Menntamál - 01.08.1935, Blaðsíða 40

118
MENNTAMÁX.
Rytmisku æfingarnar eru hvorki sungnar né spilaöar, þær
eru barSar í borö. Nemandinn lærir rytmann án þess aS vera
truflaöur af hljómunum. Allskonar rytmi er æfSur í öllum
takt-tegundum. Þess verður a'ð gæta, að nemandinn telji ekki,
hvorki hátt né í hljóSi. ÞaS er erfitt í byrjun, en kemur fljótt.
Æfingarnar eru skrifaðar á línu, en ekki nótnastreng, og er
þaS léttara.A’ð lokum getur nemandinn barið meS báðum hönd-
um tvennskonar rytma. Ágæt æfing til aS læra poly-rytma.
Eftir þessar æfingar kemur svo „musik-diktat.“ ÞaS er,
aÖ skrifu'ð eru niður lög, sem leikin eru fyrir, en gefinn taktur,
tóntegund og byrjunartónn. Þannig vinnst það, aö ekkert fer
fram hjá manni, það ver'ður að fylgjast með öllu, tónbilum,
rytrna, motulationum o. s. frv. Fyrst eru skrifuð einrödduð
lög, siðan með fleiri röddum.
Þá er ])að aðferð sú, sem Gunnar Herup ritstjóri í Kaup-
mannahöfn hefir fundið upp og notar. Hann lætur fyrst læra
kvartinn, þá kvint, síöan stóra tvíund, litla þríund, litla tvíund
og svo stóra þríund. Vill hann ekki binda nemendurna um of
við dúr og moll, en halda opnurn leiðum í fleiri tónstiga. En
af þvi að það yrði of langt mál, að segja nánar frá hans aðferÖ,
vil eg benda mönnum á pésa eftir hann: Melodilæsning. En
Hörelæreskitse.
Ófullkomnar lýsingar segja náttúrlega lítið. AuðvitaC væri
bezt að kynnast aðferðunum í framkvæmd.
Hér vil eg skjóta því inn, að eg tel rétt að segja börnum frá
æfi og verkum ýmsra tónsnillinga. Flest börnin hafa gaman af
þvi, og það vekur áhuga.
Eg hefi annars staðar minnst á það, að tónlistar-uppeldi
byrji of seint hjá okkur. Einhverjir mundu nú e. t. v. svara
því á þá leið, að börn innan við skólaskyldualdur (8—io ára)
séu lítt hæf til að syngja. Þetta er að nokkru leyti rétt. En
að öðru leyti má benda á þaö, að litlum börnum er það eðlis-
nauðsyn að nota raddböndin eins og aðra parta líkamans. Er oft
hægt að verða þess var. Þau eru hneigð fyrir hljóma, rím