Vikan - 30.05.1974, Blaðsíða 46

Linguaphune
Þú getur lært nýtt tungumdl á 60 tímum
LINGUAPHONE tungumálanámskeió kennir þér nýtt
tungumál á sambærilegan hátt og þú lærðir íslenzku.
Þú hlustar, þú skilur og talar síðan. Þú hef ur meðfædd-
an hæfileika til að læra að taia á þennan hátt. A ótrú-
lega skömmum tíma nemur þú nýtt tungumál, þér til
gagns og ánægju. — Þetta er RETT og ÞÚ getur
sannað það. — Við sendum þér að kostnaðarlausu
upplýsingapésa um námið. — Þegar þú hefur tekið
ákvörðun, — sendum við þér linguaphone námskeið
í því tungumáli, sem þú ætlar að læra.
Paydov^,
&st-
I cuujro
vVJta \CÁ ? “
UNGUAPHONE tungumálanámskeió
á hljómplötum og kassettum
Hljóðfærahús Reykjavíkur • Laugav.96 -sími 13656
HjLj>.ii ».TSTTWMT

Fullnaóargreiðsla kr 5.200.- fylg
Sérstakir greiásluskilmáli
afborganir á víxlum — 3x 1000-
Póstkrafa kr. 5.400.-
kr. 2.500.- þrjár mánai
sarrtals kr. 5.500.-
LINGUAPHONE Hljóðfærahús Reykjavíkur REYKJAVÍK
drykkju. Nokkrir þeirra komu um
borft i Fram. Skipverjar máttu
lengi muna heimsókn þeirra, þvi
ilúsin, sem þeir skildu eftir i skip-
inu, reyndist bæöi hvimleiö og
þaulsætin.
Návatnspollar
og rostungar
Frá Kjabaróva lögöu þeir út á
Karahaf, en þaö haf er illræmt
meöal Noröurfara, sökum isreks,
storma og strauma, en þó-einkum
vegna hinna svonefndu „návatns-
polla”. Návatnspollar eru grunnt
lag af fersku vatni, er sumstaöar
safnast ofan á saltvatniö og
dregst meö skipum þeim er i poll-
ana sigla. Þykir slikt heldur
óskemmtilegur djöfull i dragi, og
öröugt er aö losna viö hann.
Er þeir létu úr höfn i
Kjabaróva, vildi þeim til sú
óheppni, aö eldur var laus i vél-
bátnum, sem fór á undan skipinu
til aö mæla dýpiö, en Nansen var
sjálfur i vélbátnum. Munaöi
minnstu, að báturinn brynni, og
var lán mesta, að ekki skyldi
hljótast klys af.
A Karahafi hrepptu þeir storma
ööru hverju, og ekki fóru' þeir
heldur varhluta af baráttUnni viö
straumana og isrekiö, en Fram
reyndist hiö ákjósanlegasta og
traustasta skip. Þeir fundu eyjar,
áöur ókunnar, gengu þar á land,
fóru á bjarndýraveiöar og skutu
fugla, en störfuðu auk þess að vis-
indálegum athugunum á jurta-
gróöri og jarðlögum. Hinn 9. og
10. sptember sigldu þeir fyrir
Tséljuskinhöfða og fóru hinn 19.
september framhjá nyrzta odda
hins gamla heims, sem þeir
kvöddu með fallbyssuskotum og
veizluhaldi. Þaðan var stefnt til
rekissins við Ný-Sfberlueyjar. öll
segl voru höfö uppi, og var drjúg-
ur skriður á skútunni.
Þegar þeir komu inn i rekisinn,
lentu þeir i veiöiævintýri, sem
mörgum þeirra þótti hið nýstár-
legasta.
Það var árla morguns. Henrik-
sen Ishafsskipstjóri, sem var
þrautreyndur veiöimaöur, kallaöi
til skipverja og sagði, að rost-
yngshópur lægi á isjaka skammt
frá skipínu. Nansen, Henriksen
og Juell matsveinn stigu'i bát,al-
vopnaöir skutlum og byssum, og
reru að jakanum. „Hamingjan
hjálpi mér! En þau býsn af
kjöti!” varð matsveininum aö
oröi, er hann sá ferlega rostunga-
na liggja i þéttri þvögu á jakan-
um. Henriksen gerði tilraun til aö
skutla einn rostunginn, en skut-
ullinn geigaöi hjá marki. Hvinur-
inn af honum varð til þess aö
vekja athygli rostunganna á hætt-
unni, og þá voru þeir ekki svifa-
seinir, þótt þeir virtust stirölega
vaxnir, allur hópurinn brölti aö
skörinni og steypti sér i hafiö, en
samt tókst Nansen aö fella tvo
þeirra meö skoti, um leiö og þeir
bröltu fram af. í næstu andrá kom
hópurinn úr kafi, og þá umhverfis
bátinn. Lét hann heldur ófriölega,
öskraöi og bylti sér, en gusurnar
gengu yfir veiðimennina i bátn-
um. Leit helzt út fyrir, aö rost-
ungarnir hygöu til árásar á bát-
inn, og heföi það getað reynzt af-
drifarikt, þvi þeir eru þunghögg-
ir, ef þeir koma tönnum viö. Ekki
varö þó af árásinni, en Nansen
tókst enn aö drepa tvo rostunga
meö byssuskoti. Henriksen festi
skutla I þá, og gátu þeir félagar
dregiö þá aö skútunni og innbyrt
þá, er óíátunum linnti. Seinna
þennan sama dag veiddu skips-
menn tvo rostunga til viöbótar.
