hún stendur eftir með sárt ennið
og enn meira einmana en nokkru sinni fyrr.
Þá gera náungarnir óspart grin að henni.
En ef við reyndum að komast að ástæð-
unni fyrir þessari hegðun, sjáum við okkur
til undrunar, að það er ekki alltaf kynhvöt
og löngun til þess að verða móðir, sem hrekja
konuna út i þessi ævintýri: hún er ein-
faldlega bara hrædd við að verða gjörsam-
lega utanvelta i lifinu.
Það er oft sárt fyrir konu, sem enn getur
eignazt börn að vera ógift: það er óum-
flýjanlegt; maður verður að bæla niður
hjá sér eðlishvatir, sem manni eru eigin-
legar. Það er enginn til að taka á móti þeirri
blíðu, sem maður gæti látið í té. Yfirleitt
er kynhvöt álika mikil hjá ógiftum konum
sem giftum, en tækifærin til að láta hana
i ljós eru takmörkuð af umhverfi, uppeldi
og siðakenningum. Það er að þvi leyti betra
fyrir ógiftar konur að búa i stórborg heldur
en i smábæ, því að þar geta þær frekar horf-
ið inn í fjöldann og vekja ekki eins almenna
eftirtekt.
Allt þetta orsakar, að ógifta konan er oft
ekki þar sem hún er séð. Út á við virðist hún
ef til vill mjög siðavönd ungfrú, en í raun
og veru er hún það alls ekki. Ef hún hefði
fengið önnur tækifæri í lífinu, hefði liún
ef til vill geta orðið skínandi eiginkona
og prýðileg móðir.
— Vitanlega er vel hægt að hugsa sér
frjálst samband tveggja aðila, segir þessi
miðaldra kona, sem komin er af strang-
borgaralegu fólki: En þá yrði það að vera
samband, sem skaðar hvorugan aðilann og
báðir aðilar yrðu að vera reiðubúnir til að
taka afleiðingunum, hverjar sem þær kynnu
að vera. Og þetta á ekki að þurfa að eiga
sér stað með nokkurri leynd, heldur fyrir
framan augu fjöldans. Aftur á móti er hún
ekki þeirrar skoðunar, sem Gunnar Nyc-
ander, sænskur læknir. í útvarpserindi, sem
hann hélt fyrir nokkrum árum, sagði hann,
að það væri ekkert óeðlilegt, þótt konur,
sem eftir margra ára hjónaband væru orðn-
ar leiðar á skyldum sínum sem eiginkonur,
veittu ógiftum kynsystrum sinum afnot af
eiginmanni sinum án þess þó, að hjóna-
bandið færi út um þúfur. Það væri sem sagt
allt i lagi, þótt hún lánaði hann út í svo-
lítinn tíma.
Það eru margir, sem veita ógiftu konunni
nánar gætur. Margir segja að hún sé óð i
karlmenn, vegna þess að hún lætur það oft
i Ijós, hvað henni finnst skemmtilegra að
ræða við manninn á neðri hæðinni um
gang mála á skrifstofu hans heldur en að
Framhald á bls. 40.
Á vinnustað og í vinkvennahópi er hún eftirsótt og vinsæl og fellur inn í félagsskapinn.
En annað verður uppi á teningnum, þegar um er að ræða fjölskylduboð, þá finnst henni
ef til vill, að hún sé dálítið utangarðs.
24 VIKAN 33. tbl.