Vikan - 02.04.1992, Blaðsíða 49
Ef hann kemur þegar þau
eru að drekka er eins og
hann verði allt annar
maður.
... Mér finnst eins og
hann stækki, röddin
breytist, útlitið er
einhvern vegin öðruvísi
og hann verði neikvæður
og bara ömurlega
uppáþrengjandi og
leiðinlegur.
gátu er einmitt það ástand breytinga sem þú talar
um á mömmu þinni við drykkju.
Ef við álítum sem svo að vín hafi gífurleg áhrif á
starfsemi heilans er kannski rétt að geta þess að
ekkert er óeðlilegt við að ótæpileg áfengisneysla
hafi þannig áhrif á heilastarfsemina og geti þar með
raskað jafnvægi þess merkilega stjórntækis sem
heilinn vissulega er. Slík breyting verður aldrei felld
undir yfirskilvitleg áhrif eða fyrirbrigði heldur líf-
fræðilega skýringu. Margir drykkjusjúkir segja að
stundum sé engu líkara en einhver kalli á drykkjuna
annar en þeir sjálfir, alveg eins og þeir séu allt í einu
helteknir af gífurlega sterkri löngun í vínanda. Þá
kann einhver að spyrja hvort þeirra eigin líffæra-
starfsemi sé ekki bara að öskra á áfengi vegna þess
að innri starfsemi skrokksins er orðin svo háð þessu
eitri sem áfengið er þegar það hefur verið notað í
óhófi.
PERSÓNULEIKINN LIFIR
LÍKAMSDAUÐANN
Á móti slíkum vangaveltum segi ég þetta: Það má
vel vera en það breytir ekki þeirri staðreynd að ef
viðkomandi hefur einhver þau skilyrði sem falla
bara undir lágmarksnæmi þá eru því miður þó-
nokkrar líkur á að svo geti farið að fyrrverandi
drykkjumaður, sem látist hefur undir áhrifum áfeng-
is, sé það bundinn fýsn sinni að hann dragist sterkt
að jörðinni og þá þeim möguleikum sem hann á til
að njóta áhrifa áfengis áfram.
Það að deyja þýðir ekki að við töpum löngunum
eða þrám og þaðan af síður persónuleikanum enda
er það hann sem fyrst og fremst lifir líkamsdauð-
ann. Vegna þess að hann lifir haldast eiginleikar
hans óskertir og þá eiginleikar eins og þrár og
langanir. Það verður náttúrlega engin breyting á
vilja okkar, hvorki hér á jörðunni eða hinum megin,
nema við kjósum það sjálf. Við eigum báðum megin
móðunnar miklu frjálst val og verðum sjálf að
ákveða breytingu á óheppilegu ástandi sem við
kunnum að búa við. Hér á jörðunni förum við sjálf-
viljug í meðferð hjá til þess gerðum stofnunum en
enginn getur neytt okkurtil þess. f ríki Guðs óskum
við sjálf eftir öllum þeim breytingum sem við kjósum
að komast í eða yfir. Enginn gerir það fyrir okkur
vegna þess einfaldlega að við höfum þar áfram
frjálsan vilja, nákvæmlega eins og fyrir umskiptin.
VÍNVANDI LÁTINNA
Þess vegna er ekkert fráleitt að gefa sér það að ein-
staklingur, sem neitar á jörðinni að takast á við vín-
vanda sinn, geri það jafnframt þegar umskipti lífs og
dauða verða, vegna þess að viðkomandi hefur ein-
ungis tapað efnislegum eiginleikum sinum en alls
ekki þeim andlegu og þaðan af síður löngunum sín-
um eins og áður sagði. Drykkjuskapur í því óhófi
sem nemur því að vilji okkar er fyrir bí er því afar
varhugaverður einmitt af þessum tveim ástæðum
sem áður sagði, annars vegar vegna möguleika á
efnafræðilegum breytingum heilans, neytandanum
til tjóns, og svo vegna þess möguleika að óþroskuð
látin vera yfirskyggi viðkomandi með þeim hætti að
bæði löngun og afleiöingar áfengisneyslunnar verði
í algjöru ósamræmi við raunverulegan persónuleika
viðkomandi neytanda.
Ef starfsemi heilans breytist frá þvi eðlilega breyt-
ist persóna viðkomandi. Eins er ef látinn einstakl-
ingur yfirskyggir og kemur sér fyrir i orkusviði þess
sem neytir. Þá breytist persóna þess sem neytir
vínsins i bland við persónuleika þess látna eða í
samræmi við hann. Óhuggulegt. Flestir sjáendur
geta nefnilega staðfest að þessi ömurlegi möguleiki
„andsetni" er því miður algjör staðreynd í allt of
mörgum tilvikum, þó alls ekki sé það altækt sem
betur fer. Þetta er sem sagt ástand sem við vissar
aðstæður og skilyrði getur auðveldlega orðið að
veruleika, alveg eins og ekki.
