Vikan - 02.04.1992, Blaðsíða 34

A „Viðætl-
um líka að
prófa að búa
saman I
Istanbul og
ef það geng-
ur jafnvel og
hér þá mun-
um við að
öllum líkind-
um gifta okk-
ur og setjast
þar að til
frambúðar."
höfðu fallist á að spjalla við
blaðamann ef það mætti
kannski verða til þess að les-
endur Vikunnar fengju tæki-
færi til þess að kynnast við-
horfum þeirra. „í Tyrklandi eru
sextíu milljónir íbúa og leitt er
að einn þeirra skuli hafa komið
svo illa fram hér á landi," segir
Hakan.
Þau kynntust í hljómplötu-
verslun í Istanbul þar sem
hann starfaði. Fósturfjölskylda
Heklu bjó í næsta nágrenni og
þess vegna lá leið hennar
þangað einn góðan veðurdag.
„Hún kom fyrst til þess að
kaupa sér segulbandssnældur
og við tókum tal saman. Okkur
varð fljótt vel til vina og fyrr en
varði vorum við orðin ástfang-
in,“ segir Hakan á ensku til
skýringar. Hann hefur lært
töluvert í íslensku og getur
bjargað sér en kveðst fremur
vilja tala ensku ef blaðamanni
er sama.
Hekla dvaldi sem skiptinemi
í eitt ár í Istanbul f Tyrklandi.
„Til stóð að ég færi til Banda-
ríkjanna á vegum skiptinema-
samtakanna AFS en þar
reyndist ekki vera nein fjöl-
skylda handa mér. Þegar það
varð Ijóst var ég spurð að því
hvernig mér litist á að fara til
Tyrklands. Ég tók því tilboði
strax þó auövitað væri landið
framandi og ég vissi lítið sem
ekkert um það. Mér fannst al-
veg tilvalið að prófa eitthvaö
nýtt og spennandi og lét slag
standa."
ISTANBUL
SKEMMTILEG BORG
„Þetta var svo sem ekkert
öðruvísi en ég hafði búist við.
Reyndar hafði ég ekki gert
mér neinar grillur en mér
fannst þetta mjög skemmtilegt
frá fyrstu tíð. Auðvitað er
mannlífið um margt ólíkt því
sem við eigum að venjast.
Fyrst í stað var ég hjá fjöl-
skyldu sem bjó svolítið út úr
og þar fékk ég ekki að gera
mikið upp á eigin spýtur. Ég
mátti til dæmis aldrei yfirgefa
húsið eftir klukkan sex á
kvöldin. Ég varð fyrir svolitlum
vonbrigðum aö þessu leyti. Ég
byrjaði fljótlega í skólanum þar
sem ég kynntist stúlku sem ég
síðan flutti til. Fjölskyldan
hennar var mjög frjálslynd og
við þetta jókst frelsi mitt til
mikilla muna.
Þeir Tyrkir sem ég kynntist
voru bara ósköp venjulegt fólk,
hresst og skemmtilegt. Unga
fólkið skemmtir sér samt á
annan hátt en hér, til dæmis
hittist það ekki í stórum hópum
á kvöldin um helgar og fer á
fyllirí. Slíkt sér maður ekki.
Þess ber samt að geta að þó
svo að áfengisneysla sé bönn-
uð meðal múhameðstrúar-
manna er þess neytt í nokkr-
um mæli en þannig aö mjög
varlega er farið með það. Þess
vegna sér maður aldrei vín á
nokkrum manni. Á diskótekum
verður maður þess ekki var að
verið sé að neyta áfengis þó
einhverjir kynnu að hafa gert
það.
Istanbul er mjög skemmtileg
borg að mínum dómi. Þar er
allt af öllu og ævinlega mikið
um aö vera. Mér var tekið
mjög vel á sínum tíma og
eignaöist strax góðan kunn-
ingjahóp. Fyrsta daginn minn í
skólanum komu krakkarnir til
mín og spurðu mig spjörunum
úr. Þeir voru mjög opnir og ég
var fljót að kynnast þeim.
Ég gat ekki tekið mikinn þátt
í sjálfu náminu því ég skildi
ekkert í fyrstu. Ég þurfti heldur
ekki að mæta í skólann nema
þegar ég vildi og eftir aö ég
kynntist Hakan hélt ég mikið til
í plötubúðinni hjá honum. Ég
var í nokkurn tíma að venjast
tyrkneskri tónlist og læra að
meta hana. Innan skamms var
mér farið að þykja hún mjög
skemmtileg og ég hlusta mjög
gjarnan á hana."
EKKI STRANGTRÚAÐUR
Á meöal strangtrúaðra
múhameðstrúarmanna, eins
og til dæmis í íran og sums
staðar í Tyrklandi, eru sam-
skipti kynjanna talsvert öðru-
visi en viðgengst í hinum vest-
ræna heimi. Það er viðtekin
skoðun Vesturlandabúa að
konur í löndum þessum megi
sín einskis og megi til dæmis
ekki láta sjá sig á almannafæri
nema huldar klæðum og klút-
um svo rétt glittir i augun.
Hekla er spurð um reynslu
sína í þessum efnum í stór-
borginni Istanbul.
„Samskipti kynjanna, þar
sem ég þekki til, eru lítið frá-
brugðin því sem við þekkjum
hér heima. Ég bjó ekki innan
um strangtrúarfólk sem oft er
lítið menntað og íhaldssamt.
