Vikan - 02.04.1992, Blaðsíða 45
ir minna aðeins á Börn náttúrunn-
ar. Þegar Geraldina var kölluð
upp til að taka á móti verðlaunun-
um fann hún ekki skóna sína og
var það ein af þeim óvæntu upp-
ákomum sem gerast einungis í
beinni útsendingu. Meira en ein
milljarður sjónvarpsáhorfenda
fylgdist með vandræðum gömlu
konunnar sem rættist þó úr að
lokum.
Oliver Stone, sem í ár hefur
von í þriðja óskarinn sinn fyrir
leikstjórn, fyrir JFK, var valinn
leikstjóri ársins við fimmtugustu
og níundu afhendinguna fyrir
myndina Platoon sem gerist í Ví-
etnamstríðinu. Hann er núna
tvímælalaust einn af fremstu leik-
stjórum Bandaríkjanna og leitar
gjarnan til sjötta áratugarins að
viðfangsefnum sínum. Platoon,
sem flestir eru sammála um að sé
raunsæjasta umfjöllunin um
stríðið, fékk einnig verðlaun sem
besta myndin, auk verðlauna fyrir
hljóð og klippingu. Aðrir sigurveg-
arar þetta ár voru myndirnar A
Room With A View og Hannah
and Her Sisters með þrenn verð-
laun hvor. Paul Newman krækti
sér loks í verðlaun fyrir hlutverk
gamla billjardspilarans Fast Eddie
Felson í myndinni The Color of
Money og Marleen Matlin varð
fyrst heyrnarlausra til að fá óskar
fyrir frammistöðu sína I Children
of a Lesser God. Árið eftir talaði
hún opinberlega í fyrsta sinn þeg-
ar hún hermdi eftir Robin Williams
í kynningu á honum sem einum
útnefndra fyrir aðalhlutverk [
Good Morning Vietnam. Verð-
launin féllu þó I skaut Michael Do-
uglas fyrir túlkun hans á harðsvír-
aða verðbréfabraskaranum Gor-
don Gekko í Wall Street. Af
leikkonum varð söngkonan Cher
fyrir valinu fyrir myndina Moon-
struck. Mynd Bernardo Bertol-
ucci, Síðasti keisarinn, var samt
óumdeilanlega mynd ársins þeg-
ar óskar hélt upp á sextugsaf-
mælið með niu verðlaunastyttur
af níu tilnefningum.
Dustin Hoffman varð fimmti
maðurinn til að öðlast óskarsverð-
launin i annað sinn fyrir aðalhlut-
verk þegar Rain Man færði hon-
um sigurinn 1989. Hún var einnig
valin besta myndin og Barry Lev-
inson, leikstjóri Bugsy, besti leik-
stjórinn. Þá var Jody Foster kosin
leikkona ársins fyrir hlutverk fórn-
arlambs nauðgara í myndinni
Accused. Hún er tilnefnd fyrir
aðalhlutverk í ár (Lömbin þagna)
eins og Gena Davis (Thelma and
Louise) sem var verðlaunuð fyrir
aukahlutverk I Accidental Tourist.
Pelle sigurvegari varð önnur
danska myndin í röð sem best
mynda á erlendu máli en Gesta-
boð Babettu hafði sigrað árið
áður.
í hittifyrra var sagan um hvítu
ekkjuna og svarta bílstjórann
hennar í Driving Miss Daisy kosin
besta myndin. Jessica Tandy,
sem lék titilhlutverkið, varð elst
leikara frá upphafi, 80 ára að
aldri, verðlaunahafi. Af karlleikur-
um hlaut Daniel Day Lewis verð-
skuldaðan óskar fyrir ógleyman-
Þau voru óborganleg, feðginin í Pappirstungli. Tatum O’Neal,
sem hér sést með föður sínum, Ryan O'Neal, hlaut óskarinn fyrir
frammistöðu sína í myndinni.
Ingmar Bergman hlaut óskarinn fyrir Fanny
og Alexander, en áður hafði hann hlotið sérstaka
viðurkenningu akademíunnar.
