Menntamál - 01.10.1949, Side 21

MENNTAMÁL
79
1% barnanna, nú sækja 2°fo slíka skóla. Og það er víst og
áreiðanlegt, að enn þá njóta ekki öll þau börn, sem þess
þarfnast, kennslu í þessum skólum.
Það er mjög mikilsvert, að allir aðilar, bæði kennarar í
aðalskólunum, forráðamenn ríkis og sveitarfélaga, en um
fram allt foreldrar, geri sér það Ijóst, að í hverju þjóðfélagi
er að finna mikinn fjölda slíkra barna, og að það sé höfuð-
nauðsyn, að þau séu uppgötvuð í tæka tíð bæði vegna þeirra
sjálfra og þjóðfélagsins. Með því eina móti er hægt að veita
þeim þá hjálp, sem þau þarfnast, þá kennslu og þá tamn-
ingu til að lifa og verða heimavön í því flókna samfélagi,
þar sem þau eru borin og barnfædd. Frá náttúrunnar hendi
eru þau víðs fjarri því að vera við því búin að lifa í slíkum
félagsskap. Þjóðfélagið verður því að læra að taka við þess-
um börnum sínum, sem verða að vísu aldrei „máttarviðir
mannfélagsins" (samfunnets stötter sbr. leiltrit Ibsens.
Þýð.) í venjulegum skilningi, en ekkert er því til fyrir-
stöðu, að þau geti órðið góðir og gegnir þegnar þjóðfélags-
ins. Þau njóta sín svo aðeins, að þeim lærist að gegna ein-
hverju hlutverki í lífinu. Ef það bregzt, er mikil hætta á
því, að þau lendi á refilstigum, gerist glæpafólk eða slæp-
ingjalýður til þyngsla og armæðu fyrir þjóðfélagið.
Eins og nú standa sakir, er börnum þessum sleppt úr
skóla 14—15 ára gömlum, þótt öllum, sem til þekkja, sé
það fyllilega Ijóst, að þau eru alls ófær um að annast sinn
hag. Það verður því að heldur litlu gagni, sem sérskólinn
hefur fyrir þau gert, þó nokkuru að vísu. En það nægir
hvergi nærri þessum flokki unglinga.
Hvað skyldi þá eiga að gera?
I. í fyrsta lagi verður að leita uppi öll þau börn, sem
hjálpar þarfnast.
í Danmörku benda hlutaðeigandi kennarar á þau börn,
sem þeir telja eiga að sækja sérskóla. Að því búnu eru
börnin rannsökuð af sálfræðingum eða sérmenntuðum
kennurum. Ef áliti kennara barnsins og sálfræðingsins ber