Það býr yfirleitt í afskekktari
héruðum landsins, til dæmis i
austurhlutanum. Aðstæðurnar
hjá seinni fjölskyldu minni voru
til dæmis þannig að hjónin
voru skilin og viðhorf þeirra til
lífs og tilveru voru ekki ósvip-
uð skoðunum foreldra minna.
Það sem mér fannst aftur á
móti áberandi að þessu leyti í
Tyrklandi var aö langflestar
konur eru heimastarfandi og
því eru karlar nær einráðir á
vinnumarkaðinum."
„HVAÐ ERTU AÐ
HUGSA?“
Hakan fylgist með samræðun-
um og stingur inn athuga-
semdum öðru hverju. Hann
virðist skilja meira í íslensk-
unni en hann vill vera láta.
Hann er spurður að því hvern-
ig honum hafi þótt að koma til
íslands.
„Fyrst þegar ég kom hingað
dvaldist ég hér aðeins um eins
mánaðar skeið. Það var svo
ekki fyrr en um hálfu ári síðar
sem ég settist hér að. Ýmis-
legt kom mér svolítið spánskt
fyrir sjónir en mér brá þegar ég
sá drukkið fólk úti á götu í
fyrsta skipti. Ég varð í raun
svolítið vandræðalegur og
vissi ekki hvernig ég átti að
vera innan um það.“
Aðspurður um það hvort
hann hafi orðið fyrir aðkasti
vegna uppruna síns segir
hann að slíkt sé afar
sjaldgæft. „Það gerist helst
ekki nema kannski þegar ég
hitti drukkið fólk á skemmti-
stöðum, sem segir mér þá að
hypja mig heim til Tyrklands."
Hver skyldu vera viðbrögð
fólks þegar það kemst að raun
um að ung og lagleg Reykja-
víkurmær er í tygjum við
Tyrkja - einn af þeim kynstofni
sem hefur heldur betur verið í
sviðsljósinu hér á landi að
undanförnu og ekki af góðu.
„Þegar kunningjar mínir,
sem ég hef kannski ekki séð
lengi, spyrja mig hvað ég sé
að gera og hvernig högum
mínum sé háttað bregður
þeim óneitanlega þegar ég
segist búa með ungum manni
frá Tyrklandi. Ég er oft spurð
að því hvað ég sé eiginlega að
hugsa, hvort ég vilji eiga það á
hættu að hann steli jafnvel
börnunum mínum. Mér finnst
leiðinlegt gagnvart manni mín-
um þegar svona lagað kemur
upp. Ég treysti honum fullkom-
lega og þykir leitt að vita af
þessum fordómum.
Við erum ekki í giftingarhug-
leiðingum í bili og börn eru
heldur ekki á dagskránni hjá
okkur. Við gerum ekki ráð fyrir
skilnaði fremur en annað ást-
fangið fólk sem er að hefja
búskap. Auðvitað er skilnaður
foreldra alltaf erfiður fyrir börn
en við slíku verður að bregð-
ast á skynsamlegan hátt og
eftir aðstæðum hverju sinni."
TIL TYRKLANDS
Hekla og Hakan segjast ætla
að vera hér heima næstu tvö
til þrjú árin en að því búnu
hyggjast þau flytja til
Tyrklands. „Við ætlum líka að
prófa að búa saman í Istanbul
og ef það gengur jafnvel og
hér þá munum við aö öllum
líkindum gifta okkur og setjast
þar að til frambúðar. Hakan
mun starfa hjá fjölskyldufyrir-
tækinu. Móðir hans er skóla-
kennari og faðir hans lög-
fræðingur og stjórnar hann
fyrirtækinu sem starfar á sviði
fataframleiðslu og stundar um-
talsverðan útflutning."
Hekla kveðst geta talað svo-
litla tyrknesku, sem sé mjög
erfitt mál, eftir að hafa dvalið í
ár í Istanbul. Hún segist hafa
lært mest á síðustu þremur
mánuðunum. Hún hlakkar til
að koma aftur til landsins og er
bjartsýn á að málakunnáttan
muni margfaldast á stuttum
tima þar eð hún sé komin það
vel af stað. „í fyrstu mun ég
vafalaust vinna í fjölskyldufyr-
irtækinu. Ég hefði hins vegar
áhuga á að vinna við ferða-
þjónustu og leiðbeina erlend-
um ferðamönnum sem til Tyrk-
lands koma.“
Hvað segja foreldrar Heklu
um þennan ráðahag?
„Foreldrum mínum líst mjög
vel á hann. Bróðir minn og
móðir heimsóttu mig til Ist-
anbul á sínum tíma og kynnt-
ust Hakan þá og fjölskyldu
hans. Móður minni brá óneit-
anlega þegar ég hringdi í hana
og tjáði henni að við værum
búin að trúlofa okkur. Faðir
minn tók þessu með jafnaðar-
geði og sagði sem svo að
stelpan vissi örugglega hvað
hún væri að gera. Mæður okk-
ur beggja hugsuðu þannig að
nú misstu þau barnið sitt til
fjarlægs lands. Slíkt gerist
ævinlega þegar ungt fólk frá
sitt hvoru landinu verður ást-
fangið." □
34 VIKAN 7. TBL. 1992