Vikan - 04.05.1991, Síða 41

Leigubílstjórinn beygði inn á þjóðveg 6, nú
kominn vel inn í sitt eigið eintal.
„Svo ég segi: „Stingdu því þú-veist-hvar.“ Ég
meina, þessi strákur þykist allt vita. Ég þarf ekki
að taka svona kjaftæði frá neinum, heldur ekki
syni mínum. Ég hef ekið leigubíl í tuttugu og sex
ár. Ég hef verið rændur sex sinnum. Ég hef lent í
óteljandi smáárekstrum, þó ég hafi aldrei lent í
stórum árekstri og þakka Maríu guðsmóður og
heilögum Kristófer og Guði föður almáttugum fyrir
það, skilurðu? Og í hverri viku, sama hvað hún
var mögur, lagði ég fimm dollara til hliðar fyrir
menntun hans. Alveg frá því að hann var ekkert
annað en peð sem tottaði pela. Og til hvers? Svo
að hann geti komið heim einn góðan veðurdag og
sagt mér að forseti Bandaríkjanna sé skíthæll?
Fari það í logandilStráknumfinnstéglíklegaskít-
hæll líka, þó hann viti að ef hann segði það myndi
ég raða tönnunum í honum ugp á nýtt. Svo þarna
hefurðu ungu kynslóðina í dag. Svo ég segi:
„Stingdu því þú-veist-hvar.“ “
„Já,“ sagði Johnny. Nú flaut skóglendi hjá. Car-
sonsmýri var á vinstri hönd. Þeir voru um það bil
ellefu kílómetra leið frá Cleaves Mills. Tíeyringur
bættist við á gjaldmælinn.
Einn þunnur tíeyringur, einn tíundi úr dollar.
Hey-hey- hey.
„Hvað gerir þú, má ég sþyrja?" sagði leigubíl-
stjórinn.
„Ég kenni í gagnfræðaskóla í Cleaves."
„Er það, já? Þá veistu hvað ég á við. Hver
andskotinn er eiginlega að þessum krökkum?“
Nú, þeir snæddu skemmda pylsu sem hét Víet-
nam og fengu matareitrun af henni. Náungi sem
hét Lyndon Johnson seldi þeim hana. Svo þau
fóru til annars náunga, skilurðu, og þau sögðu:
„Jesús, ég er fárveikur." Og hinn náunginn, hann
hét Nixon, hann sagði: „Ég veit hvað á aö gera við
því. Fáið ykkur fleiri pylsur.“ Og þetta er það sem
amar að ungdómi Bandaríkjanna.
„Ég veit það ekki,“ sagði Johnny.
„Maður áformar alla ævina og gerir sitt besta,"
sagði leigubílstjórinn og virtist ráðþrota - í fáti
sem ekki myndi endast öllu lengur því leigubíl-
stjórinn var kominn á síðustu mínútu lífs síns. Og
Johnny, sem ekki vissi það, fann til raunverulegr-
ar vorkunnar með manninum, til samúðar vegna
þess að hann var ófær um að skilja málið.
Come on over, baby, whole lotta shakin goin
on.
„Maður vill ekkert nema það besta og svo kem-
ur strákurinn heim með hár niður á rass og segir
að forseti Bandaríkjanna sé skíthæll. Skíthæll!
Fjandinn hirði það, ég ...“
„Gættu þín!“ æþti Johnny.
Það voru tveir bílar sitt hvorum megin við hvíta
strikið. Þeir höfðu verið í kappakstri, hlið við hlið á
leið upp hæðina, Mustang og Dodge Charger.
Johnny heyrði aukinn snúningshraðann í vélum
þeirra. Dodge-inn ruddist beint að þeim. Hann
reyndi ekki einu sinni að beygja frá og leigubíl-
stjórinn fraus við stýrið.
„Jeeesús ..."
Johnny gerði sér tæplega grein fyrir því er
Mustanginn þaut framhjá vinstra megin við þá.
Svo skullu leigubíllinn og Dodge-inn saman og
Johnny fann að hann lyftist uþp og út. Hann fann
ekki til neins sársauka þó hann gerði sér óljósa
grein fyrir því að lærin höfðu rekist svo fast í gjald-
mælinn að hann rifnaði úr festingunni.
