Menntamál - 01.12.1957, Side 13

MENNTAMÁL
203
ar öðru sagnakvæði af einhverju tagi, er þau höfðu val-
frelsi. ,
I Þýzkalandi varð ég þessa sama var. I námsskrá eru
söguljóð og þjóðkvæði fyrirskipað námsefni á aldrinum
12—15 ára. Víða munu 8—10 slík kvæði lærð utan bókar
á ári eftir vali kennarans.
Ef skoðað er ljóðaúrval það, sem börnum og þó einkum
unglingum er ætlað að lesa og læra í skólum hér, er sýni-
legt, að þetta sjónarmið hefur litlu eða engu ráðið um val
kvæðanna. Þar er fátt sögukvæða, til dæmis hafa sögu-
kvæði Gríms Thomsens gleymzt að heita má. Hins vegar
er þar að finna ýmsar ljóðperlur, sem því miður hæfa ekki
aldursstigi þeirra nemenda, sem um er að ræða. Sum þess-
ara kvæða, til dæmis Á Rauðsgili eftir Jón Helgason, hef
ég lesið með 13 ára unglingum samkvæmt fyrirmælum
námsáætlunar í íslenzku nokkur undanfarin ár, en ekki
haft erindi sem erfiði.
Auk lesbókarinnar þyrftu framhaldsskólanemendur að
lesa nokkur lengri verk. Margt kemur til greina, skáld-
sögur, ævisögur, íslendingasögur, leikrit, ritgerðir og síð-
ast, en ekki sízt, þýddar bókmenntir af ýmsu tagi. Til
slíks lestrar nota Þjóðverjar ódýrar, handhægar útgáfur.
Þessi lestur getur að mestu farið fram heima, en í skól-
anum gefst þess kostur að ræða lesefnið og brjóta það
til mergjar.
Kynning bókmennta og leiðbeiningar um lestur þeirra
gerir óvægar kröfur til kennara. í grein um móðurmáls-
kennslu í Nýju Helgafelli s.l. haust dró Hermann Pálsson
í efa, að kennarar hér væru nægilega vel að sér til að
glíma við hin örðugri viðfangsefni móðurmálskennslunn-
ar. Einar Magnússon menntaskólakennari reyndi að sýna
fram á hið gagnstæða með því að nefna nöfn nokkurra
manna. En hvað sem menntun kennara líður, eru móður-
málskennarar vafalaust lítt undir það búnir að gera þær
breytingar á starfsháttum sínum, sem bókmenntalestur-