Vikan - 06.04.1972, Blaðsíða 31

SÚM
Framháld af bls. 24.
og jafnvel felast í því játning
á því að viðkomandi hafi ekki
átt þetta skilið. En auðvitað
verða alltaf mismunandi sjón-
armið uppi um verðleika lista-
manna og ekkert þeirra alveg
rétt. Ég held því að ekki verði
komist hjá að hækka heildar-
fjárveitinguna. Ennfremur held
ég að gott væri að fá aðra nefnd
og öðruvísi starfsaðferðir af
hennar hálfu.
— Hvernig myndirðu vilja að
nefndin væri skipuð?
— Það er mér fjandans sama
um. En fyrst og fremst vil ég
að ekki verði skipað í nefndina
pólitískt, og í öðru lagi að í
henni verði fólk, sem fylgist
með hvað er að ske, en ekki
einangruð gamalmenni sem al-
drei sjá neitt í kringum sig,
hlusta í mesta lagi á Daginn og
veginn í útvarpinu.
— Hvernig væri að skipa
nefndina fulltrúum hinna ýmsu
listgreina?
— Það væri vitaskuld eðli-
legra, en þá er bara það að
sumir listamannanna eru
kannski meingallaðir líka. Þeir
eru svo einstrengingslegir í sín-
um skoðunum, sumir hverjir. Og
aðstæður listamanna af hinum
ýmsu greinum eru mjög mis-
munandi. Til dæmis má nefna
að leikarar eru margir hverjir
í föstum stöðum og fá þannig
kaup fyrir að sinna sinni list-
grein. Músíkantar sömuleiðis,
að minnsta kosti þeir, sem hafa
atvinnu í Sinfóníuhljómsveit-
inni og víðar. Kompónistar hafa
margir hverjir ákveðna tekju-
lind gegnum Stef. Öðru máli
gegnir um rithöfunda og list-
málara. Að vísu lifir viss flokk-
ur myndlistarmanna góðu lífi
af sölu. En svo er aftur stór
hópur manna af þessum list-
greinum, sérstaklega þó yngri
mönnum, sem lepur dauðann
úr skel, eða kemst ekki hjá að
vinna meira eða minna að ein-
hverjum öðrum störfum, sér og
sínu.m til framfærslu. Auðvitað
kemur það niður á listsköpun
þeirra, því að vitaskuld er erf-
iðara að einbeita sér að list-
sköpun þegar maður kemur
þreyttur úr annarri vinnu. —
Besta lausnin væri að fela lista-
mönnum verkefni, til dæmis að
því er varðar myndlistarmenn,
þá gætu þeir skreytt opinberar
byggingar. Fyrir því er heim-
ild í lögum, sem ^iefur ekki ver-
ið notuð að ráði.
— Eruð þið ánægðir með þá
úthlutun starfsstyrkja, sem þeg-
ar hefur farið fram?
— Nei. Við höfum í gamni
kallað þetta elli- og raunabóta-
styrki. Það er staðreynd að í
þeirri úthlutun hafa yngri menn
einnig verið settir hjá.
— Hvað finnst þér um ástand-
ið í myndlist hér á landi um
þessar mundir, þegar á heildina
er litið?
— Heildarstandardinn er
ósköp próvinsíell. Okkar hlut-
ur er módern, en þarf auðvitað
ekki endilega að vera góður
fyrir það; úr því verður tíminn
að skera. Afstrakt myndlist er
hérlendis orðin leiðinleg og út-
þvæld, tæmd. Hún hefur getið
af sér viss lofsverð afkvæmi, en
möguleikarnir eru mínimal.
Hún hefur einna helst haft áhrif
á skreytingalist og auglýsinga-
teiknun, en ekki á umhverfið í
heild. íslenzkur arkitektúr hef-
ur orðið fyrir áhrifum af erlend-
um arkitektúr, sem aftur var
sprottinn upp úr afstrakt list
sem var langtum fyrr á ferð-
inni. Að mínu viti er afstraktið
andlega séð á tiltölulega þröngu
sviði; það er einungis glíma við
fagurfræðilega uppsetningu á
lit og formi. Ég vildi helst kalla
það gelda stofulist, eins og
það er nú iðkað af öllum þorra
málara. Hér er ég að sjálfsögðu
alltof einstrengingslegur.
Vitaskuld höfum við lært af
öllum stigum myndlistar á und-
an okkur, þótt við förum aðrar
leiðir. Við leggjum meira upp
úr persónulegri tjáningu, höfð-
um fremur til vitsmunanna en
að reyna að vera þægilegir. Við
erum uppreisn gegn því formi,
sem ríkjandi var áður en við
fórum að láta til okkar taka,
alveg eins og afstraktið var að
sínu leyti uppreisn gegn því,
sem á undan því fór. Það er
hroðalegt að staðna í dýrkun
á einhverju formi, alveg sama
hvað gott það er. Þetta á raun-
ar við um fleira en myndlist-
ina. Til dæmis tel ég að ætti
að harðbanna fólki að lesa ís-
lendingasögurnar um nokkurra
ára skeið. „Það gefur ei dvergn-
um gildi manns, þótt Golíat sé
faðir hans,“ sagði þjóðskáldið.
— Finnst þér nóg að gert af
hálfu hins opinbera til kynn-
ingar á list?
— Nei, því fer fjarri. Lista-
safn ríkisins er dauð og ryk-
fallin stofnun, eins og það er
rekið nú. Það starfar ekki nóg
að kynningarstarfsemi, eins og
markmið þess er samkvæmt
lögum, sýnir of lítið erlendis
14. TBL. VIKAN 31