Dustin Hoffman í óskarsverð-
launuðu hlutverki sínu í kvik-
myndinni Rain Man.
legan leik sem fatlaði irski rithöf-
undurinn Christy Brown í mynd-
inni My Left Foot. Brenda Fricker,
sem lék móður hans, var einnig
verðlaunuð fyrir aukahlutverk í
sömu mynd. Af erlendum mynd-
um vann ítalska myndin hjart-
næma Cinema Paradiso sætan
sigur og Oliver Stone var leikstjóri
ársins fyrir Born on the Fourth of
July. Þá afhentu risarnir í banda-
rískri kvikmyndagerð Steven Spi-
elberg og George Lucas japönsk-
um starfsbróður sínum, Akira
Kurosawa, heiðursverðlaun en
hann átti áttræðisafmæli þennan
dag. Hann lét þau hógværu orð
falla að hann vonaðist til að ein-
hvern tímann öðlaðist hann þann
skilning á kvikmyndalist að hann
ætti verðlaunin skilin.
Við minnumst þess náttúrlega
öll hverjir óskarsverðlaunahafarn-
ir voru í fyrra - eða er það ekki?
Til að hressa upp á minni þeirra
sem eru farnir að kalka má geta
þess að eftir sextíu ára hlé var
„vestri" valinn besta myndin en
Cimarron sigraði ógleymanlega
við fjórðu afhendinguna. í mót-
tökuræðunni fyrir leikstjórn sagði
Kevin Costner að þó fólk héldi
kannski að verðlaunahafar
gleymdust á milli ára mundi fjöl-
skylda hans og annarra sem unnu
við Dansar við úlfa muna þetta
kvöld um aldur og ævi en myndin
tók sjö verðlaun: besta myndin,
leikstjórn, handrit, hljóð, kvik-
myndataka, tónlist og klipping.
Bretinn Jeromy Irons fékk óskar
fyrir aðalhlutverkið I Reversal of
Fortune sem úrkynjaði aðalsmað-
urinn Claus von Bulov og Kathy
Bates, sem var nánast óþekkt,
var verðlaunuö fyrir hlutverk sitt í
Steven King-tryllinum Misery.
Whoopi Goldberg var að vonum
glöð að vinna óskar fyrir aukahlut-
verk í Ghost en svört leikkona
hafði ekki hlotið þann heiður síð-
an Hattie McDaniel lék í Á hverf-
Jane Fonda hlaut óskar
fyrir leik sinn í Coming
Home.
▲ Peter Finch og Fay
Dunaway í Network.
Finch hlaut óskar fyrir
leik sinn - en upplifði
ekki verðlaunaafhending-
una...
Chaplin með óskarinn
sem hann hlaut 1972.
Með honum á myndinni
er Oana eiginkona hans.
▲ David
Niven
brást
skemmti-
lega við
óvæntri
uppá-
komu á
sviðinu
eitt sinn.
▼ Or-
son
Welles
var
heiðrað-
ur fyrir
ævistarf
sitt...
Jane Fonda og Gene Hackman
hampa óskarsverðlaunum sinum.
Mynd Woody Allen, ▲
Annie Hall, hlaut þrenn verð-
laun. Hér sést Allen ásamt Keat-
on sem fór með titilhlutverkið.
anda hveli 1939. Joe Pesci var
einnig vel að verðlaunum kominn
en hann var heiðraður fyrir leik
brjálaða mafíósans í GoodFellas.
Haldið var upp á eitt hundrað ára
sögu kvikmyndagerðar við sex-
tugustu og þriðju afhendinguna
og Michael Caine kynnti fyrstu
kvikmyndina, sem var gerð af
Lumiere-bræðrunum frönsku, I
gegnum gervihnött frá París.
Það er vel við hæfi að við ís-
lendingar höfum gefið öðrum
þjóðum mátulegt forskot og tök-
um fyrst alvarlega þátt í slagnum
um óskarinn þegar hann er að
komast á eftirlaun og saga kvik-
myndagerðar að skríða inn í aðra
öldina. Þessi grein er skrifuð í fyrri
hluta marsmánaðar og þegar hún
birtist vita lesendur Vikunnar bet-
ur en blaðamaður hvernig fór við
sextugustu og fjórðu afhending-
una en ég lofa því að éta lamb-
húshettuna mína og þau „föður-
lönd" sem þið sendið ritstjórninni
ef Börn náttúrunnar hreppa ekki
verðlaunin. Friðrik Þór Friðriksson
leikstjóri segir líka að raunveru-
leikinn sé stærsta ævintýrið ef að
er gáð. D
7. TBL. 1992 VIKAN 45