Gler heyrðist brotna. Gífurlegur eldstrókur
straukst upp í nóttina. Höfuð Johnnys rakst í
framrúðu bílsins og hann rotaðist. Raunveruleik-
inn fór að hverfa niður um gat. Sársauki, daufur
og fjarlægur, í öxlum hans og handleggjum í því
að afgangurinn af honum fylgdi höfðinu út um
skörðótta rúðuna. Hann flaug. Flaug út í október-
nóttina.
Óskýr, leiftrandi hugsun: Erég að deyja? Drep-
' ur þetta mig?
Innri rödd svaraði: Já, líklega er þetta stundin.
Fljúgandi. Októberstjörnum dengt yfir nóttina.
Drynjandi skarkali af bensínsprengingum. Rauð-
gulur glampi. Svo myrkur.
Ferð hans gegnum tómarúmið endaði með
hörðum skelli og skvettu. Köld væta um leið og
hann lenti í Carsonsmýri, átta metra frá staðnum
þar sem Dodge-inn og leigubíllinn, lóðaðir saman,
þrýstu bálkesti upp í næturhimininn.
Myrkur.
Hvarf smám saman.
Þar til allt sem eftir var var eins og risastórt rautt
og svart hjól sem snerist í slíku tómarúmi að fjar-
lægðin milli stjarnanna kom í hugann, freistaðu
gæfunnar, fyrsta sinn er slembilukka, annað sinn
er heppni, hey-hey-hey. Hjólið snerist upp og
niður, rautt og svart, bendillinn tikkandi yfir prjón-
ana og hann reyndi að sjá hvort það lenti á tvö-
földu núlli, hústala, hússnúningur, allir tapa nema
húsið. Hann reyndi að sjá það en hjólið var farið.
Eftir var aðeins myrkur og alheimstómleiki, nei-
kvætt, vinur, nákvæmlega núll. Köld glatkista.
Johnny Smith dvaldi þar afar lengi.
3. KAFLI
. T .
Klukkan rúmlega tvö eftir miðnætti 30. október
1970 fór síminn að hringja í forstofu lítils húss um
240 kílómetra suður af Cleaves Mills.
Herb Smith settist upþ í rúminu, ringlaður, dreg-
inn hálfa leiðina yfir þröskuld svefnsins og skilinn
eftir í dyragættinni, óstöðugur og ringlaður.
Rödd Veru við hlið hans, kæfð af koddanum.
„Síminn."
„Já,“ sagði hann og sveiflaði sér fram úr rúm-
inu. Hann var hávaxinn, herðabreiður maður, hátt
á fimmtugsaldri, farinn að missa hárið, nú íklædd-
ur bláum náttbuxum. Hann fór fram á stigapallinn
og kveikti Ijósið. Fyrir neðan hann hélt síminn
áfram að gefa frá sér skerandi hljóð.
Hann fór niður í það sem Vera vildi kalla „síma-
hornið". Þar var síminn og undarlegt símaborð
sem hún hafði fengið úr verðlista þremur árum
áður. Herb hafði frá uþphafi neitað að troða sínum
110 kílóum á sætið. Hann stóð við að tala í
símann. Borðskúffan var full af Úrvali og Örlög-
blöðum.
Herb teygði sig að símanum, lét hann síðan
hringja aftur.
Upphringing um miðja nótt þýddi yfirleitt eitt af
þrennu: Gamall vinur hafði farið algerlega á skall-
ann og ákveðið að það gleddi mann að heyra frá
sér þó klukkan væri orðin tvö; skakkt númer;
slæmar fréttir.
Herb tók upp tólið og vonaðist eftir miðvalinu.
„Halló?"
Skýr karlmannsrödd spurði: „Er þetta hjá Her-
bert Srnith?"
„Já?“
„Við hvern tala ég, með leyfi?“
„Þetta er Herb Smith. Hvað ... ?“
„Viltu bíða andartak?“
„Já, en hver... ?“
Of seint. Hann heyrði lágan dynk eins og sá á
hinum endanum hefði misst annan skóinn sinn.
