Vikan - 09.02.1993, Qupperneq 28

ANNA S. BJÖRNSDÓTTIR SKRIFAR
iiiiÁÁiiiiiÁiiUiÁiUiÁiii
ÆVINTÝRI VERULEIKANS
TTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTT
VINKONUR OG
FERÐIN VESTUR
fyrrverandi yfirsálfræðingur,
takið eftir fyrrverandi sagði ég
og önnur er sjúkraliði á geð-
deild, sú þriðja geðlæknir og
yfirlæknir að auki. Það er von
að ég hressist mikið við að
fara til Kaupmannahafnar en
þessar konur eiga það sam-
eiginlegt að kunna að njóta
lífsins.
Ulla, sú fyrstnefnda, hleyp-
ur á hjólaskautum úti í skógi á
morgnana, ég horfi yfirleitt á
af teppinu sem við drekkum
morgunteið á. Þá er hún
venjulega búin að baka brauð
og jafnvel laga sultu úr
krömdu jarðarberjunum sem
ég kom með úr bænum dag-
inn áður.
Lise býr í gömlu húsi ásamt
mörgum konum og þegar ég
heimsótti hana í sumar voru
þær allar að fara að borða
saman úti í bakgarðinum og
kölluðu upp í gluggana hjá
hver annarri. Á borðum voru
sjávardýr, rækjur og kræling-
ur, heimabakað brauð, rabar-
barakaka og vín og ostar.
Anse, sú þriðja, býr í Her-
skabslejlighed á Österport en
fer oft í leigubíl í vinnuna og
þegar við ætluðum að eiga ró-
legt kvöld og ég kom heim eitt
kvöldið varð rólega kvöldið að
matarboði með fimm réttum
og var síðan farið í Konung-
lega leikhúsið á eftir með vin-
um hennar sem bæði eru yfir-
læknar. Anse og Lise voru
vinkonur og ég og Ulla en nú
erum við allar vinkonur og
myndi duga í mörg ævintýri
að segja frá boðunum og
samræðunum sem við höfum
verið í og átt.
Ég er að fara til Flórída að
hitta hann og mömmu hans. í
gær bakaði ég brauð og á-
vaxtaköku og sauð ofurlitla
sultu að auki. Vonandi líst
þeirri gömlu á mig. Hún er
ekki á geðheilbrigðissviðinu
heldur rekur hundabúgarð fyr-
ir vestan. Hörkukerling hef ég
heyrt en þótt ég viti ekkert um
hunda er ég nokkuð seig, eða
ætti ég heldur að segja líka
hörkukerling, svo það fer von-
andi vel á með okkur. Ferða-
sagan kemur þegar ég kem til
baka. That’s a promise eða
það er alveg áreiðanlegt. □
Eg er að fara í ferðalag,
fara í sumarhús á Flór-
ída og mamma hans
kemur með. Hvaða mamma
og hvaða hans? spyrjið þið
eðlilega en það get ég ekki
sagt ykkur í bili. Það er nú
nógu slæmt að vera tvífráskil-
in, búa í litlu samfélagi og
vera allt of opinská. Sumir ná-
komnir ættingjar mínir spyrja
mig stundum kurteislega hvort
ég fari nú ekki að hætta að
skrifa þennan pistil en svarið
sem ég gef er þeim ekki alveg
að skapi. „Hætta,” segi ég
undrandi, „núna þegar mér
finnst svona gaman, ekki al-
deilis." Um leið útskrifa ég við-
komandi úr dálkinum, hann
eða hún eiga ekki skilið að fá
að vera með.
Ég hef aldrei flogið vestur
um haf eins og sagt er, bara
til Kaupmannahafnar eða á-
líka langt, en það er nú
kannski ekkert bara Kaup-
mannahöfn því þar á ég þær
mest spennandi vinkonur sem
hugsast getur. Ein þeirra er
DILLDILLDILL
gasalega erfitt að þræða
þurrkað, mulið dill og ég ræð
engum til að reyna það, held-
ur strá því bara yfir hann.
Maður - þessir menn í upp-
skriftum koma mér alltaf jafn-
mikið á óvart, það eru engir
svona menn í eldhúsinu mínu
þegar eldhúsþreytan sækir á
mig - setur líka greinar af dilli
inn í kjúklinginn. Þá er hann
steikur í smjöri á pönnu við
lágan hita í smástund og
stráð yfir hann hvítum pipar.
Steikist hann svo á öllum hlið-
um þar til hann er orðinn gyllt-
ur, eins og ætíð stendur f
dönskum uppskriftum.
