Vikan - 23.03.1989, Síða 53

BARMEIC5MIR
barnsins auk þess sem meiri hætta er á
fósturláti hjá konum sem drekka. Einnig
hafa rannsóknir sýnt að því meira sem
karlmaður drekkur því færri verða sáð-
frumurnar og getnaður gæti því orðið erf-
iðari. Mataræðið skiptir miklu máli bæði
fyrir móðurina og ófætt barnið, en miklar
og góðar upplýsingar þar að lútandi fá all-
ar konur í mæðraskoðuninni.
Erfiðast að fylgjast með
líkamshitanum
Hazel mældi sig á hverjum morgni í 6
mánuði til að tímasetja egglos, sem er í
rauninni erfiðasta atriðið í aðferð hennar.
Því erfitt er að tímasetja egglos nákvæm-
lega og veldur þetta atriði því einna mesta
vandamálinu. Tíðahringur hjá konum, frá
því tíðir byrja og þar til næstu hefjast, get-
ur verið 21 til 35 dagar. Yfirleitt er haldið
að egglos verði 14 dögum fyrir byrjun
næstu tíða, en þetta getur verið mismun-
andi — jafnvel hjá konum sem eru með
reglulegan 28 daga tíðahring - þannig að
ekki nægir að telja dagana til að tímasetja
egglos.
Mun betri leið er að mæla líkamshitann,
þó það sé heldur ekki óskeikul leið. Mæla
verður sig um leið og maður vaknar og
áður en búið er að fá sér að borða
eða drekka. Byrjið að skrá hitann á fýrsta
degi blæðinga og skráið einnig þegar
blæðingar hætta. Þegar egglos hefur átt sér
stað þá hækkar hitinn og stundum mælist
hitinn lægstur daginn áður. Margar konur
fá manninn sinn til að sjá um skráninguna
þannig að þeir taki þátt auk þess sem það
skaðar þá ekki að vita dálítið meira um lík-
amsstarfsemina. Þegar egglos hefúr átt sér
stað helst líkamshitinn hærri þar til næstu
tíðablæðingar hefjast. Hefjist þær ekki og
hitinn helst, til hamingju þú ert líklega
óffísk.
Flestar konur komast að því að hitastig-
ið er breytilegt, en allar ættu að sjá mun á
milli fyrri hluta tíðahrings og þess seinni
þar sem hitinn á að hafa hækkað. Ýmislegt
getur haft áhrif á hitastigið, veikindi aug-
ljóslega en hiti sem þeim fýlgir er yfirleitt
hærri en við egglos. Lyf geta haft áhrif á
hitann, neysla áfengis eða miklar vökur
geta einnig haft áhrif. Mikilvægt er að fylgj-
ast með líðaninni á hverjum degi því þá er
auðveldara að finna ýmis merki sem benda
til eggloss. Slímmyndun í leggöngunum
gefúr til kynna hvað er að gerast. Snemma
í mánuðinum er hún lítil, en um fjórum
dögum fyrir egglos — þó mismunandi eftir
konum — þá verður breyting þar á því út-
ferð er þá gegnsæ og hlaupkennd, ekki
ólík eggjahvítu. Þegar konan er orðin
nokkuð viss um tímasetningu eggloss get-
ur hún farið að athuga hvort hún finni fýrir
sársauka því samfara. Það gerir lítil hluti
kvenna og lýsa honum sem meiri en við
blæðingar, en sem hverfur á örfáum
klukkustundum. Smám saman fara konur
að taka eftir fleiri breytingum á líkams-
starfeeminni samfara egglosi þannig að
auðveldara verður fyrir þær að tímasetja
getnað.
Við rákumst á smáklausu í erlendu blaði
með yfirskriftinni „Ný notkun fyrir afgangs
eggjahvítur" og birtum hana hér með. Þar
er sagt að tilraunir við bandarískan há-
skóla hafi sýnt ffam á að ef eggjahvíta er
notuð til að mýkja leggöngin þá virðist
meiri líkur til að getnaður verði hjá pörum
sem hingað til hafa virst ófrjó. Eftir að
hafa notað þessa aðferð höfðu nokkrum
hjónum fæðst börn sem höfðu gefið upp
alla von. En hér gildir það sama og með
aðferð Hazel, tímasetningin verður að vera
rétt. Fólk hefúr verið að nota annars kon-
ar mýkingu með, s.s. vaselín eða jafhvel
munnvatn, en þetta getur drepið sáðffum-
urnar eða gert þeim erfitt fyrir að ná til
eggsins. Eggjahvítan hjálpar sáfrumunum
affur á móti að komast þar sem bæði þær
og eggjahvítan eru úr hreinu eggjahvítu-
efni.
Viljirðu strák
Tímasettu egglos hjá þér. Engar samfarir
fyrr en á egglosunardegi — til að sáðfrumur
verði sem flestar — og þá eins fljótt eftir
egglos og hægt er, helst innan sólarhrings.
Viljirðu stelpu
Tímasettu egglos. Samfarir mega eiga sér
stað eins oft og hver vill frá byrjun tíða-
hrings þar til þrem dögum fýrir egglos.
Hættið þá eða notið verjur. Verði getnað-
ur ekki, nálgist þá egglosunardag smátt og
smátt án þess að fara nær en 48 klst. — ann
ars gæti það orðið strákur.
í bókinni er einnig fjallað um hvort
mataræði geti haft áhrif á kynferði
barnsins. Margt er þar tekið með og ef fara
á eftir þeim ráðleggingum sem þar eru
gefnar þá þarf að huga að mataræðinu
mörgum mánuðum áður en reyna á við
getnað. í bókinni er einnig spurt hvort það
sé ráðlegt að fólk sé að reyna að ákvarða
kynferði barns síns og hvað gerist ef miklu
fleiri kjósa t.d. stráka. Þessu verður hver
og einn að svara fýrir sig, en eins og segir
í formála þá er bókinni ekki ætlað að svara
öllum spurningum sem upp kunna að
koma né er ábyrgst að þeir sem fara eftir
formúlinni eignist barn af því kyni sem
óskað var eftir. En það skaðar varla að
prófa...
Að lokum birtum við að gamni (ekki til
gagns) nokkur einkenni sem einu sinni var
trúað að segðu til um hvort kona gengi
með stelpu eða strák. Fróðleikurinn er
fenginn úr bók Árna Björnssonar Merkis-
dagar á tmmnsævinni í kaflanum um með-
göngu.
Sveinbörn sprikla meira í móðurlífi en
meybörn. Ef konan er mjög gild, gengur
hún með pilt, einkum ef þykktin er breið
og íflöt. En standi hún fram einsog strýta,
þá gengur hún með stúlku. Vaxi hægra
brjóst ungrar stúlku fýrr eða meir, þá
verði fýrsa barn hennar piltur og öfugt.
Ef þunguð kona er rjóð í andliti (einkum
hægra megin) gengur hún með sveinbarn.
Hafi hún brjóstsviða um meðgöngutím-
ann, gengur hún með síðhærðan dreng.
Ef menn leggja saltmola á brjóstvörturn-
ar, þá leysist hann upp ef konan gengur
með pilt, en breytist ekki, ef hún á von á
stúlku. Ef ungbarn segir fyrr mamma en
pabbi, á næsta barn móðurinnar að verða
stúlka, annars drengur. Ef fyrsta barn kon-
unnar var drengur, átti það síðasta einnig
að verða það.
6. TBL. 1989 VIKAN 51