Þessar veiöar voru þeim ekki aö-
eins tilbreytingarrikt ævintýr,
heldur og einnig mikilsverö vista-
öflun, þvi loft er kalt og geril-
snautt á þessum slóöum, svo auö-
velt er aö geyma kjöt og önnur
matvæli von úr viti, án þess aö
rotnunar eöa annarra skemmda
veröi vart.
Lagzt til reks
Um langt skeiö var siöan siglt i
noröur. Sjór varö auöari, eftir þvi
sem norðar dró. Skútan gekk vel,
enda var byr góöur og vélin látin
auka skriöinn, þótt öll segl væru
uppi. Hinn 20. september náöu
þeir aö isröndinni á 77 gr. 44’
norðurbreiddar. Hinn 22. sama
mánaðar lögðust þeir viö akkeri i
Isbreiðunni, en þá voru þeir
staddir á 77 gr. 43’ n. br og 134 gr.
austl. lengdar, Þar hófst rekiö, og
nú valt allt á þvi, hvort kenningar
Nansens um hafstrauma á þess-
um slóðum reyndust réttar eða
ekki.
Þeir félagar fengu nú ærið aö
starfa, þar eö hin langa heim-
skautsnótt fór i hönd og ekki
dugöi aö mæta heimsókn hennar
án þess að hafa nokkurn viöbún-
aö. Skútunni varö að breyta úr
skipi i langdvalarheimiM,i vinnu-
§tað og rannsóknarstöö leiöang-
ursmanna. Vélarnar voru teknar
sundur og hver hluti þeirra
hreinsaður, smurður og lagöur til
geymslu. Herbergjunum i skipinu
var breytt i trésmiðjur, málm-
smiöjur og vinnustofur fyrir
seglasaum. Sumir skipverja unnu
aö smiði skiöa, sleöa og húðkeipa,
en þeir, sem óhagari voru telgdu
tréskó eða smiðuðu axarsköft.
Allir voru önnum kafnir, þvi nú
reiö á að búa sig sem bezt undir
hina langvinnu orustu viö myrkr-
iö, kuldann og rekisinn, svo aö
ekki sönnuöust hrakspár þeirra,
er vantrúaðir voru á, aö förin
mætti takast. Auk þess vita
heimsskautafarar, að likamleg
áreynsla og starfshugur er ein hin
bezta vörn gegn ásókn erkifjanda
allra þeirra, er um noröurslóðir
feröast: skyrbjúgsíns.
Þeir, sem önnuöust visindaleg-
ar rannsóknir, höföu og nægum
verkefnum aö sinna. Veöurathug-
anir voru geröar á tæpra f jögurra
klukkustunda fresti allan sólar-
hringinn og stjarnfræöilegar at-
huganir annan hvern dag. Auk
þess framkvæmdu þeir athuganir
á seltu og hita sjávar, is, raf-
magni loft og noröurljósum,
mældu hafdýpt og strauma og
unnu aö sjávarbotnsrannsóknum.
Löng sambúö fárra manna viö
algera einangrun er eitt af þeim
mörgu vandamálum, sem for-
ustumenn könnunarleiöangra
eiga viö aö fást. Aö visu er ekki
svo mjög hætt viö, aö til sundur-
þykkju dragi á sjóferðum eöa
landferöum, þótt langar séu, þvi
veörabrigöi skapa fjölbreytni I
störfum og hugsunum á sjó, og
umhverfið tekur alltaf nokkrum
stakkaskiptum, þegar um land er
fariö, jafnvel þó slétt sé. En þegár
fáir menn dvelja einhvers staðar
langan tima um kyrrt, fjarri um-
heiminum og án sambands viö
hann, vill tlöum fara svo, aö ein-
angrunin og fábreytnin veikja
taugar þeirrá og skapþrek. Þeir
veröa leiöir hver á öörum, upp-
stökkir og uppnæmir fýrir smá-
munum, eöa þeir hneigjast til
46 VIKAN 22. TBL.