Ég skýt því hér inn: Það er
fátt matarkyns sem ekki verð-
ur gyllt með réttri meðferð
samkvæmt Gyldendahls
Store Kogebog. Bókin er tekin
saman í kringum seinna stríð
og mig er tekið að gruna að
þá hafi matarskortur verið
slíkur í Danmörku að menn
sáu mat í hillingum og sló á
hann gylltum bjarma - það er
alla vega eina skýringin sem
ég get fundið á öllum þessum
gylltu kjúklingum, gylltu kök-
um, gylltu sósum, gylltu
smjöri, gylltu kartöflum og
bara að nefna það, það er
gyllt.
Þegar kjúklingurinn er orð-
inn að gullkjúklingi er vatni
bætt við í pönnuna, svo og
hálfum súputeningi eða heil-
um, fer svona eftir súputen-
ingafíkn viðkomandi, og látinn
malla undir lausu loki þann
tíma sem hver um sig telur
hæfilegan fyrir kjúkling. í soð-
ið hjá kjúklingnum er bætt
nokkru dilli og hálf sitróna
kreist yfir hann.
Þegar suðutíminn er á
enda (mér finnst klukkutími og
tuttugu mínútur alls hæfilegt)
er soðið jafnað með vænum
slatta af rjóma og góðri klípu
af rjómaosti. Látið sjóða til
hæfilegrar þykktar og borið
fram með soðnum hrísgrjón-
um eða frönskum kartöflum.
AF FRÖNSKUM
KARTÖFLUM
Baráttusamtökin fyrir viðhaldi
og viðgangi ólífubænda á ítal-
íu hafa undanfarin ár, eða
síðan nokkrir vísindamenn
birtu niðurstöður rannsókna
sinna, verið seigir við að
koma á framfæri þeirri vís-
indalegu staðreynd að ólífuol-
ían sé eina jurtaolían sem
ekki tekur einhverjum efna-
fræðilegum breytingum við
upphitun. Aðrar olíur verða
tormeltar við ákveðið hitastig,
ólífuolían ekki. Það er til flókin
formúla um málið, löng fram-
andi orð, tölustafir og skamm-
stafanir, en ég man hana
aldrei og klæði því velviljaðar
ráðleggingar mínar í þennan
búning:
Ég og hinn lánlausi ráð-
þiggjandi í hamborgarabúllu
og hann/hún mokar í sig
frönskum með ódulinni nautn.
Þá segi ég:
Veistu af hverju rómversku
rústirnar standa enn í dag?
Viðkomandi getur ekkert
sagt af því að munnurinn er
fullur af frönskum svo ég held
áfram:
Það er af því að Rómverjar
settu soðna olíu saman við
steypuna. Það er olían sem
bindur saman rómversku rúst-
irnar, sama olían og þú ert að
kýla í þig. Þú getur gert ráð
fyrir að úr því að rústirnar
standa enn þá taki það þig
svona tvö þúsund ár að melta
þetta.
Og svo lýk ég vörunum yfir
stráið í mjólkurhristingnum því
ég er auðvitað ekki að borða
ígildi eilífrar steypu og sýg
með skinhelgum svip.
Því skyldi ætíð nota ólífuol-
íu til steikingar á frönskum.
Raunar til steikingar á öllu
sem ekki er steikt í smjöri. Því
þótt mikið hafi liðkast til með
varahluti í mannslíkamann á
síðustu árum er samt ástæða
til að vernda upprunalegu
stykkin eftir bestu getu. Maga-
sekkurinn og halarófan niður
úr honum eru burðarás matar-
nautnarinnar. Því betur sem
við förum með þau þess leng-
ur og meira getum við étið. Að
ekki sé minnst á að núverandi
stefna í heilbrigðismálum gef-
ur ekki í skyn að hlaðið verði
undir ónýt meltingarfæri í
framtíðinni. Líklega verður
magasekkurinn bara skorinn
burtu og settur sorppoki í
staðinn.
Mér þætti leitt að yfirgefa
endurheimta vin minn, dillið, á
þessari hryggðarnótu - svo:
Dill er líka í graflaxsósu, á-
samt sinnepi og hunangi og
öðru góðgæti. Graflaxsósan
er undurgóð með köldum
kjúklingi, hvort heldur sem
sameinaðir afgangar í felum í
samloku eða sem sjálfstæður
réttur, kaldur kjúklingur og
franskar með graflaxsósu.
Hryðjuverkamenn ísskápanna
gætu kannað réttinn. □
28 VIKAN 3.TBL. 1993