Vikan - 09.02.1993, Síða 64

Þýskir dátar sem dæmdir eru til aö deyja í Stalíngrad.
Schmeisser-vélbyssan
munduö i stríösmyndinni
Stalíngrad.
amerískum stríðsmyndum
ekkert eftir. Og nú er bara að
vona að þessi mynd berist til
eylandsins.
Þess má að lokum geta að
1400 staðgenglar voru not-
aðir í myndina til að gera bar-
dagasenur myndarinnar á-
hrifamiklar. Leikstjórinn er tal-
inn hafa kynnti sér efnið sér-
lega vel. Hann ræddi við
fimmtán Stalíngradbúa sem
mundu eftir þessum atburð-
um, naut aðstoðar fimm hern-
aðarsérfræðinga, las fimmtíu
bækur um efnið og sá fjörutíu
heimildaþætti um umsátrið í
Stalíngrad. Þetta kallast
rannsókn í lagi.
atriði, allt í einum stríðs-
pakka. Þess má geta að
þetta er dýrasta framleiðsla
sem um getur í evprópskri
kvikmyndasögu, kostaði alls
30 milljónir Bandaríkjadala.
í þessari mynd eru engar
hetjur. Aðalpersónurnar, lið-
þjálfinn Hans von Witzlandt,
undirliðþjálfinn Manfred
Rollo, stórfylkjastjórinn Fritz
Reiser og hinn óbreytti Sege
Miiller farast allir í lok mynd-
arinnar og það gefur henni
raunsæisblæ. Myndin var
tekin í Tékkóslóvakíu, á Ítalíu
og í Finnlandi. Jafnvel banda-
rískir kvikmyndaframleiðend-
ur hafa lofað umgjörð mynd-
arinnar og sagt að hún gefi
BLÓÐUGASTA
ORRUSTAN
HEFUR VERIÐ
KVIKMYNDUÐ
Tár og sviti í Staiíngrad.
Stalíngrad er ein vandaðasta
stríðsmynd sem gerð hefur
verið. Þar er fjallað um einn
mesta ósigur Þjóðverja í
seinni heimsstyrjöldinni en
það var í umsátrinu um Stalín-
grad sem sókn þýska innrás-
arliðsins var stöðvaðuð. Þetta
var blóðug orrusta. Sjötta
herdeild Von Paulus var
innikróuð. Rússneskum her-
deildum tókst að umkringja
Stalingrad og létu sprengjum
rigna yfir örvæntingafullt lið
Von Paulus.
Herfylki Von Paulus hafði
talið sig sigurvisst en annað
kom á daginn. Rússar sóttu
líka inn í borgina. Þetta var
barátta upp á líf og dauða,
barist um hús og götuhorn.
Þýskir hermenn voru kannski
á neðri hæð húss meðan þeir
rússnesku voru á efri hæðinni
og síðan var tekist á um bygg-
inguna. Hertækni af þeim toga
var áður óþekkt fyrirbæri í
styrjaldarsögunni. Ekkert var
gefið eftir. Rússar börðust um
fósturjörð sina og þýskar her-
sveitir supu líka seyðið af því.
Það var hinn 22. nóvember
1942 sem rússneskum her-
sveitum tókst að króa inni
sjöttu herdeild Von Paulus.
Menn Von Paulus héldu það
út í sjötfu daga áður en um-
sátrinu lauk. Af 270.000 þýsk-
um hermönnum féllu 142.000
og 91.000 voru teknir til fanga.
Aðeins 6.000 af þessum
91.000 sáu fósturjörðina aftur
í lok stríðsins. Hinir létu Iffið í
strfðsfangabúðum í Síberíu.
Leikstjóri myndarinnar, Jos-
eph Vilsmaier, er þýskur.
Hann vill leggja áherslu á að
ekki sé verið að draga upp
neina hetjumynd af þýskum
hersveitum í síðari heims-
styrjöldinni heldur sé þetta
mynd gegn stríði. Myndin
sýnir tilgangsleysi og vitfirr-
ingu stríðs þar sem dýrmæt-
um mannslífum er fórnað fyrir
glataðan málstað.
Stalíngrad hefur fengið
mikið lof því að hún er vel
unnin á allan hátt. Við sjáum
ósvikin stríðstól frá þessum
tíma, svo sem átta þýska
Panzer skriðdreka, T42
dreka Rússa, skriðbelta-
bíla, Schmeisser vélbyssur,
Keppler handsprengjur,
Mauserriffla, stórspreng-
ingar og glæfraleg áhættu-
Leikstjóri
myndar-
innar
Stalíngrad.
64 VIKAN 3.TBL. 1993
TEXTI: CHRISTOF WEHMEIER