Hann hafði verið settur / bið. Meöal þess fjöl-
marga sem honum mislíkaði við símann - slæmt
samband, krakkar að gabba sem vildu vita hvort
maður væri meö Prins Albert í dós, símastúlkur
sem hljómuðu eins og tölvur og tunguliprir sölu-
menn sem vildu selja tímaritsáskriftir - þá líkaði
honum verst af öllu að vera settur / bið. Það var
einn þessara lúmsku siða sem laumast höfðu inn
í nútímal ífið á undanförnum tíu árum, næstum án
þess að nokkur tæki eftir því. Endur fyrir löngu
hefði sá á hinum endanum einfaldlega sagt „Viltu
bíða aðeins?" og lagt símann frá sér. ( þá daga
gat maður að minnsta kosti heyrt samræður í
fjarlægð, geltandi hund, útvarp, grátandi barn. Að
vera / bið var allt annað mál. Sambandið var slétt
og almyrkvað. Maður var hvergi. Hvers vegna
sögðu þeir ekki bara: „Viltu bíða meðan ég gref
þig lifandi smástund?"
Hann gerði sér grein fyrir því að hann var örlítið
hræddur.
„Herbert?"
Hann sneri sér við, með símtólið við eyrað.
Vera stóð efst í stiganum í uþplitaða brúna
sloppnum sínum, hárið í rúllum, einhvers konar
krem orðið eins og gifs á kinnunum og enninu.
„Hver er þetta?"
„Ég veit það ekki ennþá. Ég var settur í bið.“
„( bið? Klukkan korter yfir tvö að nóttur?"
„Já.“
„Það er ekki Johnny, er það? Það hefur ekkert
komið fyrir Johnny?"
„Ég veit það ekki,“ sagði hann og barðist við að
brýna ekki raustina. Hringi einhver í mann klukk-
an tvö að nóttu og setji mann síðan í bið fer mað-
ur að telja ættingja sína og gera skrá yfir ásig-
komulag þeirra. Maður gerir lista yfir gamlar
frænkur. Maður leggur saman allt sem hrjáir afa
og ömmu séu þau enn fyrir hendi. Maður veltir fyr-
ir sér hvort hjarta einhvers vinarins hafi hætt að
slá. Og maður reynir að hugsa ekki um að maður
eigi einn son sem manni þyki afar vænt um eða
um að þessar hringingar komi alltaf klukkan tvö
að nóttu eða hvað kálfarnir eru skyndilega orðnir
stífir og þungir af spennu ...
Vera var búin að loka augunum og spenna
greipar á miðri, horaðri bringunni. Herb reyndi
að hafa hemil á gremjunni. Stilla sig um að segja:
„Vera, Biblían mælir eindregið með því að þú ger-
ir þetta inni í skáp.“ Fyrir það fengi hann „Ijúft bros
Veru Smith, ætlað trúlausum eiginmönnum á leið
til helvítis". Klukkan tvö að nóttu og þar að auki /
bið áleit hann ekki að hann mætti við því brosi.
Aftur heyrðist dynkur í símanum og önnur karl-
mannsrödd, eldri, sagði: „Halló, herra Smith?“
„Já, hver er þetta?“
„Mér þykir fyrir því að hafa látið þig bíða.
Meggs aðstoðarvarðstjóri í fylkislögreglunni í Or-
ono.“
„Er þetta vegna sonar míns? Kom eitthvað fyrir
son minn?“
Án þess að vita af því hneig hann niður í sætið
í símakróknum. Honum fannst hann allur mátt-
vana.
Meggs aðstoðarvarðstjóri spurði: „Áttu son
sem heitir John Smith, ekkert millinafn?"
„Er allt í lagi með hann? Er hann ómeiddur?"
Fótatak í stiganum. Vera stóð við hlið hans.
Andartak virtist hún róleg, síðan krafsaði hún eftir
símanum eins og tígrisynja. „Hvað er að? Hvað
kom fyrir Johnny minn?“
Herb reif tólið af henni og flísaði upp úr einni
nögl hennar um leið. Hann hvessti á hana augun
og sagði: „Ég sé um þetta.“
Hún stóð og horfði á hann, upplituð blá augun
galopin fyrir ofan höndina sem hún hafði smellt
yfir munninn.
„Ertu þarna, herra Smith?“
Orð, sem virtust húðuð með deyfilyfjum, hrundu
9. TBL. 1991 VIKAN 41