Vikan - 22.06.1999, Blaðsíða 24
24 Vikan
Þegar ekið er eftir Óshlíðinni í áttina til Bolungarvíkur er
ekki laust við að hroll setji að manni við þá tilhugsun að
skriða færi skyndilega af stað úr hinum ógnandi hlíðum
sem teygja sig langt upp eftir himinfestingunni. Þegar nær dreg-
ur Bolungarvík hverfur hrollurinn með öllu þegar staðnæmst er
nálægt Ósvör, en þar fyrir neðan, í flæðarmálinu, gefur að líta
mjög óvenjulegt sjóminjasafn. Fyrir safninu, alklæddur í föt frá
nítjándu öld, í brók og stakk, fer safnvörðurinn Geir Guð-
mundsson. Hann hefur verið safnvörður frá því að safnið var
byggt á árunum 1989-1990.
Eftir að hafa rölt með mig um og sýnt mér öll verkfærin sem
notuð voru á tímum árabátanna, tyllum við okkur á grasbrún og
hverfum á vit sögunnar innan um torfklædd húsin, fjarri sið-
menningu nútímans.
Safnið er byggt af Bolungarvíkurkaupstað. Þetta er sjóminja-
safn og er megnið af mununum úr Bolungarvfk. Tilgangurinn
með þessu safni er að segja sögu verstöðvanna alveg frá því á
landsnámstíð og fram til síðustu aldamóta. Attæringuinn sem er
hérna var smíðaður fyrir Byggðasafn Vestfjarða af Jóhanni
Bjarnasyni árið 1945, en hann var útvegsbóndi og formaður.
Báturinn var síðan varðveittur í Byggðasafninu þangað til hann
var fluttur hingað.
„Það hvílir á herðum mínum öll leiðsögn um safnið enda
gjörþekki ég öll áhöld því ég réri á svipuðum bát þegar ég var
11 ára gamall. Alla þessa reynslu og verkkunnáttu hef ég upplif-
að, þannig að ég fer ekki með neitt fleipur þegar ég fræði menn
um safnið. Frásögnin miðast við að fræða fólk um liðna atvinnu-
hætti, sjósókn á þessum tíma. Bolungarvík er elsta verstöðin
sem vitað er um á landinu," segir Geir.
„ Fötin sem ég klæðist eru úr segldúk. Þegar girt er með reipi
þá er það kallað að klofbinda. Fötin frá þessum tíma voru úr
rakaðri rollugæru sem síðan var lýsi borið á. Oft þoldu menn
ekki lýsislyktina og brugðu því á það ráð að leggja kopar í vatn
og lögurinn af koparnum var borinn á gallann."
„Það hefur orðið mikil aukning milli ára hvað varðar aðsókn
að safninu. Ósvör er orðin þekkt bæði hér heima og erlendis,
mest þó í Þýskalandi.
Öllum þessum hlutum sem eru hérna hef ég safnað í gegnum
tíðina, alveg frá því að ég var unglingur. Mig langar að geta þess
að hér er oft mikil um-
ferð ferðamanna og
það er alveg aðdáunar-
vert hversu vel er
gengið um hérna af
þessurn hópum.
Hvað tekur við þeg-
ar ég hætti veit ég ekki.
En það væri vonandi
að einhver gæfi sig
fram til að halda áfram
að uppfræða fólk. í
sjálfu sér væri ekkert
verra að hafa aðstoð-
armann, það er alltof
stíft að standa í þessu
einn þegar umferðin er
mest."
„Fötin sem ég klæðist
eru úr segldúk. Þegar
girt er með reipi er
það kallað að klof-
binda."
Texti og myndir: Egill Egilsson