DULSPEKI OG UNGDÓMUR
Þú talar um að þið frændur hafið mikinn áhuga á
hvers kyns dulrænu eða dulspeki og í sjálfu sér er
fátt við þannig áhuga að athuga. Málið er bara,
elsku drengurinn minn, hvort ekki er hyggilegra fyrir
þig að ýta um tíma þannig áhuga frá að einhverju
leyti og íhuga frekar hvort ekki mætti bæta hag þinn
og systkina þinna eitthvað heima fyrir. Þannig pæl-
ingar eru heppilegar vegna þess að eins og þú lýsir
heimilisástandi hjá ykkur systkinum þá hvarflar að
manni hvort partur af dulfræðilegum áhuga þínum
kunni ekki að vera tengdur einhvers konar flótta frá
þeim staðreyndum hversdagsleikans að fjölskyldu-
málin eru gjörsamlega aflöguð og ófullnægjandi
fyrir ungmenni eins og þig.
Þar sem drykkjuskapur er eins fyrirferðarmikill og
á þínu heimili eru mörg vandamál. Börn og ung-
menni eiga alls ekki að búa við stöðuga spennu og
offors foreldra sinna vegna óhófsdrykkju þeirra.
Þannig heimilisástæður aflaga persónuleika þess-
ara barna og valda þeim ómældu tjóni, hvert sem lit-
ið er. Þar sem systkini þín eru yngri en þú verður þú
vafalaust fyrir mestu hnjaski. Alls kyns óþarfa
ábyrgð og feluleikur er þér ætlaður, sem auðvitað
gerir það að verkum að það er viss útrás og um leið
hvíld fyrir þig að hella þér út í skoðun og leit að
heimi sem er á einhvern hátt fullkomnari en sá sem
þú býrð við.
DULHYGGJA STUNDUM VARHUGAVERÐ
Þú og frændi þinn eruð næmir eins og þú bendir á
og þess vegna ekkert ýkja sniðugt að þið séuð á
einhverju því fylliríi sjálfir sem fellur undir of mikla
hugsun um það dulda í tilveru okkar. Min skoðun er
sú að dulhyggja sé stórvarhugaverð öllum þeim
sem hana leita uppi nema viðkomandi sé bæði and-
lega þroskaður, með sérlega glögga dómgreind,
greindur og i sem mestu og bestu innra jafnvægi.
Þú ert það sennilega ekki og þaö er eðlileg afleiðing
af varhugaverðum heimilisaðstæöum. Frændi, sem
er nánast jafnaldri þinn, er bara ungur maður sem á
fyrst og fremst að hugsa um sinn veraldlega hag á
meðan hann hefur ekki staðgóða reynsluþekkingu á
því dulda og hugsanlegum afleiðingum þess, bæði
góðum og slæmum.
Þótt hann búi við ágætar heimilisaðstæður er ekki
ósennilegt að hann eigi eitthvað eftir ólært sem
auka myndi þersónulegan þroska hans. Ykkur ligg-
ur ekki lífið á þegar kemur að persónulegum áhuga
á því leyndardómsfulla í tilverunni. Best er í þess-
um efnum sem og öðrum og jafnalvarlegum að flýta
sér hægt og flana ekki að neinu.
SLÆMAR HEIMILISAÐSTÆÐUR
Ef við skoðum ykkur báða hlutlaust þá eruð þið báð-
ir næmir og góðir strákar. Það dregur ykkur hvorn
að öðrum, auk frændseminnar. Eins má reikna með
að þar sem aðstæður ykkar eru svona gjörólíkar
heima fyrir henti ykkur einfaldlega nokkuð vel að
íhuga fremur saman sameiginlegt áhugasvið en að
ræða heimilisaðstæður ykkar eða kannski stelpur.
Þar hallar nefnilega verulega á þinn hlut. Dulspeki-
legur áhugi ykkar sameinar ykkur en um leið getur
hann sundrað ykkur vegna þess að ef hann fer út í
einhvers konar varhugaverða tilraunastarfsemi ykk-
ar saman er líklegt að það geti valdið ykkur báðum
vissum vanda þó ekki sé það víst.
Ef ég væri sem þið myndi ég einbeita mér af krafti
að náminu, ásamt einhverjum jarðbundnum áhuga-
málum sem eru í samræmi við aldur ykkar og
þroska en ekki fara á neitt sérstakt flug tengt dul-
hyggju einhvers konar. Vegna vankunnáttu getur
slikt endað, eins og dæmin sanna, í einhvers konar
erfiðri magalendingu sem bæöi getur skaðað og
truflað varanlega ykkar daglega líf. Með þessum
ábendingum er ég ekki að gera lítið úr mikilvægi
þess dulda í lífi okkar heldur benda á að allt hefur
sinn vitjunartíma, ekki síst þegar það tengist kröft-
um og öflum sem við getum illa áttað okkur á nema
7.TBL. 1992 VIKAN 49